Tình trạng làm nhà dưới chân đồi phát sinh nguy cơ cao sạt lở, đe dọa trực tiếp đến cuộc sống người dân. ảnh: Đất trượt sạt vùi lấp ngôi nhà dọc QL 6, khu vực phường Thái Bình, TP Hòa Bình.
Thực tế đợt mưa lũ kinh hoàng vừa qua cho thấy, ở nhiều nơi vẫn còn tư tưởng lơ là, chủ quan, chưa chủ động triển khai các biện pháp ứng phó thiên tai sát với thực tế. Vẫn còn khá phổ biến tình trạng ở ven đồi cao, bạt đất làm nhà, tại những khu vực nguy cơ lũ ống, lũ quét đã xảy ra hậu quả rất nghiêm trọng thiệt hại kể cả về người và tài sản. Kể cả những đợt ảnh hưởng mưa lũ trước đó, vẫn còn tình trạng vượt ngầm tràn khi có mưa lũ lớn đã để xảy ra hậu quả đáng tiếc về người.
Thời tiết, thiên tai, mưa lũ diễn biến ngày càng cực đoan, khó lường, thường trực nguy cơ đe dọa tính mạng, tài sản của người dân. Để chủ động phòng, chống thiên tai, các sở, ngành chức năng, địa phương, tổ chức cần thực hiện tốt "Đề án nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng” trên địa bàn tỉnh. Trong đó, chú trọng tuyên truyền, phổ biến kiến thức, kinh nghiệm thực tiễn, kỹ năng phòng, chống thiên tai, biến đổi khí hậu cho cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang, học sinh, sinh viên và người dân trong tỉnh nhằm nâng cao hơn nữa ý thức trong việc chủ động tự phòng tránh thiên tai được an toàn. Cảnh báo, nâng cao ý thức tự phòng tránh thiên tai cho cộng đồng dân cư, người dân, nhất là những khu vực trọng điểm nguy cơ lũ ống, lũ quét, trượt sạt đất, đá, ngập lụt. Cần trang bị cho người dân những kiến thức cơ bản, luôn đề cao cảnh giác phòng, chống thiên tai như cách phòng tránh giông, sét khi đi làm đồng, sản xuất.
Đối với đặc thù của tỉnh có địa hình chia cắt, độ dốc lớn, nhiều sông, suối, cần trang bị cho tổ chức, cá nhân, người dân ý thức theo dõi sát diễn biến thời tiết, triển khai phương án PCTT& TKCN, nhắc nhở các hộ dân tu sửa, chằng chống nhà cửa, chuồng trại chăn nuôi để đảm bảo an toàn; chuẩn bi nhu yếu phẩm, sẵn sàng di dời đến nơi an toàn, tránh xa khu vực ngập lụt, lũ ống, lũ quét, trượt sạt lở núi, đồi. Vận động, tuyên truyền không cho người dân xả đất làm nhà ở ven đồi, núi, ven suối để phòng tránh sạt lở, lũ ống, lũ quét.
Đồng thời, hướng dẫn người dân các biện pháp phòng tránh thiên tai; thực hiện có hiệu quả phương châm "bốn tại chỗ” (lực lượng tại chỗ, đảm bảo chỉ huy tại chỗ, phương tiện và hậu cần tại chỗ) và "ba sẵn sàng” (chủ động phòng tránh, đối phó kịp thời, khắc phục khẩn trương và hiệu quả). Đối với các ngầm tràn, chỉ đạo lực lượng công an viên, dân quân tự vệ tuần tra đầu cầu, cảnh báo người dân không đi qua ngầm khi nước ngập sâu gây nguy hiểm. Cùng với đó, định hướng cho người dân chuẩn bị một số đồ ăn khô và cơ số thuốc để dự trữ. Sẵn sàng ứng cứu cho các xóm ngập lụt và lũ quét, sạt lở đất, đá, có phương án di dời dân cư trong trường hợp khẩn cấp. Thành lập các tổ xung kích, chủ yếu là lực lượng dân quân tự vệ và nhân dân ở các xóm, chuẩn bị đầy đủ quang gánh, bao tải, xà beng, cuốc, xẻng, tre, gỗ... tại các điểm xung yếu để hỗ trợ nhau trong trường hợp mưa bão xảy ra. Cần theo dõi chặt chẽ diễn biến thời tiết, không nên chủ quan trước những tình huống bất ngờ có thể xảy ra để phòng tránh và giảm thiểu thiệt hại đáng tiếc về người và tài sản.
Lê Chung