Theo thống kê của Phòng Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ (PCCC và CNCH), Công an tỉnh Hoà Bình, năm 2023 trên địa bàn toàn tỉnh xảy ra 25 vụ cháy, làm 3 người chết, 5 người bị thương; thiệt hại về tài sản khoảng 3,282 tỉ đồng và 5,7 ha rừng. Trong đó, số vụ cháy nhà dân chiếm tỷ lệ cao nhất với 8 vụ, chiếm 32% tổng số vụ cháy đã xảy. Đặc điểm chung của các vụ cháy này đều xảy ra vào đêm khuya và rạng sáng khi các gia đình đang ngủ say hoặc khi không có người ở nhà. Nguyên nhân các vụ cháy chủ yếu do chập điện; nguyên nhân dẫn đến chết người chủ yếu do ngạt khói.

Việc thiếu các phương tiện, thiết bị cảnh báo cháy sớm ngay từ ban đầu khi đám cháy mới phát sinh là một trong những nguyên nhân khiến các thành viên trong gia đình không phát hiện ra cháy kịp thời. Khói, khí độc theo trục thang bộ ngôi nhà, kèm theo ngọn lửa bùng phát và lan nhanh lên các tầng trong thời gian rất ngắn. Thêm vào đó, người dân phát hiện ra cháy đã muộn, tâm lý hoảng loạn, không còn khả năng kiểm soát tình hình cũng như thoát nạn dẫn đến hậu quả đáng tiếc. Việc lắp đặt các lồng sắt hay còn gọi là "chuồng cọp” xung quanh nhà khiến việc thoát nạn khó khăn khi xảy ra cháy.

Một trong những nguyên nhân dẫn đến chết người trong các vụ cháy nêu trên là yếu tố liên quan đến đặc điểm kiến trúc của các ngôi nhà đều dạng nhà ống, mặt tiền hẹp, thang bộ bên trong nhà để hở, không có biện pháp ngăn cháy, ngăn khói lan truyền giữa khu vực sản xuất, kinh doanh, khu vực để hàng hóa dễ cháy với không gian sinh hoạt của gia đình.

Trước tình hình trên, Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH Công an tỉnh Hòa Bình đưa ra khuyến cáo những việc cần làm ngay để giảm thiểu cháy, nổ:

- Đối với cơ sở sản xuất kinh doanh, người đứng đầu cần quan tâm tổ chức công tác tuyên truyền, nhắc nhở cán bộ, công nhân viên và người lao động chấp hành nghiêm nội quy, quy định PCCC, nhất là tăng cường tự kiểm tra, kịp thời khắc phục những thiếu sót có thể phát sinh cháy, nổ. Sắp xếp nguyên vật liệu, hàng hóa cách xa nguồn lửa, nguồn nhiệt, bảo đảm các điều kiện để lực lượng chữa cháy tại chỗ hoạt động hiệu quả. Tổ chức các ca trực trong quá trình sản xuất và ngoài giờ hành chính để kịp thời phát hiện, dập tắt ngọn lửa ngay khi mới phát sinh, không để xảy ra cháy lớn, gây thiệt hại nghiêm trọng.

- Tại các khu dân cư, UBND các huyện, thành phố, xã, phường, thị trấn cần xây dựng và duy trì hoạt động của lực lượng dân phòng, các mô hình "Tổ liên gia an toàn PCCC”, "Điểm chữa cháy công cộng”. Xây dựng phương án chữa cháy và tổ chức cho đội dân phòng thực tập xử lý các tình huống giả định cháy sát thực tế; phát huy hiệu quả phương châm "4 tại chỗ” là "lực lượng tại chỗ, phương tiện tại chỗ, hậu cần tại chỗ, chỉ huy tại chỗ”.

- Mỗi gia đình cần có giải pháp ngăn cháy lan theo cầu thang bộ bên trong nhà với các khu vực có công năng khác. Thường xuyên kiểm tra bếp đun nấu, nơi thờ cúng để kịp thời khắc phục những nguy cơ gây cháy. Đặc biệt đối với hệ thống điện, để đảm bảo an toàn cần: toàn bộ nhà, các tầng, các phòng, các thiết bị tiêu thụ điện công suất lớn (điều hoà, bếp từ…) phải có aptomat, cầu dao… bảo vệ riêng; đường dây điện cần đủ lớn để chịu tải được tất cả các thiết bị tiêu thụ điện; dây dẫn điện nên đặt trong ống gen đi ngầm trong tường, nếu đi nổi bên ngoài cũng cần đặt trong ống gen bảo vệ; không sử dụng nhiều thiết bị trên một ổ cắm điện; nên sạc điện thoại, xe máy điện ở khu vực riêng, xa các chất dễ cháy, không nên sạc qua đêm hoặc không có người trông. Tắt nguồn lửa và ngắt các thiết bị điện khi không sử dụng; cẩn trọng trong việc thắp hương, đốt vàng mã, nhất là dịp Tết. Mỗi gia đình nên tự trang bị ít nhất một bình chữa cháy xách tay và biết cách sử dụng; lắp đặt hệ thống báo cháy tự động để kịp thời chữa cháy, báo cháy, cảnh báo thoát nạn ngay từ khi đám cháy mới phát sinh.

Khi phát hiện cháy phải nhanh chóng báo động cho mọi người xung quanh, ngắt nguồn điện (nếu được), tìm cách thoát ngay ra vị trí an toàn. Đồng thời, báo cho lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH theo số điện thoại 114 hoặc đơn vị Công an nơi gần nhất; tích cực tham gia chữa cháy, cứu người, cứu tài sản.

Hãy luôn nêu cao tinh thần cảnh giác với cháy, nổ. Đừng để ngọn lửa ấm thành hung thần cướp đi tính mạng./.

Phòng Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ, Công an tỉnh Hòa Bình