Các cấp chính quyền xã, huyện thường xuyên đến thăm hỏi, động viên người lầm lỡ, giúp họ bớt mặc cảm, tái hòa nhập cộng đồng.
Cách trung tâm hành chính huyện Mai Châu 2 km nhưng xã Chiềng Châu được xác định là địa bàn phức tạp về an ninh trật tự, trong đó, nổi lên là tệ nạn ma túy. Từ năm 2015 đến nay, trên địa bàn xã có 11 người chấp hành xong án phạt tù trở về; 53 đối tượng nghiện ma túy, trong đó có 35 đối tượng đang điều trị bằng methadone. Để giúp người chấp hành xong án phạt tù vượt qua mặc cảm, lực lượng Công an xã Chiềng Châu đã tham mưu cấp ủy, chính quyền xây dựng mô hình giúp đỡ những người chấp hành xong án phạt tù nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho họ thực hiện các quyền và nghĩa vụ của công dân. 53 đối tượng nghiện ma túy đã trở về đúng địa chỉ nơi cư trú và hầu hết đều nỗ lực rèn luyện, chấp hành tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, tích cực lao động sản xuất, phát triển kinh tế gia đình.
Đồng chí Ngần Bá Pin, Bí thư Đảng ủy xã Chiềng Châu cho biết: "Trong thời gian qua, chính quyền, đoàn thể xã đã xây dựng các kế hoạch, mô hình giúp những người nghiện ma túy, có tiền án, tiền sự vượt qua mặc cảm, tự ti để hòa nhập cộng đồng. Cụ thể, xã đã kết hợp với các trưởng xóm và những người có uy tín gặp gỡ từng đối tượng tuyên truyền, vận động chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật, tránh việc tái phạm, hỗ trợ vay vốn phát triển kinh tế, ổn định cuộc sống, đồng thời hỗ trợ đưa các đối tượng đến các trung tâm cai nghiện, điều trị bằng thuốc methadone. Đến nay, các xóm đều có mô hình, gương cá nhân tiêu biểu trong việc tái hòa nhập cộng đồng”.
Chúng tôi đến thăm gia đình anh Hà Văn Luận (SN 1971), trú tại xóm Nà Sò, người từng bị tuyên phạt 5 năm tù về tội mua bán và sử dụng trái phép chất ma túy. Năm 2016, chấp hành xong án phạt tù trở về, anh không khỏi mặc cảm bởi sự kỳ thị, xa lánh của những người xung quanh. Tuy nhiên, anh đã được gia đình, chính quyền xã động viên, giúp đỡ kịp thời. Anh được các tổ chức, đoàn thể xã hỗ trợ cho vay vốn tạo việc làm để ổn định cuộc sống, tránh quay lại con đường nghiện ngập. Hiện nay, thu nhập bình quân của anh khoảng 4 triệu đồng/tháng, đời sống kinh tế ổn định, dần hòa nhập được với cộng đồng.
Hiện nay, người chấp hành xong án phạt tù trở về địa phương, đang cai nghiện và điều trị bằng methadone ở xã Chiềng Châu còn nhiều, trong khi KT-XH của xã còn nhiều khó khăn dẫn đến việc hỗ trợ nguồn vốn, hỗ trợ giải quyết việc làm cho những người chấp hành xong án phạt tù còn nhiều hạn chế, bất cập.
Phần lớn những người chấp hành xong án phạt tù có trình độ văn hóa, tay nghề thấp, một số lười lao động, thích hưởng thụ, thiếu ý thức chấp hành pháp luật… Bên cạnh đó, một bộ phận người dân có thái độ kỳ thị, phân biệt đối xử với người chấp hành xong án phạt tù. Một số doanh nghiệp không muốn tuyển dụng những người từng có tiền án, tiền sự. Sự phối hợp quản lý giữa các ngành chức năng, các cấp chính quyền, tổ chức chính trị xã hội đối với các đối tượng đôi lúc còn thiếu chặt chẽ dẫn đến một vài đối tượng tái nghiện hoặc đã lẩn trốn đi nơi khác.
Đồng chí Ngần Bá Pin, Bí thư Đảng ủy xã Chiềng Châu cho biết thêm: Để giúp đỡ hiệu quả hơn những người chấp hành xong án phạt tù có công việc ổn định, từng bước tái hòa nhập cộng đồng, ngoài vai trò của các cấp chính quyền, lực lượng công an đòi hỏi động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và sự chung tay, góp sức của toàn dân. Mong muốn các cấp, ngành quan tâm hơn nữa, hỗ trợ kinh phí, vốn đào tạo nghề, tổ chức học tập nhằm tìm kiếm, giới thiệu việc làm cho người chấp hành xong án phạt tù để ngăn ngừa hành vi tái phạm, sớm hòa nhập với cộng đồng.
Hoàng Anh