Bằng những lập luận chặt chẽ, logic, sâu sắc, chắt lọc, đúc kết từ thực tiễn phong phú, với tinh thần kiên định, vững vàng, bản lĩnh, trọng trách và tâm huyết người đứng đầu của Đảng, Tổng Bí thư đã lý giải một cách rất khoa học, nêu ra những kết quả nổi bật và những vấn đề căn bản trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Những bài viết, bài phát biểu thể hiện tư duy sắc bén, nhãn quan chính trị vượt trội của Tổng Bí thư với phương châm "không có vùng cấm, không có ngoại lệ”... 

Phòng, chống tham nhũng là một trong những nhiệm vụ vô cùng quan trọng của Đảng ta, Nhà nước ta nói riêng và các Nhà nước trên thế giới nói chung. Hội nghị lần thứ năm, Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI), Đảng ta xác định: "tham nhũng, lãng phí vẫn còn nghiêm trọng, với những biểu hiện tinh vi, phức tạp, xảy ra trên nhiều lĩnh vực, nhiều cấp, nhiều ngành… gây bức xúc trong xã hội và là thách thức lớn đối với sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước”[1]. Trước tình hình đó, Hội nghị đã quyết định chủ trương thành lập Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN trực thuộc Bộ Chính trị, đứng đầu là Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Trưởng Ban Chỉ đạo.

Nhìn lại sau 10 năm Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực được thành lập (01/02/2013 -01/02/2023), công tác phòng, chống tham nhũng đã được nâng tầm, mục tiêu được thực hiện khá thành công cùng với thời gian. Qua chừng ấy năm, công tác phòng chống tham nhũng của Đảng và Nhà nước ta đã đạt được những kết quả to lớn, vạch trần được nhiều vụ việc lớn, kỷ luật và xử lý hình sự đối với nhiều cá nhân thoái hóa biến chất. với phương châm "không có vùng cấm”, không loại trừ một ai, bất kỳ ai vi phạm đều bị xử lý.

Kết quả đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong 10 năm qua đã được đồng chí Tổng Bí thư đánh giá, đúc kết lại trong Cuốn sách "Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh”.

Vừa qua, tại Hà Nội, Ban Nội chính Trung ương và Nhà Xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật tổ chức Lễ ra mắt cuốn sách của Tổng Bí thư. Cuốn sách rất có giá trị, gồm những bài phát biểu, bài nói chuyện, kể cả những chỉ đạo của Tổng Bí thư, thể hiện rõ được ý chí, nguyện vọng, đường lối mà Đảng ta đã, đang và tiếp tục triển khai thực hiện. Những bài viết, bài phát biểu thể hiện tư duy sắc bén, nhãn quan chính trị vượt trội của Tổng Bí thư với phương châm "không có vùng cấm, không có ngoại lệ” và với tinh thần "Cắt bỏ một vài cành cây sâu mọt để cứu cả cái cây” như Bác Hồ đã từng chỉ dạy, điều đó thể hiện bản lĩnh vững vàng, sự nghiêm minh của Đảng và Nhà nước ta trong công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần củng cố niềm tin yêu của nhân dân đối với Đảng, với chế độ. Cuốn sách thể hiện tầm nhìn, trí tuệ sáng suốt, sự chỉ đạo sâu sát, quyết liệt, toàn diện đầy sức thuyết phục của Tổng bí thư; từ đó góp phần làm sáng rõ tư duy lý luận của Đảng về công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực và xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Cuốn sách đã nhận được sự chú ý, đón nhận đặc biệt của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân.

Công trình được kết cấu gồm ba phần, với hơn 600 trang và có 111 bức ảnh. Tựu chung, cuốn sách đã trả lời bốn câu hỏi lớn: Bản chất, biểu hiện của tham nhũng, tiêu cực là gì? Vì sao phải kiên định, kiên quyết, kiên trì phòng, chống tham nhũng, tiêu cực? Muốn chống phải làm gì, làm như thế nào? Chúng ta đã làm được gì và sắp tới phải làm như thế nào? Đây là những vấn đề hết sức quan trọng cả về lý luận và thực tiễn về công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực của Đảng và Nhà nước ta hiện nay.

Phần thứ nhất: Một số vấn đề rút ra từ thực tiễn công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở Việt Nam; gồm bài tổng quan Ðấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực: Một việc làm cần thiết, tất yếu; một xu thế không thể đảo ngược!; bốn bài phát biểu kết luận tại Hội nghị toàn quốc về công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực các năm 2014, 2018, 2020, 2022; nội dung phát biểu kết luận tại các phiên họp Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực và cuộc họp thường trực Ban Chỉ đạo do đồng chí làm Trưởng ban.

Phần thứ hai: gồm 14 bài viết, bài phát biểu tiêu biểu về xây dựng, chỉnh đốn Ðảng từ những năm đầu đổi mới (1986) đến nay và tám bài về rèn luyện đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên, trong đó có những bài được viết từ thập kỷ 70 của thế kỷ trước.

Phần thứ ba: tập hợp 96 ý kiến của các tầng lớp nhân dân, đại biểu Quốc hội và các chính khách, học giả nước ngoài ủng hộ và thể hiện niềm tin sâu sắc vào cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.

Bằng những lập luận chặt chẽ, logic, sâu sắc, chắt lọc, đúc kết từ thực tiễn phong phú, với tinh thần kiên định, vững vàng, bản lĩnh, trọng trách và tâm huyết người đứng đầu của Đảng, Tổng Bí thư đã lý giải một cách rất khoa học, nêu ra những kết quả nổi bật và những vấn đề căn bản trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Theo đó, Đảng và Nhà nước ta đã quyết liệt chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ điều tra, truy tố, xét xử nghiêm minh, kịp thời nhiều vụ việc, vụ án tham nhũng, kinh tế đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp, được dư luận xã hội quan tâm, với mức án nghiêm khắc và nhân văn; chỉ đạo tăng cường kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm minh các sai phạm, siết chặt kỷ luật, kỷ cương góp phần đắc lực nâng cao hiệu quả công tác phòng chống tham nhũng; tăng cường xây dựng và hoàn thiện thể chế về kinh tế - xã hội và phòng chống tham nhũng; kiện toàn về tổ chức, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động và sự phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị chức năng phòng chống tham nhũng,…đồng thời xác định vấn đề căn cơ trong cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực phòng ngừa từ xa, từ sớm mà trọng tâm là xây dựng, chỉnh đốn Đảng và đặc biệt là phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên, tức là trị tận gốc tham nhũng, tiêu cực.

Trong thời gian tới, cuốn sách của Tổng Bí thư cần được tiếp tục phổ biến rộng rãi đến từng cơ sở đảng, các chi bộ đảng và quần chúng nhân dân, trở thành tài liệu thường trực cho những người lãnh đạo, cán bộ, đảng viên, quần chúng nhân dân có thể đọc, tham khảo và triển khai thực hiện những lời đã viết, đã nói của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng từ thực tiễn thời gian vừa qua. Đồng thời, cần tiếp tục quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc Kết luận số 10-KL/TW, ngày 26/12/2016 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 3, khóa X về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng chống tham nhũng, lãng phí. Trong đó, tập trung một số nhiệm vụ trọng tâm sau:

Thứ nhất, tiếp tục đẩy mạnh, nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm, xây dựng văn hóa tiết kiệm, không tham nhũng, tiêu cực, tạo sự tự giác, thống nhất cao về ý chí và hành động trong cán bộ, đảng viên và nhân dân về phòng chống tham nhũng, trước hết là sự gương mẫu, quyết liệt của người đứng đầu cấp ủy, cơ quan, tổ chức, đơn vị.

Thứ hai, tập trung rà soát, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các quy định của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, tạo hành lang chính trị, pháp lý hoàn chỉnh, đồng bộ, bảo đảm công tác phòng chống tham nhũng có hiệu lực, hiệu quả. Rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định về xây dựng, chỉnh đốn Đảng và phòng chống tham nhũng trong nội bộ Đảng, bảo đảm chặt chẽ, đồng bộ; hình thành hệ thống các nguyên tắc và chuẩn mực đạo đức áp dụng đối với cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu trong việc giữ gìn phẩm chất, đạo đức, liêm chính, gương mẫu đi đầu trong phòng chống tham nhũng.

Thứ ba, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật của Đảng, siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong Đảng và bộ máy Nhà nước, xây dựng đội ngũ cán bộ đủ phẩm chất, liêm khiết, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ trong tình hình mới. Cấp ủy, tổ chức đảng, người đứng đầu cơ quan, đơn vị phải tăng cường quản lý, kiểm tra giám sát cán bộ, đảng viên, công chức để kịp thời phát hiện, giải quyết từ sớm, ngăn chặn từ đầu, không để vi phạm nhỏ tích tụ thành sai phạm lớn.

Thứ tư, tăng cường và nâng cao hiệu quả công tác giám sát, kiểm soát quyền lực để phòng chống tham nhũng, tiêu cực. Mọi quyền lực phải được kiểm soát chặt chẽ bằng cơ chế; quyền hạn đến đâu trách nhiệm đến đó. Phải tăng cường giám sát, kiểm soát quyền lực để đảm bảo quyền lực được vận hành công khai, minh bạch.

Thứ năm, tiếp tục hoàn thiện và thực hiện nghiêm các quy định về công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình trong hoạt động của cơ quan, tổ chức, đơn vi; kiểm soát có hiệu quả tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn, trước hết là cán bộ lãnh đạo quản lý.

Thứ sáu, tiếp tục kiện toàn tổ chức, bộ máy, cán bộ nâng cao hiệu quả hoạt động và sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng trong phòng chống tham nhũng.

Trên đây là những biện pháp căn bản góp phần triển khai, thực hiện tốt công cuộc chống tham nhũng mà Đảng và Tổng Bí thư đặc biệt quan tâm trong bối cảnh hiện nay. Công cuộc chống tham nhũng - "giặc nội xâm” ở nước ta chỉ thành công khi toàn bộ cán bộ, đảng viên trong hệ thống chính trị, nhất là người đứng đầu các cấp ủy đảng gương mẫu, nâng cao ý thức trách nhiệm phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân, tu dưỡng đạo đức, lối sống, một lòng một dạ vì lợi ích chung của nhân dân và toàn dân tộc. Công cuộc đó cũng đòi hỏi Đảng ta tiếp tục nâng cao vai trò lãnh đạo, chỉ đạo tập trung sát sao, thống nhất; sự vào cuộc của các cơ quan chức năng với tinh thần liêm chính, công tâm, minh bạch; và dưới sự giám sát chặt chẽ của các tầng lớp nhân dân. Thực hiện tốt những lời căn dạy của Tổng Bí thư - người đứng đầu Đảng Cộng sản Việt Nam, chúng ta tin tưởng rằng, công cuộc chống tham nhũng ở nước ta sớm đạt kết quả tốt đẹp, đưa đất nước ta phát triển hùng cường, thịnh vượng, sánh vai với các nước anh em như điều Bác Hồ hằng mong muốn./.

[1] Kết luận số 21-KL/TW, ngày 25/5/2012, Kết luận Hội nghị lần thứ năm, Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) về tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 3, khoa X về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng chống tham nhũng.