(HBĐT) - Nà Mèo là xã vùng III của huyện Mai Châu, đời sống của bà con còn nhiều khó khăn. Trong xây dựng nông thôn mới (NTM), tuy đã nỗ lực huy động mọi nguồn lực, nhưng xã mới đạt 10/19 tiêu chí, 9 tiêu chí còn bỏ ngỏ, trong đó có 3 tiêu chí xã đánh giá khó đạt là thu nhập, hộ nghèo, tổ chức sản xuất. Đây đang là trăn trở của địa phương trên hành trình về đích NTM.

Xã Nà Mèo có 4 xóm, 356 hộ, gần 1.500 nhân khẩu. Theo đồng chí Hà Văn Inh, Phó Chủ tịch UBND xã, 3 tiêu chí trên khó đạt do nhiều yếu tố khách quan và chủ quan. Các tiêu chí liên quan chặt chẽ đến nhau như thu nhập bình quân đầu người còn thấp (12,9 triệu đồng/người/năm) kéo theo tỷ lệ hộ nghèo cao, ở mức 37,2%; hình thái tổ chức sản xuất chưa rõ ràng dẫn đến người dân chưa có hướng phát triển phù hợp với điều kiện thực tế nên không đem lại thu nhập cao.

 Địa hình của xã chủ yếu là đồi núi có độ dốc cao, ít bưa bãi bằng để sản xuất. Diện tích đất ruộng cả xã chỉ có 30 ha và 32 ha trồng màu để người dân canh tác. Nông sản bán không được giá, thị trường tiêu thụ bấp bênh do đường sá đi lại khó khăn, nhất là vào mùa mưa ở 2 xóm Nà Mo và Xô chủ yếu là đường đất. Như cây luồng giá bán chỉ giao động từ 6.500 - 7.000 đồng/10 kg luồng tươi, thấp hơn từ 1 - 2 giá so với những vùng thuận lợi khác. Từ năm 2010 trở về trước, giá 1 con trâu, bò trưởng thành khoảng 40 triệu đồng, đến nay, chỉ dao động từ 28 - 30 triệu đồng/con. Một số yếu tố chủ quan khác tác động trực tiếp như trình độ của bà con còn hạn chế, người dân sử dụng vốn vay đầu tư phát triển kinh tế kém hiệu quả.

Người dân chủ yếu làm nông nghiệp, nhưng địa hình đa phần là đồi núi nên việc canh tác manh mún, nhỏ lẻ gây khó khăn trong dồn điền, đổi thửa. Vấn đề nước tưới, tiêu phục vụ sản xuất cũng là nỗi trăn trở của địa phương. Người dân chủ yếu dẫn nước tưới từ các mó, khe núi, không có hồ hay bể chứa nước. Tình trạng thiếu nước thường diễn ra từ tháng 2 đến tháng 6 gây nhiều khó khăn trong sản xuất. Điển hình như năm 2017, thời tiết mưa ít, hạn hán khiến cho 4 ha đất sản xuất của bà con không cấy được. 

Tiêu chí hình thức tổ chức sản xuất chưa đạt do trước đây xã có 4 hợp tác xã nông- lâm nghiệp được thành lập từ năm 1956, hoạt động theo mô hình HTX kiểu cũ không hiệu quả nên không có khả năng chuyển đổi theo Luật HTX mới, do đó đã giải thể từ năm 2017, đất sản xuất chia cho các hộ tự canh tác. Bên cạnh đó, xã không có làng nghề truyền thống hay sản phẩm đặc thù nên việc chọn ra sản phẩm mũi nhọn của địa phương để thành lập HTX gặp nhiều khó khăn.

Về giải pháp khắc phục và hướng thực hiện các tiêu chí chưa đạt trong thời gian tới, đồng chí Phó Chủ tịch UBND xã Hà Văn Inh cho biết: "Chính quyền xã sẽ tăng cường tuyên truyền, vận động, huy động sức dân cùng nguồn ngân sách Nhà nước để hoàn thành các tiêu chí giao thông, cơ sở vật chất văn hóa, môi trường, nhà ở. Với tiêu chí hình thức tổ chức sản xuất, chính quyền xã báo cáo và xin ý kiến cấp trên về việc lựa chọn, xác định sản phẩm mũi nhọn của địa phương, căn cứ đó thành lập HTX. Về tiêu chí thu nhập và hộ nghèo, xã sẽ phối hợp với các công ty, doanh nghiệp, nhà xưởng hỗ trợ giải quyết việc làm cho người dân; tìm đầu ra ổn định cho nông sản của địa phương, khuyến khích bà con chuyển hướng phát triển lâm nghiệp. Theo hướng này, xã đã đề xuất hỗ trợ sản xuất từ nguồn vốn 135 được 150 triệu đồng để mua giống cây quế chi, lát, xoan cho bà con trồng thử nghiệm”. Hy vọng rằng, với định hướng đó, xã sẽ sớm hoàn thành các tiêu chí đúng thời hạn để cán đích nông thôn mới.

                                                                         THANH SƠN