Trong thời gian tạm dừng hoạt động, các hộ làm du lịch cộng đồng bản Lác, xã Chiềng Châu (Mai Châu) cải tạo cơ sở vật chất chuẩn bị cho việc kinh doanh trở lại.
Đìu hiu bản du lịch cộng đồng
Bản Lác, xã Chiềng Châu được biết đến là một trong những bản du lịch cộng đồng (DLCĐ) có tiếng, lâu đời. Có những ngày vào mùa du lịch, bản đón trên, dưới 1.500 lượt khách trong và ngoài nước đến trải nghiệm, thăm quan. Theo trưởng bản Hà Công Hồng, đó là khi chưa có làn sóng dịch Covid-19. Giờ đây, bãi đỗ xe dành cho các đoàn khách du lịch vắng tanh. Không còn cảnh rộn ràng xe điện chở khách đi dạo quanh đường làng, ngõ xóm. Dịch vụ cho khách thuê xe đạp đi lòng vòng thăm ruộng đồng, thăm bản giờ im lìm. Cũng vì không có khách nên khung cửi dệt bỏ không, hàng quán, dịch vụ đều đóng cửa.
Sở hữu nhà nghỉ cộng đồng số 10 ở bản Lác, ông Hà Công Tấn đã tạm dừng việc đón khách từ những ngày đầu tháng 5. Ông Tấn cho biết: Các hộ kinh doanh nhà nghỉ DLCĐ đã dừng hoạt động để thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch (PCD). Cùng với đó, nhiều hộ gặp khó khăn do ngành nghề mang lại việc làm, thu nhập chính phải tạm đóng cửa. Hiện nay, để chuẩn bị cho việc đón khách trở lại khi tình hình dịch bệnh được kiểm soát, một số hộ đang sửa sang cơ sở vật chất lưu trú. Gia đình tôi đang cải tạo, nới thêm 1 gian phòng nghỉ và nhà bếp để chuẩn bị đón khách.
Cùng thời gian này, các bản DLCĐ nổi tiếng trên địa bàn huyện như bản Bước - xã Xăm Khòe, bản Nà Phòn - xã Nà Phòn, bản Văn, bản Pom Coọng - thị trấn Mai Châu, bản Hang Kia - xã Hang Kia, bản Pà Cò - xã Pà Cò… cũng dừng hoạt động để PCD Covid-19. 6 tháng đầu năm, huyện đón trên 268.000 lượt khách du lịch, chủ yếu là khách nội địa. Với xu hướng lựa chọn những điểm đến nghỉ dưỡng sinh thái, ít tập trung đông người, lượng du khách lưu trú tại các bản DLCĐ giảm, lưu trú nghỉ dưỡng tại các khu du lịch sinh thái tăng. Để vượt qua khó khăn do việc kinh doanh, dịch vụ bị gián đoạn, các hộ làm DLCĐ duy trì nghề làm nông nghiệp, chủ yếu là trồng lúa. Một số con em có sức khỏe đi làm phụ xây, hoặc công nhân cho các nhà máy gần nhà.
Làng nghề truyền thống gặp khó
Đang có nguồn thu nhập ổn định 3 - 4 triệu đồng/tháng, các chị em tổ may của HTX dệt thổ cẩm dịch vụ và du lịch Chiềng Châu, xã Chiềng Châu bỗng rơi vào tình cảnh mất việc làm. Để duy trì cuộc sống, một số chị phải tạm thời tìm việc tại các nhà may trên thị trấn, có chị đi làm cho công ty thuộc cụm công nghiệp Chiềng Châu nhưng công việc lúc có, lúc không.
Chị Vì Thị Oanh, Phó giám đốc HTX dệt thổ cẩm dịch vụ và du lịch Chiềng Châu chia sẻ: Làng nghề gắn với du lịch của chúng tôi đã từng phát triển ổn định, nhận được nhiều đơn đặt hàng trong và ngoài nước. Riêng HTX tạo việc làm cho 30 lao động thường xuyên và khoảng 50 lao động nông nhàn. Từ cuối năm 2020 trở lại đây, HTX không còn đơn hàng nước ngoài, khách hàng đầu mối tại TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng cũng thông báo không nhập hàng do thị trường du lịch đóng cửa. HTX chỉ còn 1 đơn hàng dệt vải may giầy xuất khẩu từ tỉnh Đồng Nai, nhưng lượng hàng không đều và tồn đọng khá nhiều. Trước đây, ngoài các đơn hàng, HTX còn tham gia thị trường bán lẻ cho khách ở các hội chợ, chương trình kích cầu du lịch tại các tỉnh. Tuy nhiên, kênh tiêu thụ này hiện cũng đã đóng băng. Hồi đầu năm, HTX có nhận đơn hàng may đồ tang bằng vải trắng để tạo việc làm cho một số chị em nhưng công việc này cũng không còn được duy trì.
Trên địa bàn huyện có 7 làng nghề dệt thổ cẩm truyền thống của người Thái, người Mông. Ngoài HTX dệt thổ cẩm dịch vụ và du lịch Chiềng Châu còn có HTX dịch vụ phát triển nông lâm nghiệp và dịch vụ thương mại du lịch Xăm Khòe, HTX dịch vụ nông lâm nghiệp và dịch vụ du lịch xóm Lác, HTX vận tải và dịch vụ xóm Lác, HTX dệt thổ cẩm và dịch vụ bản Lác Mai Châu, HTX dịch vụ nông nghiệp và du lịch sinh thái Thành Sơn, HTX dịch vụ du lịch và nông nghiệp Hang Kia. Riêng HTX dệt thổ cẩm và dịch vụ bản Lác Mai Châu đã giải thể. Các HTX còn lại hoạt động cầm chừng.
Theo đồng chí Hà Thị Liễu, Phó trưởng Phòng Văn hóa - Thông tin huyện, để đảm bảo an toàn PCD Covid-19, tất cả các cơ sở kinh doanh, dịch vụ lưu trú du lịch trên địa bàn huyện đã tạm dừng hoạt động. Ước có khoảng 1.200 lao động đang làm việc tại các nhà nghỉ, cơ sở hoạt động DLCĐ và làng nghề bị ảnh hưởng về lao động, việc làm. Bên cạnh việc yêu cầu các cơ sở, hộ kinh doanh du lịch thực hiện nghiêm các biện pháp PCD Covid-19, các xã, thị trấn tuyên truyền, động viên các hộ tranh thủ lúc này để cải thiện, nâng cấp dịch vụ, cơ sở hạ tầng. UBND huyện chỉ đạo các cơ quan chuyên môn rà soát, tổng hợp đối tượng lao động trong diện được tiếp cận gói 26.000 tỷ đồng hỗ trợ doanh nghiệp và người lao động, trong đó có doanh nghiệp và lao động trong ngành du lịch vượt khó.