Hệ thống kênh mương do HTX dịch vụ nông nghiệp Dân Chủ, TPHB quản lý đảm bảo tưới tiêu hợp lý phục vụ sản xuất nông nghiệp trên địa bàn.
(HBĐT) - Kinh tế tập thể (KTTT) mà nòng cốt là các HTX được xác định là một thành phần quan trọng trong cơ cấu kinh tế, là “cánh tay nối dài” của người nông dân, là địa bàn thực hiện đề án tái cơ cấu nông nghiệp và chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM. Theo đánh giá đến nay có 84/191 xã đạt tiêu chí số 13 về hình thức tổ chức sản xuất. Tuy nhiên, nhiều hoạt động của các HTX trên địa bàn tỉnh còn mờ nhạt.
Những nút thắt...
Ít vốn, cơ sở vật chất thiếu, vốn điều lệ đóng góp không đủ, không huy động được vốn để mở rộng sản xuất kinh doanh, các hoạt động liên doanh liên kết giữa các HTX, giữa các HTX với DN còn hạn chế nên chưa khai thác được thế mạnh về nguyên liệu, vốn, thị trường để phục vụ SXKD… là những nguyên nhân làm cho hoạt động của HTX ở hầu hết các địa phương trong tỉnh hoạt động kém hiệu quả.
Qua tìm hiểu hoạt động cụ thể của các mô hình HTX trên địa bàn tỉnh càng rõ hơn những khó khăn mà hầu hết các HTX đang gặp phải. Theo ông Ngô Văn Thuấn, Chủ nhiệm HTX dịch vụ SXKD nông lâm nghiệp xã Thống Nhất, TPHB thì: Hiện hầu hết các HTX đang gặp khó khăn về đất đai, nhà xưởng, nguồn vốn, trụ sở làm việc... dẫn tới quy mô của các HTX bị bó hẹp, sản xuất thủ công là chủ yếu, thị trường chưa mở rộng, sản phẩm làm ra chất lượng chưa cao. Trình độ quản lý kinh tế của các HTX còn yếu. Chủ nhiệm, kế toán của các HTX hầu như chưa qua đào tạo cơ bản, phần lớn mới tham dự các lớp bồi dưỡng kiến thức cơ bản về quản lý kinh tế HTX. Sự liên doanh, liên kết giữa các HTX và giữa thành phần kinh tế tập thể với các thành phần kinh tế khác còn hạn chế, do vậy, chưa khai thác được thế mạnh về nguyên liệu, vốn, thị trường để phục vụ sản xuất, kinh doanh...
Tính đến 30/6, toàn tỉnh có 316 HTX trong đó có 110 HTX hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, 47 HTX CN-TTCN, 144 HTX thương mại dịch vụ, 11 HTX vận tải và 4 quỹ tín dụng nhân dân. Doanh thu của các HTX đang hoạt động đạt trên 190 tỉ đồng, bình quân 750 triệu đồng/HTX, thu nhập bình quân của thành viên và người lao động đạt khoảng 2,5-3 triệu đồng/người/tháng. Đến nay, mới chỉ có 50 HTX chuyển đổi hoạt động theo Luật HTX năm 2012.
Giải pháp tháo gỡ
Trong 19 tiêu chí Xây dựng NTM, tiêu chí số 13 về hình thức tổ chức sản xuất được cho là có vai trò quan trọng góp phần giải quyết việc làm, nâng cao hiệu quả kinh tế trong khu vực nông nghiệp, nông thôn, tạo động lực, nền tảng vững chắc từng bước làm thay đổi diện mạo bộ mặt ở nông thôn. Nhiều ý kiến cho rằng nếu tiêu chí này thực hiện tốt thì có tác dụng thúc đẩy các tiêu chí khác. Theo đánh giá của Liên minh HTX, từ khi thực hiện Chương trình Xây dựng NTM, bên cạnh việc đáp ứng các khâu dịch vụ cơ bản cho bà con nông dân, xã viên, nhiều HTX trên địa bàn tỉnh đã đóng góp ngày công, vật liệu, tiền mặt cùng với chính quyền địa phương thực hiện quy hoạch, đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, làm cho bộ mặt nông thôn ngày càng khang trang và đổi mới, phát huy và thể hiện tốt vai trò của mình trong thực hiện chương trình Xây dựng NTM.
Điển hình là HTX dịch vụ nông nghiệp Dân Chủ ngoài việc tích cực chuyển đổi cơ cấu kinh tế, phương thức canh tác, giải quyết việc làm cho nông dân thì tham gia đầu tư xây dựng hệ thống giao thông nội đồng, kiên cố hóa kênh mương thủy lợi tạo thuận lợi trong các khâu sản xuất, cơ cấu giống, nâng cao năng suất cây trồng mà còn thể hiện rõ vai trò của HTX cùng với chính quyền địa phương trong lộ trình thực hiện chương trình xây dựng NTM. Anh Nguyễn Hồng Thanh, Chủ nhiệm HTX dịch vụ nông nghiệp Dân Chủ cho biết: HTX chủ động đề xuất cử cán bộ tham gia BQL xây dựng NTM, trực tiếp tham gia quy hoạch vùng sản xuất chuyên canh và thực hiện như vùng trồng rau xanh định hướng an toàn tiêu thụ tập trung 6 ha, và lập kế hoạch chỉ đạo sản xuất lúa, màu, điều hành thủy lợi hàng năm.
Hàng năm HTX có kế hoạch thực hiện nạo vét, tu sửa kênh mương hàng vụ 6 km, đào đắp bai dâng 15.000m3 đất từ kinh phí HTX.
Đồng thời, hỗ trợ xây dựng làm đường GTNT bằng kinh phí HTX cho việc san lấp mặt bằng, công đổ bê tông 310 m ở xóm Bãi Yên với tổng số tiền 40 triệu đồng. Ngoài ra, HTX xã đã tích cực tham gia trực tiếp vào việc chuyển giao khoa học công nghệ cho nông dân, lựa chọn hộ thành viên điển hình tham gia thực hiện các dự án chuyển dịch cơ cấu cây trồng vật nuôi, từng bước nâng cao giá trị sản xuất trên đơn vị diện tích đất nông nghiệp cải thiện đời sông xã viên, giải quyết vấn đề lao động nông nghiệp của địa phương góp phần chung vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội của xã. Trong thành tích chung của xã Dân Chủ được công nhận về đích NTM đợt 1 năm 2015 có đóng góp không nhỏ của HTX.
Ông Trần Văn Thành, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh cho biết: thực tế trong thời gian qua, nơi nào có HTX phát triển mạnh, hoạt động có hiệu quả thì ở đó đời sống vật chất và tinh thần của người dân ngày càng được nâng cao. Để hoạt động của các HTX ổn định, bền vững, địa phương một mặt cần mở rộng và nâng cao chất lượng, hiệu quả các khâu dịch vụ sản xuất nông nghiệp theo hướng chuyển mạnh mô hình HTX dịch vụ đơn thuần sang hoạt động dịch vụ kết hợp kinh doanh tổng hợp đa ngành, đa nghề. Tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng trình độ nâng cao năng lực quản lý cho đội ngũ cán bộ HTX. Để thúc đẩy khu vực KTTT ở nông thôn thì cần đưa các chính sách của nhà nước đi vào cuộc sống, tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương. Có như vậy hoạt động của các HTX mới thực sự bền vững, góp phần vào chương trình NTM của tỉnh.
Đinh Thắng
Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) đánh giá Việt Nam là một trong những nền kinh tế đóng góp phần lớn vào mức tăng trưởng tích cực của khu vực.
Phát triển bởi ICT GROUP.
