Tli thức zân zan li̭ch tle zân tôô̭c Mươ̒ng ản kôô̭ng dôô̒ng Mươ̒ng xỏm Mô̭, xa̭ Bi̒nh Thănh (Kaw Foong) lưw zư̭, tlưng pă̒i pơ̭i ngỏ paw ta̒n kinh ngiḙ̂m tloong kuốc khôổng.
Mo̭l Mươ̒ng Pi kỏ kắch tỉnh li̭ch khác pơ̭i mo̭l Mươ̒ng ớ pu̒ng khác, hôốc la̒ kắch tỉnh "ngă̒i lui khảng têểnh”. Khảng Chiêng li̭ch Mươ̒ng Pi ửng pơ̭i khảng 10 li̭ch Mươ̒ng ta̒n miểng khác pơ̭i khảng 10 âm li̭ch kuố mo̭l Kinh.
Li̭ch Mươ̒ng thew tliê̒n thwiết Mươ̒ng ản la̒ dêênh paw thơ̒i tâ̒w buô Zi̭t Za̒ng kuố mo̭l Mươ̒ng. Li̭ch ản la̒ dêênh tâ̒w tiên ớ Mươ̒ng Pi, tức la̒ ản la̒ paw thơ̒i Hu̒ng Vương zư̭ng nước. Tliḙ̂n kế hă̒ng, paw thơ̒i Hu̒ng vương, nha̒ buô kỏ lâ̒n ti tlêênh thwiê̒n, zo chăng tí ỉ la̒ tlé môô̭ch biên ngoo̭c kwỉ. Tư̒ thơ̭ lă̭n ta̒i zói ản hôốc têểnh, mé chăng môô̭ch ăi thi̒m ản dố. Nha̒ buô cho hôốc ká thắi ta̒n da̭w xi̭ nối thiểng tloong nước tí zo̒ thi̒m biên ngoo̭c, mé tê̒w chăng ản. Môô̭ch hôm kỏ thố lang Mươ̒ng Pi, ta̒i zói nối thiểng tloong Mươ̒ng xin paw iết kiển nha̒ buô. Khăw khi ngỏ môô̭ch kwé pă̒ng chân ka̒, bi̭ thố lang ni̒ pô̭ pơ̭i buô la̒, biên ngoo̭c di̭ tang tơ̭i zơ̒ thôốch tí tlớ wê̒l pơ̭i buô. Têểnh ngă̒i thử 6, kế pớ ngă̒i biên thố lang tlé kwé, kỏ mo̭l zân ti teẻnh mươ̭ng zoong zơng buô môô̭ch kon kả we̒l to, bươ̒ pắt ản ớ chơ̒ khôông, Mo̭l la̒ pếp kuố buô bố kả, ản dố tloong tlôô̭ng kả môô̭hc biên ngoo̭c lảng. Thi̒m ản ngoo̭c, nha̒ buô pui mơ̒ng,cho hôốc biên thố lang paw thướng cho tư̒ châw bẳw ngoo̭c nga̒, mé thố lang Mươ̒ng Pi chăng lḙ̂, tlí xin nha̒ buô tha ân môô̭ch wiḙ̂c tí cho zân bu̒ng thố lang kai kwán ngă̒i thi̒ lu̒i môô̭ch ngă̒i pơ̭i khảng tả la̭i lêênh khởm hơn pa khảng. Ản dố wiḙ̂c ni̒ tư̒ ỉ ngiḙ̂, nha̒ buô ưng thwâ̭n liê̒n cho lâ̭p da̒n tể kảw tlơ̒i tất tlửng zảm. Pớ di̭, mo̭l Mươ̒ng ớ Mươ̒ng Pi lâ̭p li̭ch pơ̭i zư̭ ma̭i wê̒l khăw ni̒.
La̒ kư zân bán diḙ̂, kỏ li̭ch xứ lô tơ̒i, khởm la̒ ản têểnh tli̒nh dô̭ văn minh, mo̭l Mươ̒ng kỏ li̭ch tluổ la̒ kải kỏ tư̒ kơ xớ. Li̭ch Mươ̒ng Pi khả tli tiết, cho dố ho̭ zơ̒, twâ̒n, khảng, kwỉ pơ̭i năm. Môô̭ch ngă̒i kuố mo̭l Mươ̒ng kỏ 16 zơ̒ (môô̭ch zơ̒ khânh pă̒ng 1,5 zơ̒ kuố mo̭l Kinh) mơ̭i khảng kỏ 29 – 30 ngă̒i, chiê la̒ 3 twâ̒n, mơ̭i twâ̒n kỏ 10 ngă̒i, mơ̭i năm kỏ 12 khảng, chiê la̒ 4 kwỉ.
Li̭hc kỏ dă̭c diếm la̒: Li̭ch tlăng thew khảng pơ̭i twâ̒n (Mo̭l Mươ̒ng thew ngỏ bâ̭ô̭nn kuố tlăng tí la̒ tha li̭ch) kôô̒ng pơ̭i li̭ch hâ̭w bâ̭t thew năm.
Li̭ch Mươ̒ng Pi kỏ ắnh hướng khu têểnh kon mo̭l kôô̒ng tloong ta̒n xinh hwa̭t kuố xa̭ hô̭i Mươ̒ng. Li̭ch Mươ̒ng Pi i tư̭ zởi ha̭n khôông zan kuố nả. Thă̒nh ngư̭ "ngă̒i lui khảng têểnh” chăng zoong tỉnh fố biển têểnh mớc da̭i ziḙ̂n cho ta̒n bu̒ng Mươ̒ng mo̒ tlí tô̒n ta̭i ớ Mươ̒ng Pi, nả kỏ ỉ ngiḙ̂ thư̭c tiêxn tloong nôông ngiḙ̂p, tli fổi ta̒n xinh hwa̭t văn hwả bu̒ng Mươ̒ng Pi.
Kôô̒ng pơ̭i ta̒n zả tli̭ dôô̭c dảw, da̭c biḙ̂t di̭, li̭ch tle zân tôô̭c Mươ̒ng tính Hwa̒ Bi̒nh (kôô̒ng pơ̭i lḙ̂ hô̭i tliê̒n thôổng Khai Ha̭ zân tôô̭c Mươ̒ng tính Hwa̒ Bi̒nh; ngḙ̂ thwâ̭t muổ Keng Loỏng zân tôô̭c Thải, hwiḙ̂n Mai Châw) i ta̒ ản Bô̭ Văn hwả, Thế thaw pơ̭i Zu li̭ch zoong paw zeenh mṷc zi xán văn hwả fi bâ̭t thế kuốc za.
Pên keḙnh di̭ ko̒n tư̒ zi xán khác kuố zân tôô̭c Mươ̒ng an teẻnh zả kaw, kôô̒ng ta̒n nét bán xắc văn hwả dôô̭c dảw nhơ: Tlôổng Mươ̒ng, Chiêng Mươ̒ng, mô̭ Mươ̒ng, chư̭ biết - thiểng pô̭, la̒ng Mươ̒ng… Tlỉn ta̒n kải thể hḙ̂ ti tlước tí la̭i i ta̒ la̒ ză̒w thêm bán xắc văn hwả Mươ̒ng chăng tlí thu hút ản kwan tâm kuố ta̒n nha̒ nggiên kửw, nha̒ kháw kố, xưw tâ̒m zân zan… mo̒ ko̒n la̒ dêênh ản xăi mê kuố zu kheéch khânh xa mơ̭i khi têểnh Hwa̒ Bi̒nh.
.jpg)
Tơ̒ng la̒ pu̒ng mo̭l zân lḙ̂ la̒ miểng puô̭c tlu khăw môô̭ch ngă̒i chăn thá, kẻw kă̒l zúp la̒ tha hô̭t lo̭, kú khwai… Chăng ăi ngơ̒, nơi mải khṷ kỏ thế la̒ keẻnh kung la̒ cho mươ chăng tlô̭, dẳng chăng chiểw paw têểnh, mé lảng i kỏ thế ngâ̭p tla̒n pên tloong tơ̒ng la̒ pu̒ng tố tiên mo̭l Viḙ̂t kố ta̒ khôổng, ká lêênh, lḙ̂ wiḙ̂c xăn pẳnh, hải lươ̭m tí khôổng. Ta̒n bỉ ấn nơi mải khṷ ản chon pu̒l ká va̭n năm chí mởi ản hé lô̭ kắch ni chuô lô bới ta̒n chwiên za kháw kố tloong pơ̭i wa̒i nước…
Phát triển bởi ICT GROUP.
