Công tác giáo dục dân tộc được cấp ủy, chính quyền các cấp quan tâm. Hệ thống các trường dân tộc nội trú (DTNT), dân tộc bán trú ổn định về quy mô, nâng cấp về cơ sở vật chất, tạo điều kiện, môi trường cho con em các DTTS học tập. Năm học 2021 - 2022, ngành Giáo dục tiếp tục triển khai đổi mới chương trình giáo dục phổ thông. Trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, ngành GD&ĐT tỉnh đã gặt hái được nhiều thành công, trong đó có sự đóng góp của đội ngũ giáo viên, học sinh DTTS. 

Điển hình như em Đinh Quốc Tuấn, dân tộc Mường, học sinh lớp 11 chuyên Toán, trường THPT chuyên Hoàng Văn Thụ. Tuấn là học sinh giỏi toàn diện, đã đoạt huy chương đồng cuộc thi Olympic Toán học sinh, sinh viên toàn quốc; giải khuyến khích kỳ thi chọn học sinh giỏi các trường THPT chuyên khu vực duyên hải và đồng bằng Bắc Bộ. Bên cạnh đó, nhiều tập thể nhà trường, cán bộ quản lý, giáo viên người DTTS đã sáng tạo, linh hoạt trong công tác giảng dạy, đào tạo nhiều lớp học sinh tiêu biểu, xuất sắc. Tiêu biểu như tập thể trường PT DTNT THPT tỉnh, năm học 2021 - 2022 được tặng bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh và là đơn vị xếp thứ nhì trong phong trào thi đua khối THPT&DTNT. Cô giáo Nguyễn Thị Thanh Cảnh, dân tộc Mường, giáo viên tiếng Anh, trường THPT chuyên Hoàng Văn Thụ tham gia giảng dạy, bồi dưỡng đội tuyển học sinh giỏi quốc gia môn tiếng Anh của tỉnh đạt được nhiều thành tích cao. 

Đối với công tác khám, chữa bệnh cho Nhân dân, mạng lưới y tế ngày càng phát triển với 100% xã có trạm y tế. Nhờ đó, đồng bào DTTS cơ bản được tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe, khám chữa bệnh, điều trị kịp thời. Chính sách BHYT cho hộ nghèo, hộ cận nghèo và đồng bào DTTS được thực hiện có hiệu quả. Đặc biệt, trong năm 2021 và đầu năm 2022, dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, nhiều y, bác sỹ người DTTS đã xung kích tham gia đoàn công tác hỗ trợ các tỉnh, thành phố là "điểm nóng” về dịch bệnh. Ngoài ra, các y, bác sỹ người DTTS đã có nhiều thành tích trong công tác nghiên cứu, khám chữa bệnh, tham gia phòng, chống dịch  Covid-19. 

Tiêu biểu như tiến sĩ, bác sỹ Hoàng Công Tình (dân tộc Mường), Trưởng Khoa Hồi sức tích cực - Chống độc, Bệnh viện Đa khoa tỉnh. Bác sỹ Tình là người có nhiều kinh nghiệm và đã triển khai thành công các kỹ thuật hiện đại như: thông khí nhân tạo, tim phổi nhân tạo (ECMO), lọc máu liên tục, thay huyết tương, nội soi phế quản, siêu âm trong hồi sức cấp cứu và chống độc. Đồng thời, trực tiếp điều trị thông khí nhân tạo, lọc máu liên tục, ECMO cho bệnh nhân Covid-19 nặng và nguy kịch. 

Ở tuyến cơ sở, các nhân viên y tế người DTTS tích cực tuyên truyền, đi đầu trong công tác phòng, chống dịch Covid-19. Nhiều nhân viên y tế thôn bản, trạm y tế cấp xã đã có những đóng góp thầm lặng. Như chị Lường Thị Hà, dân tộc Tày, cô đỡ thôn bản xóm Chiêng, xã Tân Thành (Mai Châu); điều dưỡng Lò Văn Khanh, dân tộc Tày, trạm y tế xã Hiền Lương (Đà Bắc); điều dưỡng Đinh Thị Ngân, dân tộc Mường, Trung tâm Y tế huyện Lạc Thủy. 

Có thể nói, những thầy giáo, cô giáo cùng với các y, bác sỹ người DTTS đã và đang có nhiều đóng góp quan trọng cho sự nghiệp "trồng người”, cứu người trên địa bàn tỉnh.