Trong năm 2023, huyện Lạc Sơn có 8 trẻ tử vong do đuối nước và cũng là địa phương có số trẻ tử vong do đuối nước cao nhất trong tỉnh. Năm nay, trong hai ngày 13/6 và 28/7, mỗi ngày trong huyện có đến 3 trẻ tử vong do đuối nước. Những vụ việc thương tâm này tiếp tục gióng lên hồi chuông cảnh báo về công tác phòng, chống tai nạn thương tích (TNTT), tai nạn đuối nước ở trẻ em.
Những ngày này, đau thương, tang tóc trùm lên xóm nhỏ vốn yên bình. Người dân xóm Bưng, xã Nhân Nghĩa chưa hết bàng hoàng bởi sự ra đi cùng lúc của 3 trẻ nhỏ bị đuối nước vào ngày 28/7 ở khu vực hồ Bưng.
Cùng lãnh đạo Trung tâm Công tác xã hội và Quỹ Bảo trợ trẻ em tỉnh, chúng tôi đến chia buồn, động viên gia đình 3 nạn nhân. Đường lên nhà là những bậc thang đào vội trên đất, trong ngôi nhà cấp 4 giờ đây mãi vắng tiếng cười nói của em B.T.N.U (SN 2017). Gia đình em thuộc diện hộ nghèo, hoàn cảnh hết sức thương tâm. Bố dượng em mắc bệnh tâm thần, lúc tỉnh, lúc mơ; còn người mẹ sức khỏe yếu, không thể lao động khi vừa bị suy thận, vừa phải chăm sóc con 2 tuổi. Những người lẽ ra là trụ cột, lao động chính thì cuộc sống hàng ngày của gia đình N.U phụ thuộc vào người bà nay đã 74 tuổi. Người bà lao động cật lực cùng với nguồn trợ cấp hàng tháng của bố dượng N.U cũng không đủ trang trải cuộc sống. Khó khăn chồng chất.
Cách đó không xa, ngôi nhà cấp 4 với nhiều vết nứt, dột là nơi sinh sống của gia đình 2 em B.T.H.Y (SN 2017) và B.T.Y.V (SN 2018). Ngôi nhà thường ngày rộn ràng tiếng trẻ nhỏ giờ đây phủ màu tang thương khi 2 chị em vĩnh viễn ra đi cùng lúc. Không ai ngờ rằng tấm ảnh kỷ yếu lưu giữ khoảnh khắc đáng nhớ khi 2 em học xong cấp học mầm non, giờ đây lại là ảnh thờ. Hiện đang ở tháng thứ 6 của thai kỳ, người mẹ trẻ thẫn thờ ngồi nhìn di ảnh của 2 con gái thân yêu, gần như không còn nước mắt để khóc.
Anh Bùi Văn Thắng chỉ biết lặng lẽ rơi nước mắt khi mọi người nhắc đến 2 đứa con xấu số. Lau giọt nước mắt lăn dài trên khuôn mặt, anh Thắng xót xa kể lại: "Con gái lớn của tôi và cháu B.T.N.U là bạn học cùng lớp. Ngày xảy ra sự việc, tôi đi làm ở xóm khác, vợ ở nhà làm việc nhà và chuẩn bị đi làm mây tre đan vào buổi chiều. Trưa hôm ấy, hai con gái tôi xuống nhà cậu chơi rồi đầu giờ chiều về tắm, xong đi chơi tiếp. Thường ngày, các cháu chỉ vui chơi quanh nhà. Buổi chiều đi làm về, không thấy con chạy ra đón như mọi khi nên tôi tìm kiếm khắp nơi. Ra đến hồ Bưng, tôi nhìn thấy chiếc xe đạp và 3 đôi dép xếp trên bờ. Linh tính mách bảo có chuyện chẳng lành, tôi lập tức lặn xuống hồ tìm thấy thi thể con gái út. Với sự giúp sức của lực lượng công an, quân sự, các lực lượng cứu nạn xã và người dân, sau đó đã tìm thấy thi thể cả 3 cháu. Đây là nỗi đau không thể bù đắp đối với gia đình chúng tôi”.
Nguyên nhân cũ - nỗi đau mới
Đồng chí Bùi Văn Tin, Chủ tịch UBND xã Nhân Nghĩa cho biết: "Hiện, 12 điểm có nguy cơ xảy ra tai nạn đuối nước trên địa bàn xã đều được đặt biển cảnh báo. Hồ Bưng - điểm vừa xảy ra vụ trẻ em đuối nước thương tâm cũng đã được đặt biển cảnh báo. Hàng năm, xã đều triển khai nhiều hoạt động phòng, chống TNTT, tai nạn đuối nước ở trẻ em. Trong thời gian gần nhất, chúng tôi sẽ tiến hành làm rào chắn xung quanh hồ để đảm bảo an toàn hơn”.
Dù thường xuyên tuyên truyền, cảnh báo và triển khai thực hiện nhiều giải pháp, nhưng tình trạng trẻ em bị đuối nước vẫn xảy ra, cướp đi sinh mạng trẻ nhỏ và để lại nỗi đau khôn cùng cho nhiều gia đình. Từ các vụ việc, nhận thấy nguyên nhân đa phần do các em không biết bơi và thiếu kiến thức, kỹ năng xử lý tình huống khi hoạt động trong môi trường nước; không gian sống xung quanh tiềm ẩn nhiều nguy hiểm; thiếu địa điểm vui chơi an toàn... Quan trọng hơn cả phải kể đến việc các bậc phụ huynh, người chăm sóc trẻ còn lơ là, chưa quan tâm đúng mức, quản lý, giám sát trẻ chưa chặt chẽ.
Theo đồng chí Bùi Thế Hòa, Trưởng phòng LĐ-TB&XH huyện Lạc Sơn, những năm qua, công tác chăm sóc, giáo dục và bảo vệ trẻ em luôn được các cấp ủy Đảng, chính quyền, cơ quan, ban, ngành huyện chú trọng thực hiện bằng nhiều hoạt động thiết thực. Ban điều hành công tác bảo vệ trẻ em huyện đề nghị Ban bảo vệ trẻ em các xã, thị trấn tổ chức, thực hiện Bản cam kết bảo vệ, chăm sóc trẻ em tại gia đình và cộng đồng. Bắt đầu kỳ nghỉ hè, huyện đã ban hành văn bản chỉ đạo các xã, thị trấn tăng cường công tác phòng, chống TNTT, phòng, chống đuối nước trẻ em và xâm hại trẻ em. Mới đây, UBND huyện ban hành văn bản tăng cường các biện pháp phòng, chống TNTT, phòng, chống đuối nước trẻ em. Trong đó, yêu cầu lãnh đạo các cơ quan, đơn vị, UBND các xã, thị trấn tập trung thực hiện tốt nhiều nhiệm vụ cụ thể. Đẩy mạnh truyền thông, giáo dục nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân về phòng, chống TNTT, tai nạn đuối nước trẻ em; tăng cường phổ biến kiến thức, trang bị kỹ năng về phòng, chống đuối nước trẻ em đến từng xóm, phố, hộ gia đình; vận động gia đình thường xuyên quan tâm, giám sát, nhắc nhở trẻ về nguy cơ xảy ra TNTT, đuối nước; thường xuyên rà soát loại bỏ những nguy cơ gây TNTT, đuối nước cho trẻ em ngay tại gia đình, cộng đồng; đặt biển cảnh báo ở những khu vực nguy hiểm dễ xảy ra tai nạn...
Ngay sau khi xảy ra sự việc 3 trẻ tử vong do đuối nước tại xã Nhân Nghĩa, đại diện lãnh đạo UBND huyện, phòng LĐ-TB&XH, phòng GD&ĐT, UBND và tổ chức chính trị - xã hội xã đã đến chia buồn, động viên, hỗ trợ gia đình 3 trẻ. Các nạn nhân đều thuộc đối tượng hộ nghèo nên được hỗ trợ mai táng phí theo đúng quy định.