Ảnh: TRẦN HẢI
Phát biểu ý kiến tại buổi tiếp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, quan hệ hai nước đang ngày càng phát triển. Ma-lai-xi-a hiện là đối tác thương mại và nhà đầu tư lớn thứ bảy của Việt Nam với kim ngạch hai chiều đạt 8,4 tỷ USD năm 2016 và tổng vốn đầu tư FDI tính đến hết tháng 5-2017 đạt 12 tỷ USD. Theo Thủ tướng, những con số này là đáng mừng nhưng chưa tương xứng tiềm năng hợp tác hai nước.
Bộ trưởng Ngoại giao A-ni-pha bày tỏ, Ma-lai-xi-a vui mừng khi trở thành đối tác đầu tư lớn thứ bảy của Việt Nam, cam kết hợp tác với Việt Nam để tận dụng cơ hội thị trường của mỗi nước. Cụ thể, trong lĩnh vực dầu khí, hai bên đang hợp tác rất tốt và hướng tới mở rộng hợp tác với bên thứ ba. Ông đã nêu một số đề xuất của doanh nghiệp Ma-lai-xi-a, trong đó có việc một doanh nghiệp nước này đang tìm kiếm đối tác phía Việt Nam để đầu tư phát triển năng lượng mặt trời tại Việt Nam, mong muốn phía Việt Nam tạo điều kiện thuận lợi cho nguyện vọng này.
Về vấn đề khu vực và quốc tế, trong đó có vấn đề Biển Ðông, Bộ trưởng A-ni-pha cho rằng, đây là vấn đề quan tâm chung của hai nước và sẽ phối hợp chặt chẽ với Việt Nam. Ma-lai-xi-a cũng thể hiện rõ quan điểm giải quyết vấn đề trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS).
Nhân dịp này, Bộ trưởng chuyển thông điệp của Thủ tướng Ma-lai-xi-a N.Ra-dắc khẳng định sẽ tham dự Hội nghị cấp cao APEC tại TP Ðà Nẵng vào tháng 11-2017.
Nhất trí với ý kiến của Bộ trưởng A-ni-pha, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhìn nhận, hai bên có lòng tin chính trị và quan hệ truyền thống tốt đẹp, cần tiếp tục giữ gìn, vun đắp. Năm 2018 là tròn 45 năm hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao. Do đó, Thủ tướng mong muốn hai bên phối hợp tổ chức các hoạt động kỷ niệm phong phú, thiết thực, trong đó, hai bên sớm đàm phán và ký kết các hiệp định hợp tác về chống mua bán người, dẫn độ, chuyển giao người bị kết án phạt tù, tăng cường hợp tác trong cứu hộ, cứu nạn trên biển; đẩy mạnh hợp tác lao động, du lịch, giao lưu nhân dân.
Thủ tướng khẳng định, Việt Nam tạo mọi điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp Ma-lai-xi-a đầu tư vào Việt Nam, trong đó có cả lĩnh vực mà Việt Nam đang rất quan tâm là điện mặt trời. Hoan nghênh quan điểm của Ma-lai-xi-a về vấn đề Biển Ðông, Thủ tướng nhấn mạnh tinh thần xây dựng Biển Ðông thành khu vực hòa bình, hữu nghị, tự do hàng không, hàng hải; giải quyết tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình, trên cơ sở các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS.
* Ngày 27-7, Bộ trưởng Ngoại giao Ma-lai-xi-a A-ni-pha A-man cùng Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đồng chủ trì kỳ họp lần thứ năm Ủy ban Hợp tác kinh tế, khoa học, kỹ thuật Việt Nam - Ma-lai-xi-a tại Hà Nội. Tham dự kỳ họp, có các quan chức cao cấp và đại diện của Bộ, ngành hai nước.
Trên cơ sở đánh giá toàn diện quan hệ thời gian qua, hai bên đã đề ra các biện pháp nhằm tăng cường các lĩnh vực hợp tác trong khuôn khổ song phương và đa phương. Về hợp tác chính trị, hai bên nhất trí tăng cường trao đổi đoàn cấp cao và các cấp, thắt chặt sự tin cậy, gắn bó trên tất cả các kênh Ðảng, Chính phủ, Nhà nước, Quốc hội và giao lưu nhân dân, duy trì và phát huy hiệu quả các cơ chế hợp tác song phương và nghiên cứu mở rộng các hình thức hợp tác giữa hai Ðảng cầm quyền.
Hai bên nhất trí đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại, đầu tư và mở rộng trao đổi hàng hóa, tạo điều kiện cho các nhà đầu tư hai nước hợp tác kinh doanh. Ðối với lĩnh vực hợp tác tiềm năng về nông, thủy sản, Ma-lai-xi-a cam kết hỗ trợ các nhà sản xuất nông sản Việt Nam đáp ứng các yêu cầu về chất lượng, vệ sinh kiểm dịch đối với hàng nông, thủy sản xuất khẩu sang Ma-lai-xi-a. Hai bên cũng nhất trí khuyến khích Tập đoàn Dầu khí Việt Nam và Tập đoàn Dầu khí quốc gia Ma-lai-xi-a Petronas gia tăng tìm kiếm cơ hội hợp tác với nhau và với bên thứ ba. Hai bên nhất trí đẩy mạnh hợp tác an ninh - quốc phòng, nhất trí sớm đàm phán và ký kết các hiệp định hợp tác về chống mua bán người, Hiệp định dẫn độ, Hiệp định về chuyển giao người bị kết án phạt tù để hoàn thiện khuôn khổ pháp lý trong đấu tranh phòng, chống tội phạm.
Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh đánh giá cao việc thời gian qua, Ma-lai-xi-a giải quyết vấn đề ngư dân - tàu thuyền Việt Nam trên cơ sở mối quan hệ hữu nghị tốt đẹp giữa hai nước và hỗ trợ tàu thuyền Việt Nam gặp nạn trên biển. Bộ trưởng A-ni-pha cam kết các cơ quan liên quan của Ma-lai-xi-a sẽ tiếp tục đẩy mạnh chia sẻ thông tin, phòng chống cướp biển, cứu hộ, cứu nạn, xem xét thiết lập đường dây nóng và tuần tra chung giữa hải quân hai nước, nghiên cứu đàm phán tiến tới ký kết Thỏa thuận hợp tác với cảnh sát biển Việt Nam để đưa các hoạt động hợp tác vào khuôn khổ pháp lý bền vững lâu dài. Hai bên cam kết tích cực triển khai tốt Thỏa thuận hợp tác lao động ký năm 2015 và Bộ trưởng Ma-lai-xi-a khẳng định, xem xét tích cực đề nghị của Việt Nam về việc tạo điều kiện tiếp nhận thêm lao động Việt Nam trong một số ngành nghề mới như nghề cá, dịch vụ giải trí; đồng thời quan tâm thỏa đáng tới các quyền và lợi ích của người Việt Nam tại Ma-lai-xi-a; trong đó có việc xét xử công bằng, khách quan công dân Ðoàn Thị Hương.
Hai bên cho rằng cần thúc đẩy vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc an ninh khu vực, cam kết tăng cường tham vấn vì hòa bình, an toàn và tự do hàng hải và hàng không ở Biển Ðông; kêu gọi các bên kiềm chế, không đe dọa vũ lực hoặc sử dụng vũ lực, tôn trọng đầy đủ các tiến trình ngoại giao, pháp lý, giải quyết tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình, trên cơ sở các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS). Hai bên tái khẳng định sự ủng hộ đối với việc triển khai đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Ðông (DOC) và sớm đạt được Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Ðông (COC) thiết thực, hiệu quả, có giá trị ràng buộc pháp lý.
Bộ trưởng Ngoại giao A-ni-pha khẳng định, Ma-lai-xi-a ủng hộ Việt Nam tổ chức thành công Hội nghị cấp cao Diễn đàn kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) năm 2017 và Thủ tướng Na-díp Tun Ra-dắc sẽ tham dự Hội nghị cấp cao APEC tại Ðà Nẵng vào tháng 11-2017.
Kết thúc kỳ họp, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh và Bộ trưởng Ngoại giao Ma-lai-xi-a A-ni-pha A-man đã cùng ký Biên bản Thỏa thuận, đồng thời nhất trí sẽ tổ chức kỳ họp lần thứ sáu Ủy ban Hợp tác kinh tế, khoa học, kỹ thuật Việt Nam - Ma-lai-xi-a tại Ma-lai-xi-a vào năm 2019.