Bốn chữ F, J, W, Z rất thông dụng trong tiếng Việt nhưng lại không có trong bảng chữ cái khiến việc sử dụng chúng trở thành “bất hợp pháp”
Bảng chữ cái tiếng Việt theo mẫu tự Latin đã có hiệu lực gần như tối ưu với 29 chữ cái, không có 4 chữ: F, J, W và Z. Tuy nhiên, thực tiễn của thời kỳ hội nhập quốc tế dựa trên nền văn minh thông tin hiện đại, người Việt Nam đang sử dụng rất nhiều cả 4 chữ cái này cho nên cần phải có một sự điều chỉnh, bổ sung để bảng chữ cái được hoàn thiện hơn.
Xuất hiện từ lâu trong nhà trường
Chữ F đã hiện diện trong nhà trường từ rất lâu, với lực F, thang nhiệt độ F, với nguyên tố hóa học Flo hay ký hiệu Fe của sắt... Trong quan hệ quốc tế, dân ta đã rất quen với tên các tổ chức được viết tắt theo tiếng Anh như UNICEF, FAO, IMF... Về thể thao thì là FIFA, UEFC, AFC, FIBA, FIDE... và cả VFF.
Trong văn hóa và nghệ thuật, từ “phim” Việt hóa đang dần dần được thay thế bằng từ “film” chính gốc châu Âu; do vậy, Hãng phim TPHCM còn được gọi là TFS.
Học sinh đang học tiếng Việt với bảng chữ cái 29 chữ. Ảnh: TẤN THẠNH
Những từ như Fafilm, Fahasa... đều dần trở nên quen thuộc, còn Festival thì được sử dụng rất nhiều. Chúng ta cũng đã quá quen với tần số phát thanh FM, máy fax, đèn flash, cafe hay bánh flan...
Chữ J cũng được dùng từ lâu trong nhà trường với thời đại cổ sinh học kỷ Jura, định luật Jun-Lenxơ... Những từ jazz, jeans, judo, jive, jambon, jacket... đã đi vào tiếng Việt một cách tự nhiên.
|
Xuất hiện trong nhiều lĩnh vực
Trong cuộc kháng chiến chống Pháp, các loại súng phản lực do Việt Nam tự chế tạo được đặt tên là DKZ và SKZ. Các xí nghiệp quốc phòng hiện nay cũng được đặt tên bằng chữ Z (Xí nghiệp Z751, Z755, Z25...); chữ Z cũng xuất hiện trong các từ sau: dzậy, dzũa, dzui dzẻ, Dzoãn, Dzếnh, Dzũng... |
Chữ W cũng được người Việt làm quen từ trong nhà trường với ký hiệu về công suất điện, với nguyên tố hóa học Wonfram... Trong xã hội, nó thường xuyên xuất hiện với những tên viết tắt của các tổ chức quốc tế như WB, WTO, WHO...
Dân ta cũng đã quen với chữ viết tắt WC ở những nơi công cộng. Nhưng chữ W xuất hiện với tần suất dày đặc nhất là khi người ta truy cập thông tin trên mạng internet, do mọi website đều gắn liền với chùm ký tự www.
Vì không có trong bảng chữ cái tiếng Việt nhưng lại được dùng rất nhiều nên chữ W đã được đọc bằng nhiều tên khác nhau, khi thì vê kép, lúc lại là vê đúp, lại có khi là đúp-lơ-vê, đấp-bân-vi hoặc đấp-liu...
Chữ Z cũng được dùng không phải ít. Ở nhà trường, bộ ba x-y-z thường đi với nhau trong những bài toán tìm ẩn số; các đơn vị KHz, MHz hay ký hiệu Zn luôn xuất hiện trong các bài học về lý, hóa. Tiếp đó là một loạt thuật ngữ hóa học đã được Việt hóa, như: bazơ, saccarozơ, glucozơ, benzene...
Bổ sung là tất yếu
Mặc cho bảng chữ cái tiếng Việt tận cùng bằng Y, khi khẳng định một việc cần làm từ đầu đến cuối, người Việt luôn nói: “Từ A đến Z”! Nếu kể cả các thuật ngữ khoa học chuyên sâu, các thương hiệu, địa danh và tên người nước ngoài... thì các trường hợp cần dùng 4 chữ F, J, W và Z nhiều vô số kể.
Như vậy, 4 chữ nói trên đã trở thành thông dụng trong tiếng Việt nhưng lại không có trong bảng chữ cái, khiến cho việc sử dụng chúng trở thành “bất hợp pháp” vì là những chữ “ngoài luồng”. Đây rõ ràng là một bất cập của bảng chữ cái hiện hành.
Việc bổ sung 4 chữ này vào bảng chữ cái không chỉ sẽ giải quyết được vấn đề đã nêu mà nhờ đó tầm phổ quát của bảng chữ cái sẽ được mở rộng đầy đủ, đáp ứng được sự phát triển của tiếng Việt hiện đại.
Theo Báo NLĐ
Chuẩn bị cho kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông (THPT) năm 2024, các trường THPT trên địa bàn tỉnh đã, đang tập trung cho học sinh ôn tập đảm bảo có kết quả tốt nhất. Đồng thời, cơ quan chức năng chỉ đạo triển khai kế hoạch đảm bảo kỳ thi an toàn, chất lượng.
Ngày 20/5, tại huyện Tân Lạc, Sở GD&ĐT tổ chức Hội nghị tổng kết thực hiện chuyên đề "An toàn giao thông (ATGT) trong các cơ sở giáo dục mầm non (GDMN)” giai đoạn 2020 - 2024.
Ngày 18/5, Hội đồng Đội tỉnh tổ chức Hội thi "Phụ trách sao giỏi – Sao nhi đồng chăm ngoan” năm 2024 với sự tham gia của 70 đội viên, thiếu niên, nhi đồng của 10 đội thi đến từ các huyện, thành phố.
Lạc Sỹ là xã đặc biệt khó khăn của huyện Yên Thủy, cách trung tâm huyện 20 km. Trường mầm non xã có 2 điểm trường lẻ cách điểm trường trung tâm 4km. 100% phụ huynh và học sinh là người dân tộc Mường, điều kiện kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn. Năm học 2023 - 2024, nhà trường có 10 nhóm/lớp và 198 trẻ, 40 cán bộ giáo viên, nhân viên.
Ngày 17/5, Sở GD&ĐT tổ chức tổng kết Cuộc thi Xây dựng trường mầm non "Xanh - an toàn - hiệu quả” và Cuộc thi Xây dựng không gian trường học, lớp học "An toàn - sáng tạo - hiệu quả” cấp tiểu học, năm học 2023 - 2024.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký ban hành Chỉ thị số 15/CT-TTg ngày 16/5/2024 về tăng cường chỉ đạo, phối hợp tổ chức Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông và tuyển sinh đại học, giáo dục nghề nghiệp năm 2024.
