Ông Bùi Văn Xiển ở xóm Đúp, xã Tú Sơn, Kim Bôi luyến tiếc căn nhà cũ của mình.
Những ngày cận tết xóm Đúp đông vui hơn. Nhiều người đi làm ăn xa trở về, người trong xóm tấp nập đi sắm tết cho gia đình. Ông Bùi Văn Phương ở xóm Đúp, Tú Sơn, Kim Bôi đang quét dọn lại nhà cửa chuẩn bị đón tết. Ông tâm sự: Tết này ở căn nhà này là tết cuối. Tuy hơi buồn nhưng cũng phải chuyển đi, không thể ở đây được. Đã hơn 3 tháng sau trận mưa lịch sử trôi qua nên gia đình tôi rất lo lắng. Hôm đó sau lưng nhà tôi phía trên đồi cách chừng 30 m nước ở từ dưới đất đẩy lên ùn ùn đục ngầu, chảy từ trên đồi xuống thành suối. Cả xóm ai cũng sợ. Trước nguy cơ sạt lở như vậy, được nhà nước quan tâm, chúng tôi được di rời đến hội trường của xóm ở tạm. Sau 2 tháng chúng tôi xin về nhà ở vì trời không còn mưa. Mặc dù không còn mưa nhưng cả xóm vẫn sợ vì những vết nứt trên đồi vẫn còn đó. Chỉ cần một trận mưa là đất, đá có thể úp xuống cả xóm lúc nào không biết. Ông bảo họ đã khoan mấy ngày nay rồi, cứ đưa mũi khoan xuống là không biết đáy ở đâu. Bà Bùi Thị Tuyết, vợ ông Phương chen vào: Cách đây chừng 2 tuần, bà Châu người cùng xóm lên khu đồi gần chỗ nứt đề rào vườn. Khi đưa thuổng xuống thì chiếc thuổng ngập không thấy đáy. Sợ quá bà bỏ về nhà luôn, sau chuyện đó thì ai cũng sợ. Rồi ông Phương cho hay: Ngay sau tết nhà tôi triển khai làm nhà ngay. Nhà nước hỗ trợ được như nào thì tốt còn lại chúng tôi tự lo để di chuyển. Thỉnh thoảng tôi cũng ra khu tái định cư để xem đơn vị thi công làm đến đâu. Với tiến độ này thì chắc ngoài tết chúng tôi được bàn giao mặt bằng để xây nhà. Và có thể đây là cái tết cuối của gia đình tôi ở căn nhà này. Tuy luyến tiếc căn nhà nhưng vì sự an toàn tính mạng của bản thân và gia đình nên phải chuyển đi. Cách đây 4 năm gia đình ông Phương từ miền nam quyết định về quê ở để an dưỡng tuổi già. Với số vốn bao năm tích cóp được đi làm ăn xa ông xây căn nhà hơn 30m2 để hai vợ chồng sinh sống. Tết năm nay có lẽ là tết cuối ở căn nhà này nhưng chúng tôi vẫn sắm sửa đầy đủ như mọi năm. Giờ này chúng tôi đã chuẩn bị đủ bánh chưng, giò, gà để gia đình đón tết vui vẻ.
Gia đình ông Bùi Văn Kỳ ở xóm Đúp, xã Tú Sơn (Kim Bôi) thu hoạch ngô đông vụ cuối chuẩn bị về nơi ở mới.
Không có điều kiện dư giả như nhà ông Phương, nhà ông Bùi Văn Xiển, ở xóm Đúp bao năm cũng cố gắng xây được căn nhà. Cách đây 3 năm, ngoài công làm của gia đình và anh em trong họ thì ông bỏ gần 200 triệu hoàn thiện được căn nhà này. Ông cho biết: Đất sau đồi tuy có đá nhưng mỗi khi mưa xuống thì rất nhiều nước đổ về. Ngay sau nhà chỉ cách chừng hơn 1m mỗi khi mưa xuống nước đùn ra như một con suối nhỏ. Trận mưa vừa rồi nước chảy lớn cạnh nhà không thể lội qua được, nhưng nhà cửa và chuồng trại của gia đình vẫn không việc gì. Hiện đội địa chất đang khoan thăm dò cho biết ở khu vực này đất rất yếu nếu mưa xuống thì đất có thể đổ xuống. Tuy rất luyến tiếc công sức xây dựng nhà cửa bao năm nhưng chúng tôi vẫn phải đi vì sự an toàn của gia đình mình. Và nếu phải chuyển ngoài tiền nhà nước hỗ trợ gia đình tôi cũng phải đi vay mượn để xây nhà mới. Và cái tết này mấy đứa con đi làm xa vẫn về ăn tết như bao tết khác.
Tuy không phải diện di dời khẩn cấp nhưng gia đình ông Bùi Văn Kỳ vẫn chuẩn bị tinh thần để chuyển nhà. Ông cho biết: Nhà nào cũng luyến tiếc nơi ở cũ, nhưng chứng kiến những gì xảy ra trong những ngày mưa lịch sử vừa rồi thì không ai dám ở lại. Gia đình chúng tôi ở đây bao đời nay nên đã quen rồi. Được nhà nước quan tâm nên xây dựng khu tái định cư chỉ cách xóm khoảng vài trăm mét. Như vậy so với trước cuộc sống cũng không xáo trộn nhiều, chúng tôi cũng yên tâm di dời. Chỉ mong các cấp ủy Đảng, chính quyền tạo thuận lợi cho nơi ăn chốn ở và đất vườn canh tác để ổn định cuộc sống lâu dài. Năm nay tôi cũng biết có thể đây là cái tết cuối cùng ở trong căn nhà của mình đã gây dựng bao năm nay.
Ông Bùi Văn Tình, cán bộ địa chính xây dựng xã Tú Sơn cho biết: Sau trận mưa lịch sử vừa qua cả xã có 33 hộ của xóm Đúp và xóm Củ nằm trong vùng sạt lở và phải di dời đến nơi tái định cư. Để có được mặt bằng Đảng ủy, chính quyền xã đã vận động 59 hộ dân có đất sản xuất quy hoạch ở khu tái định cư ứng trước mặt bằng để thi công. Hiện nay, chúng tôi đã bàn giao mặt bằng cho bà con xây dựng nhà. Tuy nhiên do thời gian cận tết nên các hộ chưa thể triển khai xây dựng được nhà để về trước tết. Sau tết chúng tôi vận động, giúp đỡ bà con xây dựng, di chuyển ổn định chỗ ở trước mùa mưa lũ năm 2018.
Việt Lâm