(HBĐT) - Nhiều năm nay, tình trạng vi phạm trật tự, lấn chiếm hành lang an toàn giao thông (ATGT) đường bộ vẫn là "bài toán khó". Điều này xuất phát từ thói quen và ý thức của người dân, ảnh hưởng không nhỏ đến mỹ quan đô thị, vấn đề ATGT. Lực lượng chức năng thường xuyên kiểm tra, xử lý vi phạm nhưng rồi đâu lại vào đó.
Chuyện vẫn như "cơm bữa"
Không khó để bắt gặp trường hợp lấn chiếm vỉa hè, lòng lề đường ở những khu vực trung tâm TP Hòa Bình hay thị trấn các huyện, như ở điểm chợ Tân Thành thuộc phường Tân Hoà, chợ Thái Bình thuộc phường Thái Bình, chợ Bãi Nai thuộc xã Mông Hoá (TP Hòa Bình); chợ thị trấn Lương Sơn (Lương Sơn); chợ Bo (Kim Bôi)… Đây là những điểm chợ người dân tập trung hàng hóa, buôn bán tấp nập vào mỗi buổi sáng, chiều, nhất là vào các ngày cuối tuần thường gây ách tắc giao thông do lưu lượng người ra vào chợ quá đông, các phương tiện chen lấn dừng đỗ, di chuyển để mua hàng.
Tại các điểm chợ họp theo phiên như: chợ Rạnh, Bãi Chạo (Kim Bôi), chợ Ốc (Lạc Sơn), chợ Đông Lai (Tân Lạc)… cũng xảy ra tình trạng ùn tắc giao thông mỗi khi đến phiên họp vào các ngày cố định theo tuần, theo tháng. Tại điểm chợ Rạnh thuộc xã Đông Bắc (Kim Bôi), mỗi khi đến phiên chợ người đông nghịt. Người dân mang nông sản bày bán tràn cả ra đường. Lực lượng chức năng phải trực dẹp đường, phân luồng giao thông để đảm bảo không xảy ra tai nạn, sự cố cho đến hết phiên chợ.
Điểm nóng nhất về vi phạm là địa bàn TP Hòa Bình. Thống kê năm 2022, Đội trật tự đô thị thành phố đã tuyên truyền, nhắc nhở hơn 14.500 trường hợp về biển quảng cáo, bày bán hàng hóa, phương tiện đỗ đậu, mái bạt, mái che, mái vẩy. Người dân đã được tuyên truyền, nhắc nhở thường xuyên, tuy nhiên vẫn liên tục tái vi phạm những lỗi cũ. Điển hình như khu vực chợ Tân Thành thường xuyên ùn tắc vào buổi sáng hoặc cuối tuần khi người dân họp chợ lấn đường, gây tắc đường Phùng Hưng, Đốc Ngữ thuộc phường Tân Hoà. Chợ Bãi Nai, xã Mông Hoá là điểm giao thương hàng hóa phục vụ nhân dân các xã: Mông Hóa, Quang Tiến, một số khu dân cư thuộc phường Kỳ Sơn. Chợ trung tâm phục vụ nhu cầu trao đổi, mua bán hàng hóa của người dân đã được đầu tư xây dựng và đi vào hoạt động. Tuy nhiên, do cơ sở hạ tầng chưa đáp ứng được nhu cầu sử dụng nên chỉ 70% người dân chuyển vào chợ bán hàng, còn 30% vẫn buôn bán tại vị trí cũ và tái diễn tình trạng vi phạm hành lang giao thông. Ngoài ra, lực lượng chức năng thành phố Hòa Bình đã kiểm tra, phát hiện 66 trường hợp vi phạm về trật tự xây dựng đô thị, san hạ mặt bằng và vệ sinh môi trường. Trong đó, 18 trường hợp xây dựng trái phép; 17 trường hợp xây dựng không phép; 25 trường hợp san hạ mặt bằng trái phép, không phép; cưỡng chế kiểm đếm bắt buộc 4 trường hợp; đổ thải và đổ đất trái phép 2 trường hợp.
Đồng chí Ngô Văn Điềm, Chánh Thanh tra Sở GTVT cho biết: "Thực tế việc lấn chiếm hành lang giao thông đã xảy ra từ nhiều năm nay. Bên cạnh đó, phổ biến các trường hợp vi phạm như dựng lều quán trái phép, nhà tạm, quán tạm, dựng công trình tạm thời trái phép trong phạm vi đất dành cho đường bộ, tường rào, tường bao, mái che trên các tuyến đường tỉnh: 433, 444, 448, tuyến C tại các huyện: Cao Phong, Kim Bôi, Lạc Sơn, Đà Bắc… Người dân còn phơi nông sản, thả gia súc hay tuốt lúa, đốt rơm bên lề đường cũng là nguyên nhân gây mất an toàn cho người và phương tiện lưu thông, làm gia tăng nguy cơ tai nạn giao thông".
Quyết liệt trong xử lý vi phạm
Trong 10 tháng năm nay, Thanh tra Sở GTVT đã phát hiện vi phạm về hành lang ATGT đường bộ và lập biên bản vi phạm hành chính 45 vụ; ra quyết định xử phạt 7 vụ, bàn giao cho chính quyền địa phương ra quyết định xử phạt 38 vụ. Ngoài ra, Thanh tra Sở lập 325 biên bản làm việc liên quan đến vi phạm hành lang ATGT đường bộ, yêu cầu tháo dỡ công trình vi phạm.
Riêng trên địa bàn TP Hòa Bình đã tạm giữ tại Đội trật tự đô thị thành phố và được xử lý theo quy định 284 trường hợp; bàn giao cho UBND các phường, xã xử lý 113 trường hợp. Lập biên bản xử phạt vi phạm hành chính 113 trường hợp, tổng số tiền nộp phạt gần 92 triệu đồng; 6 trường hợp cảnh cáo; 1 trường hợp tại xã Mông Hóa đã hết thời hiệu trình xử phạt do người vi phạm không chấp hành, đã phối hợp Công an xã giải quyết. Tháo dỡ băng rôn quảng cáo các loại 22 trường hợp; lều bạt 2 trường hợp; mái bạt 15 trường hợp; mái tôn 1 trường hợp; giải tỏa 2 quán nước.
Với sự kiên quyết trong xử lý vi phạm, để đảm bảo tính nghiêm minh trong thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính lĩnh vực giao thông đường bộ, Thanh tra Sở GTVT đề nghị UBND các xã, phường, thị trấn phối hợp thực hiện chặt chẽ. Cụ thể là ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật. Đôn đốc đối tượng vi phạm chấp hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính, nộp tiền vào Kho bạc Nhà nước và thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả như quyết định đã ban hành. Tổ chức cưỡng chế, giải toả đối với trường hợp vi phạm không chấp hành quyết định xử phạt theo quy định của pháp luật. Ngoài ra, cần gửi 1 bản hồ sơ xử phạt và giải toả về Thanh tra Sở để theo dõi, tổng hợp báo cáo Sở GTVT và UBND tỉnh.
Vì sao chưa giải quyết dứt điểm tình trạng lấn chiếm hành lang giao thông ?
Cho đến nay, tình trạng vi phạm trật tự hành lang ATGT vẫn chưa thể giải quyết dứt điểm. Phải chăng do chế tài xử lý chưa đủ sức răn đe đối với các trường hợp vi phạm, cố tình vi phạm hoặc tái vi phạm nhiều lần? Chánh Thanh tra Sở GTVT Ngô Văn Điềm cho biết: "Các biên bản vi phạm hành chính sau khi chuyển về Thanh tra Sở được ra quyết định xử phạt, sau đó chuyển đến chính quyền địa phương và đối tượng vi phạm. Định kỳ theo quý, năm, Sở lập danh sách trường hợp vi phạm chuyển chính quyền địa phương làm cơ sở để vận động, cưỡng chế giải tỏa. Đồng thời, đưa danh sách lên Trang thông tin điện tử của Sở. Tuy nhiên, một số tổ chức, cá nhân vi phạm không chấp hành việc đến Thanh tra Sở để giải quyết, hồ sơ chuyển về địa phương đa số chưa được xử lý kiên quyết nên sai phạm vẫn tiếp diễn".
Nguyên nhân của tình trạng trên được xác định là do ý thức của một bộ phận người dân còn hạn chế, cán bộ một số địa phương xử lý chưa quyết liệt, còn tình trạng nể nang, ngại va chạm nên sau mỗi đợt kiểm tra thì đâu lại vào đấy. Công tác vận động tự tháo dỡ và tổ chức cưỡng chế giải tỏa chưa thường xuyên. Do thói quen sinh hoạt của người dân nên việc bày bán hàng tràn lan xuống lòng, lề đường ở các chợ diễn ra phổ biến. Tâm lý người bán muốn đông khách nên chọn vị trí đường đi lại để người dân tiện mua hàng mà không cần vào chợ đã trở thành thói quen.
Bên cạnh đó, việc đầu tư cơ sở hạ tầng phục vụ nhu cầu mua bán còn hạn chế, nên người dân buộc phải "tiện đâu, bán đó” để dễ tiêu thụ sản phẩm. Ngoài ra, có nơi làm quyết liệt, nơi chưa kiên quyết trong xử lý vi phạm dẫn đến việc thiếu đồng bộ trong quá trình lập lại trật tự hành lang ATGT. Từ đó, đòi hỏi cơ quan chức năng, cấp ủy, chính quyền các địa phương cần vào cuộc mạnh mẽ với những biện pháp cứng rắn hơn nữa, kết hợp đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhằm nâng cao ý thức người dân, giảm thiểu tình trạng vi phạm trong thời gian tới.
Gia Khánh
