Người dân xã Chiềng Châu giữ gìn và phát huy nghề dệt thổ cẩm. ảnh:P.V

Người dân xã Chiềng Châu giữ gìn và phát huy nghề dệt thổ cẩm. ảnh:P.V

(HBĐT) - Từ đôi bàn tay khéo léo, tài hoa, cần mẫn của người con gái Thái Mai Châu, mỗi tấm thổ cẩm ra đời như ẩn giấu trong đó cả sắc hương của núi rừng.

 

Trên bản đồ du lịch tỉnh Hòa Bình, huyện Mai Châu được xem là một điểm nhấn quan trọng. Nơi đây hàng năm thu hút hàng chục vạn lượt khách du lịch trong nước và quốc tế đến tham quan, chiêm ngưỡng vẻ đẹp thiên nhiên, con người và văn hóa đồng bào dân tộc Thái. Trong đó, một trong những yếu tố quan trọng góp phần níu chân du khách chính là hình ảnh người con gái Thái bên khung cửi dệt thổ cẩm. “13 tuổi đã biết mắc sợi chỉ vào khung, tay chập chững đưa thoi, pha màu, cài hoa văn. Sinh ra là con gái Thái, ai cũng được bà hoặc mẹ dạy cho nghề thêu dệt từ khi đôi tay vừa biết làm việc nhà” - Chị Vì Thị Thuận, xã Chiềng Châu cho biết.

 

Theo phong tục người Thái, mỗi cô dâu khi về nhà chồng đều tự tay dệt cho bố, mẹ chồng một bộ áo váy để thể hiện tấm lòng của người con dâu mới. Cùng với đó là chăn, đệm, gối, màn cho phòng tân hôn cũng do người con gái tự tay dệt, hàm ý rằng bắt đầu từ đôi bàn sẽ chăm lo, vun vén chu đáo cho hạnh phúc gia đình.

 

Xuất phát từ ý nghĩa đó mà thêu dệt thổ cẩm đã trở thành nét đẹp văn hoá truyền thống, được lưu truyền từ đời này sang đời khác, qua các thế hệ. Các trang phục của họ cũng được lưu giữ theo truyền thống, không thay đổi theo thời gian, không phân biệt sang, hèn.

 

Cũng bởi vậy mà khung dệt được xem như là linh hồn của mỗi gia đình luôn được kéo bông, kéo sợi sẵn quanh năm, nhờ đôi bàn tay của người phụ nữ mỗi khi rảnh việc nương, việc nhà. Hương sắc thiên nhiên ẩn mình vào từng đường dệt, mũi thêu của trang phục, là cả tấm lòng, sự tâm huyết của người con gái Thái. Váy, áo diện để vui hội được trau chuốt thể hiện trên mỗi tấm vải mềm mại, các hoa văn được cài đan xen, đều đặn, tạo điểm nhấn cho từng bước đi uyển chuyển, nhịp nhàng của người phụ nữ Thái. So với dệt thì nghề thêu thổ cẩm có phần dễ hơn nhưng cũng không hề đơn giản, đòi hỏi sự cầu kỳ, chính xác đến từng chi tiết.

 

Người Thái không dùng khung thêu nên để vải được căng, khi thêu người ta phải hồ bột giấy. Từng chi tiết nhỏ trong công việc đều cần người thợ phải cẩn thận, chú tâm để khi thêu hoa văn có được độ sắc nét cần thiết. Nhờ vậy mà từng họa tiết được thêu trên mặt gối, mặt đệm, trên áo, váy luôn mềm mại, ẩn được cái tâm của người làm ra nó. Từ đôi bàn tay khéo léo, từ những tâm hồn hòa hợp với thiên nhiên, con người nơi đây như khoác cả lên mình những gì tinh tuý nhất của trời, đất, tạo mối giao hoà đặc biệt: thiên nhiên - con người.

 

Ngày nay, thổ cẩm không chỉ bó gọn trong những bộ trang phục. Bằng sự thông minh, nhanh nhạy, những người phụ nữ Thái đã đưa thổ cẩm ra khỏi bản làng, đến với nhiều bạn bè trong nước và quốc tế thông qua những sản phẩm độc đáo của mình. Năm 2009, HTX Thổ cẩm Chiềng Châu được thành lập với tổng  vốn đầu tư trên 200 triệu đồng, chủ yếu đầu tư mua sắm thiết bị máy móc. Đến nay, HTX ngày càng phát triển, giải quyết việc làm thường xuyên cho hơn 30 lao động với thu nhập ổn định. Trao đổi với chúng tôi, ông Mạc Văn Phang, Chủ nhiệm HTX Thổ cẩm Chiềng Châu cho biết: “Khi đưa thổ cẩm trở thành sản phẩm hàng hoá, chúng tôi phải có những sáng tạo, cải tiến để sản phẩm phù hợp với nhu cầu, thị hiếu người dùng nhưng đảm bảo vẫn không mất đi những nét truyền thống. Nếu như trước đây, chất liệu thổ cẩm chủ yếu được sử dụng để làm đệm, chăn, gối, cạp váy nay còn được sử dụng làm túi xách, búp bê, hộp đựng đồ trang điểm, ví tiền, giày, dép... Các sản phẩm này được thị trường, đặc biệt là khách hàng người nước ngoài ưa chuộng. Hiện nay, HTX Thổ cẩm Chiềng Châu đã sản xuất sản phẩm thổ cẩm từ khâu se sợi, nhuộm màu, dệt vải đến cắt may hoàn thiện sản phẩm. Vừa sản xuất phát triển kinh tế, vừa truyền nghề là phương châm hoạt động của HTX. Hiện, HTX có hơn 50% là các em gái người Thái. Tham gia HTX, các em được hướng dẫn và thực hành những kỹ thuật khó như gảy hoa văn, kéo sợi lên khung. Không những thế, thổ cẩm cũng đang là mặt hàng được ưa chuộng tại các thị trường lớn như Hà Nội, Hải Phòng…                       

 

                            

                                                                                      Đinh Hòa

 

Các tin khác

Cán bộ Viện Ngôn ngữ học và đại diện nguyên lãnh đạo huyện, các ban, ngành huyện Kim Bôi tại buổi tọa đàm lấy ý kiến xây dựng bộ chữ Mường tại Mường Động.
Điệu “múa mồi” sôi động, đặc trưng 

của lễ hầu đồng được đông đảo bạn trẻ hưởng ứng.
Chiếc sanh cổ được trưng bày tại lễ hội Khai hạ Mường Bi (Tân Lạc) so với chiếc sanh cổ được lưu giữ tại Bảo tàng Lịch sử Việt Nam thì nhỏ hơn nhiều.
Cổ vật thạp gốm 2 ngăn là độc bản ở Việt Nam, hiện nay chưa tìm thấy chiếc thứ 2.

“Địa chỉ đỏ” nuôi dưỡng tinh thần cách mạng

(HBĐT) - Tháng Tám lịch sử, cùng với triệu triệu trái tim trên mọi miền Tổ quốc, tôi hướng sự quan tâm đặc biệt đến sự kiện quan trọng: Kỷ niệm 70 năm Quốc dân Đại hội Tân Trào và cũng là kỷ niệm 70 năm cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9. Tân Trào - Tuyên Quang những ngày này thật rực rỡ, trang trọng và căng tràn hào khí của hồn thiêng sông núi. Những hình ảnh đẹp đó cứ mãi khắc sâu trong tâm trí, hối thúc con tim, khối óc và đôi chân tôi về lại nơi khởi nguồn cách mạng này.

Trang hoàng thành phố đón tết Nguyên đán Bính Thân 2016

(HBĐT) - Chỉ còn vài ngày nữa là chính thức bước vào Tết Nguyên đán Bính Thân 2016. Trên mọi nẻo đường, con phố của thành phố Hòa Bình- Trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa của tỉnh được trang hoàng lộng lẫy, rực rỡ cờ hoa, băng rôn khẩu, những thảm hoa, cây cảnh...Mọi công việc đang được đẩy nhanh tiến độ phục vụ nhu cầu đón xuân vui tươi, đầm ấm của cán bộ và nhân dân.

Rộn rã không khí Tết 

(HBĐT) - Kề cận Tết Nguyên đán, nhịp sống thị trường chộn rộn, hối hả. Nhà nhà tạm gác công việc bận rộn thường nhật để lo sắm sanh tươm tất cho những ngày Tết.

Về chợ Bưng sắm lá dong ngày giáp Tết

(HBĐT) - Từ 4 giờ sáng, chợ nông sản Bưng, thị trấn Cao Phong (Cao Phong) đã nhộn nhịp với những gánh lá dong được bà con từ khắp nơi chuyển về. Kẻ bán, người mua tấp nập, tất cả tạo nên một phiên chợ nhộn nhịp, tràn đầy sắc xuân.

Trưng bày báo xuân Bính Thân 2016 và khai trương phòng đọc thư viện thành phố Hòa Bình

(HBĐT) - Ngày 3/2, Sở VH, TT & DL phối hợp với hội VHNT tỉnh và thành phố Hòa Bình tổ chức khai mạc phòng trưng bày báo xuân Bính Thân 2016 và khai trương phòng đọc thư viện thành phố Hòa Bình.

9 huyện, thành phố tổ chức bắn pháo hoa đêm giao thừa

(HBĐT) - Nhằm tạo không khí vui tươi, phấn khởi cho nhân dân các dân tộc trong tỉnh nhân dịp đón Tết cổ truyền, chào mừng Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII; thi đua lao động - sản xuất hoàn thành các chỉ tiêu KT-XH năm 2016, UBND tỉnh đã triển khai kế hoạch tổ chức bắn pháo hoa phục vụ nhân dân đón Tết Nguyên đán Bính Thân 2016.

Xem các tin đã đưa ngày:
Tin trong: Chuyên mục này Mọi chuyên mục