(HBĐT) - Trước bức xúc của Nhân dân về ô nhiễm môi trường (ÔNMT) kéo dài do tình trạng quá tải, không xử lý rác thải tại Công ty TNHH đầu tư thương mại Hoàng Long, chi nhánh Hoà Bình (Công ty  Hoàng Long), địa chỉ khu 11, thị trấn Lương Sơn (Lương Sơn) gây ra. Mới đây, các cơ quan chức năng của huyện Lương Sơn đã đề xuất UBND huyện kiến nghị UBND tỉnh xem xét thu hồi đối với dự án nhà máy xử lý rác Hoàng Long.

Đã nhiều năm nay, người dân sinh sống gần khu vực xử lý rác thải thuộc tiểu khu 11 và địa bàn lân cận của thị trấn Lương Sơn bức xúc trước thực trạng ÔNMT xuất phát từ nhà máy xử lý rác thải của Công ty Hoàng Long gây ra.

Theo kết quả kiểm tra tình hình tiếp nhận, xử lý rác thải của nhà máy xử lý rác thải Hoàng Long của các cơ quan chức năng huyện Lương Sơn mới đây, hiện nay lượng rác thải tồn đọng chưa xử lý gần 30 nghìn tấn. Theo báo cáo của Công ty, năm 2021, nhà máy tiếp nhận 6.960,61 tấn rác thải (trung bình 19,7 tấn/ngày) của huyện Lương Sơn; từ ngày 1/1 - 14/4/2022, nhà máy tiếp nhận 2.235,67 tấn rác thải (trung bình 21,5 tấn/ngày). Ngoài ra, khối lượng rác thải công ty tiếp nhận của TP Hòa Bình gửi là 19.129 tấn. Do không có biện pháp xử lý hiệu quả, triệt để nên đã gây ÔNMT xung quanh, ảnh hưởng đến cuộc sống người dân.

Theo ông Nguyễn Hồng Bảo, người dân tiểu khu 11, tình trạng này gây ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống người dân. Dù nhà dân ở cách xa hàng km không khí vẫn nặng mùi xú uế và ruồi nhặng, nhất là những ngày nắng nóng. Đáng lo ngại hơn cả là những bãi rác hàng nghìn tấn này nằm lộ thiên, không có mái che. Chỉ về phía suối Mòng, bà Nguyễn Thị Tưởng, tiểu khu Mòng, thị trấn Lương Sơn cho biết: Trước kia, khi chưa có bãi rác của Công ty Hoàng Long, con suối này trong sạch lắm. Thậm chí chúng tôi có thể tắm giặt ở đây khi đi làm đồng về nhưng bây giờ  đã trở nên ô nhiễm. Không chỉ vậy, hàng ngày mùi hôi thối từ bãi rác còn ám ảnh chúng tôi trong từng bữa ăn, giấc ngủ. Nhiều người bị mắc các bệnh mãn tính về hô hấp, da liễu...

Năm 2011, khu xử lý rác thải của Công ty Hoàng Long chính thức đi vào hoạt động với tổng diện tích đất sử dụng khoảng 10,8 ha. Dự án được thực hiện nhằm giải quyết tình trạng mất vệ sinh môi trường do rác thải gây ra. Dự án này đảm bảo xử lý rác thải cho huyện Lương Sơn và các khu vực lân cận với công suất thiết kế 50 - 80 tấn/ngày. Từ cuối năm 2014, công ty tiếp nhận nguồn rác thải từ TP Hòa Bình, bình quân khoảng 60 tấn/ngày cộng với lượng rác thải của huyện hàng chục tấn/ngày. Lượng rác thải lớn, liên tục được đưa về, trong khi công suất xử lý hạn chế nên không xử lý hết lượng rác trong ngày đã gây ra tình trạng quá tải, tồn đọng rác thải, ÔNMT nghiêm trọng khu vực xung quanh.

Quá trình kiểm tra thực tế tại nhà máy, các cơ quan chức năng huyện Lương Sơn ghi nhận hệ thống xử lý rác thải dừng hoạt động do lò đốt số 1 đã hỏng, không khắc phục sửa chữa được, công ty đã tháo dỡ từ tháng 1/2021. Lò đốt số 2 hỏng hệ thống ống khói và dừng hoạt động từ khoảng tháng 3/2021. Lượng rác thải tồn đọng tập kết tại khe chứa được công ty tận dụng địa hình, đắp bờ, tập kết tại sân công nghiệp không được che đậy, gây nên tình trạng bốc mùi hôi thối, khó chịu, ruồi nhặng phát sinh và nước rỉ rác. Tại thời điểm kiểm tra, nhà máy không hoạt động xử lý rác thải. Về môi trường, nước thải cuối hệ thống xử lý có màu đen, cảm quan đánh giá chưa đảm bảo. Đáng nói, mới đây, công ty còn đưa khoảng 30 tấn bã phân gia súc về tập kết tại khu vực tập kết rác thải của nhà máy để nghiên cứu, sản xuất thử nghiệm phân bón kết hợp từ mùn hữu cơ trong rác thải sinh hoạt và bã phân gia súc, gây mùi hôi thối, khó chịu. Tại thời điểm kiểm tra, công ty cũng không cung cấp được giấy tờ chứng minh việc cho phép sản xuất phân bón tại nhà máy. Lý giải về điều này, công ty cho biết hiện đang làm thủ tục với Bộ NN&PTNT để xin giấy phép.

Trước thực trạng trên, tại Báo cáo số 407/BC-TNMT, ông Nguyễn Khắc Yến, Trưởng phòng TN&MT huyện Lương Sơn đề xuất UBND huyện kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo UBND TP Hòa Bình có phương án xử lý rác thải đối với lượng rác thải của thành phố gửi, tập kết tại nhà máy xử lý rác thải Hoàng Long; chỉ đạo Sở TN&MT tiếp tục chủ trì kiểm tra công tác chấp hành trong lĩnh vực bảo vệ môi trường của nhà máy xử lý rác thải Hoàng Long, trong đó, xem xét về năng lực, khả năng xử lý rác thải, trường hợp công ty không chứng minh được khả năng xử lý rác, đề nghị chỉ đạo UBND TP Hòa Bình không ký hợp đồng và nghiệm thu thanh toán đối với chi nhánh Công ty TNHH đầu tư thương mại Hoàng Long. Đồng thời, xem xét thu hồi đối với dự án nhà máy xử lý rác thải Hoàng Long tại Lương Sơn. 

Ngoài ra, yêu cầu Công ty Hoàng Long khẩn trương khắc phục, sửa chữa hệ thống lò đốt số 2 để đưa vào vận hành xử lý rác thải; dừng việc tiếp nhận rác thải từ các khu vực ngoài địa bàn huyện Lương Sơn để tập trung xử lý rác thải còn tồn đọng tại nhà máy; thực hiện ngay các biện pháp cải thiện môi trường tại nhà máy, giảm thiểu ô nhiễm khu vực xung quanh; thu gom, xử lý nước rỉ rác, che phủ đối với khu tập kết rác ngoài trời; sử dụng chế phẩm sinh học để hạn chế mùi hôi thối, ruồi nhặng phát sinh; dừng ngay việc sản xuất thử nghiệm phân bón từ mùn rác thải sinh hoạt và bã phân gia súc khi chưa được cấp phép...      

Trong quá trình hoạt động, Công ty Hoàng Long đã nhiều lần bị cơ quan chức năng kiểm tra, ra quyết định xử phạt vi phạm do để xảy ra tình trạng ÔNMT nghiêm trọng. Tuy nhiên, sau nhiều năm, tình trạng này vẫn chưa được khắc phục, trái lại còn diễn ra ngày càng nghiêm trọng hơn.