Hiện các ngành chức năng của tỉnh, huyện đang tập trung giải quyết các thủ tục liên quan đến việc cấp giấy CNQSDĐ cho người dân tại điểm tái định cư Bãi Nghia, xóm Mừng, xã Xuân Phong (Cao Phong).
Xóm Mừng xen ghép giữa các hộ dân đã định cư lâu dài và những hộ sống du canh, du cư (DCDC) được đưa về bố trí TĐC. Hiện nay, cả xóm có 52 hộ với gần 230 nhân khẩu. Trong đó có 32 hộ thuộc diện TĐC với hơn 150 nhân khẩu. Trước năm 2011, 32 hộ dân sinh sống DCDC ở khu vực sát vùng lõi khu bảo tồn thiên nhiên Thượng Tiến (Kim Bôi). Đến khi Nhà nước có chủ trương cấp đất để làm nhà cho đồng bào dân tộc thiểu số đang sống DCDC theo Quyết định số 33/2007/QĐ-TTg thì các hộ này đã được đưa về ĐCĐC tại xóm Mừng. Mỗi hộ được Nhà nước cấp 300 m2 đất thổ cư và 3.000 m2 đất sản xuất.
Những năm qua, mặc dù hệ thống đường giao thông đã được đầu tư thuận tiện cho việc tiêu thụ nông sản, mở rộng sản xuất của người dân... Tuy vậy, sau nhiều năm, 32 hộ TĐC ở xóm Mừng vẫn chưa được cấp giấy CNQSDĐ. Trao đổi với chúng tôi, đồng chí Bùi Văn Diêng, Chủ tịch UBND xã Xuân Phong chia sẻ: Với diện tích đất sản xuất được cấp và đời sống người dân chủ yếu phụ thuộc vào sản xuất nông nghiệp trong điều kiện còn nhiều khó khăn. Gia đình nào có thu nhập cao nhất cũng chỉ đạt khoảng 7 - 10 triệu đồng /năm. Trong điều kiện đó, nhiều hộ muốn vay vốn ngân hàng để mở rộng sản xuất, phát triển kinh tế gia đình. Tuy nhiên, đây lại là một vấn đề hết sức khó khăn, bởi lẽ, toàn bộ diện tích nhà ở và đất sản xuất của các hộ vẫn chưa được cấp giấy CNQSDĐ. Do vậy, họ không có thứ gì để thế chấp vay vốn ngân hàng.
Xung quanh vấn đề này, ông Bùi Văn Phượng, Bí thư chi bộ điểm TĐC xóm Mừng cho biết: Vấn đề này chúng tôi cũng đã nhiều lần đề xuất nhưng chỉ nhận được câu trả lời là do lúc đầu thực hiện chương trình, dự án, Ban Dân tộc chưa có kế hoạch, dự toán kinh phí cho việc đo, làm thủ tục cấp giấy CNQSDĐ. Do vậy, đến nay chúng tôi chưa được cấp có thẩm quyền làm thủ tục cấp giấy CNQSDĐ.
Đồng chí Bùi Văn Diêng cho biết thêm: Những năm qua, trong các cuộc tiếp xúc cử tri của huyện, tỉnh và các đại biểu Quốc hội chúng tôi đều kiến nghị, đề xuất mong được các cấp, các ngành quan tâm giải quyết vấn đề này để bà con có cơ sở thế chấp vay vốn ngân hàng đầu tư phát triển, mở rộng sản xuất, nâng cao đời sống. Tuy nhiên, đến bây giờ vẫn chưa được giải quyết. Chúng tôi đã làm việc với UBND huyện, Phòng Dân tộc, Ban Dân tộc nhưng đến nay, qua 2 - 3 năm rồi vẫn chưa xong.
Về vấn đề này, ông Bùi Đăng Khoa, Trưởng phòng Dân tộc huyện Cao Phong lý giải: Việc triển khai giải quyết các thủ tục liên quan đến cấp giấy CNQSDĐ cho các hộ dân tại điểm TĐC xóm Bãi Nghia thuộc xóm Mừng, xã Xuân Phong còn gặp nhiều khó khăn. Nguyên nhân chính là do thời gian thực hiện dự án di chuyển dân cư về điểm TĐC không phải một năm mà diễn ra trong nhiều năm với nhiều đợt khác nhau. Đến cuối năm 2015 việc di dân về điểm TĐC ở xóm Mừng theo Quyết định số 33/2007/ QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ mới hoàn thành. Do vậy, việc cấp kinh phí để thực hiện phần trích đo cũng như một số thủ tục có liên quan trong việc cấp giấy CNQSDĐ ở điểm TĐC này chậm được triển khai.
Mới đây, tại Kỳ họp thứ 6, HĐND tỉnh khóa XVI trả lời những kiến nghị có liên quan của cử tri, đại diện Ban Dân tộc tỉnh cho biết: Tổng kinh phí thực hiện Dự án TĐC ở xóm Mừng hơn 23, 1 tỷ đồng. Kinh phí này do ngân sách T.ư cấp. Việc tổ chức triển khai thực hiện dự án trong những năm qua đã giúp các hộ DCDC chuyển về định cư có cuộc sống ngày càng ổn định. Đời sống vật chất, tinh thần được cải thiện, điều kiện chăm sóc sức khoẻ được nâng cao, các cháu trong độ tuổi đi học được đến trường, các hộ yên tâm sinh sống. Tuy nhiên, từ năm 2016 đến nay, T.ư dừng không cấp kinh phí, vì vậy một số hạng mục thuộc dự án chưa được thực hiện. Trong đó có hạng mục trích lục bản đồ để cấp giấy CNQSDĐ ở, đất sản xuất cho các hộ dân điểm ĐCĐC. Để thực hiện hạng mục này, ngày 12/4/2018, Ban Dân tộc tỉnh có Văn bản số 190/BDT-TTDV đề nghị Sở Tài chính bổ sung kinh phí trên 157, 2 triệu đồng hỗ trợ lương cho 2 cán bộ cộng đồng và thực hiện thủ tục trích đo, cấp giấy CNQSDĐ cho các hộ tại điểm TĐC xóm Mừng. Cùng với đó, Ban Dân tộc tỉnh đã đề nghị huyện Cao Phong hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi cho các hộ khi làm thủ tục vay vốn ngân hàng trong khi đang chờ được cấp giấy CNQSDĐ.
Mạnh Hùng