Như những cây cổ thụ vững chãi của bản làng, người có uy tín (NCUT) trên địa bàn tỉnh Hòa Bình đã khẳng định vai trò, trách nhiệm, góp sức cùng các cấp chính quyền dẫn dắt người dân cùng đồng thuận, chung tay xây dựng hệ thống chính trị; phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH), giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới; giữ vững an ninh, quốc phòng, trật tự an toàn xã hội và giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc. Tính đến tháng 1/2025, toàn tỉnh có 1.399 NCUT. Họ là những bí thư chi bộ, trưởng thôn, bản, già làng, cán bộ nghỉ hưu, nhà giáo, thầy thuốc, người sản xuất giỏi và các thành phần khác. Giai đoạn 2021 - 2023, trên địa bàn tỉnh có 33 NCUT tiêu biểu được UBND tỉnh tặng bằng khen. Giai đoạn 2020 - 2025, tỉnh có 1 NCUT được Thủ tướng Chính phủ tặng bằng khen và 19 NCUT được Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc tặng bằng khen.

Trong bối cảnh hội nhập và toàn cầu hóa diễn ra mạnh mẽ, sự phát triển chóng mặt của công nghệ đã, đang và sẽ có nguy cơ lấn át những giá trị văn hóa truyền thống vốn là hồn cốt của một quốc gia, dân tộc. Vì vậy, vai trò của thế hệ trẻ trong việc giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc không chỉ là nhiệm vụ mà còn là sứ mệnh cao cả.

Ngày 29/2/2024, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án phát triển giá trị đa dụng của hệ sinh thái rừng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng bền vững tài nguyên rừng; tạo việc làm, tăng thu nhập, ổn định và nâng cao đời sống đồng bào dân tộc thiểu số, người dân miền núi, người làm nghề rừng và người dân sống gần rừng. Thực hiện đề án, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 88-KH/UBND ngày 23/4/2024 nhằm phát triển giá trị đa dụng của rừng. Đây được xem là chìa khoá để thực hiện mục tiêu kép vừa bảo vệ vừa phát huy giá trị rừng bền vững trên địa bàn tỉnh Hoà Bình.

Từ đầu nhiệm kỳ 2020 - 2025, Ban Chấp hành Đảng bộ huyện Lạc Sơn đã ban hành 9 nghị quyết chuyên đề, trong đó có 6 nghị quyết chuyên đề về lĩnh vực kinh tế, 1 nghị quyết về công tác cán bộ và 2 nghị quyết về lĩnh vực văn hóa, giáo dục và đào tạo (GD&ĐT). Được biết, huyện nằm trong số ít địa phương trong tỉnh xây dựng loạt nghị quyết chuyên đề nhằm tăng cường lãnh đạo các mặt công tác.

Nhằm đánh thức tiềm năng, lợi thế rừng, ngày 30/7/2020, Ban Thường vụ Tỉnh uỷ ban hành Nghị quyết số 27-NQ/TU về phát triển bền vững rừng sản xuất tỉnh Hoà Bình đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030. Trong đó đề ra mục tiêu duy trì độ che phủ rừng hàng năm trên 50%, có 3 nghìn ha rừng trồng gỗ lớn, nhỏ được chuyển hoá sang rừng trồng kinh doanh gỗ lớn. Sau gần 5 năm triển khai Nghị quyết, không chỉ diện tích rừng trồng gỗ lớn tăng lên đáng kể mà tư duy nhận thức của người dân về trồng rừng gỗ lớn ngày càng rõ nét, mang lại sinh kế cho người trồng rừng.

Có diện tích rừng lớn và độ che phủ cao, Hoà Bình được đánh giá là địa phương nhiều tiềm năng, lợi thế để phát triển kinh tế rừng. Trong những năm qua, các cấp uỷ Đảng, chính quyền tỉnh Hoà Bình đã triển khai nhiều biện pháp nhằm bảo vệ và phát huy bền vững giá trị của rừng. Trong đó, mục tiêu lớn nhất là tạo sinh kế vững chắc và tiến tới làm giàu cho người dân từ rừng.

Dồn điền, đổi thửa (DĐ, ĐT) và Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) có ý nghĩa quan trọng đối với nông nghiệp, nông thôn. Tại huyện Lạc Sơn, mặc dù đã có nhiều văn bản chỉ đạo, chương trình, kế hoạch của tỉnh, của địa phương, nhưng kết quả đạt được còn hạn chế. Tại thời điểm đầu năm 2023, trên địa bàn mới có 3 xã triển khai công tác DĐ, ĐT, 10 sản phẩm được chứng nhận OCOP 3 sao. Nhằm thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XXVII, nhiệm kỳ 2020 - 2025, Ban Chấp hành Đảng bộ huyện ban hành Nghị quyết số 12-NQ/HU, ngày 7/4/2023 về DĐ, ĐT và phát triển sản phẩm OCOP.

Quá trình tiếp biến và giao thoa về kinh tế, văn hóa, một số loại hình di sản văn hóa phi vật thể, nghệ thuật truyền thống có nguy cơ mai một. Để tạo điểm nhấn trong thực hiện chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XXVII, nhiệm kỳ 2020 - 2025, Huyện ủy Lạc Sơn đã ban hành Nghị quyết số 08-NQ/HU, ngày 20/12/2021 về bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Mường trên địa bàn huyện.

Để thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XXVII, nhiệm kỳ 2020 - 2025 với các giải pháp, bước đi phù hợp, Huyện ủy Lạc Sơn ban hành loạt nghị quyết chuyên đề nhằm thúc đẩy thực hiện các đột phá chiến lược, đồng thời góp phần tạo chuyển biến sắc nét, toàn diện cho bức tranh kinh tế - xã hội của địa phương.

Niềm vui trong những căn nhà Đại đoàn kết đầy nghĩa tình được trao tặng là "trái ngọt” từ Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát (XNT, NDN), tạo động lực giúp người dân từng bước giảm nghèo, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Hiện thực hóa "giấc mơ” an cư đã trao cơ hội vươn lên, giúp cuộc sống hộ nghèo dần ổn định, từ đó càng vun đắp niềm tin vào Đảng, Nhà nước, củng cố khối đại đoàn kết dân tộc.

"Ăn có lúc còn không đủ, lấy đâu ra tiền đối ứng làm nhà” - câu trả lời đầy trăn trở các địa phương thường xuyên gặp phải khi triển khai rà soát, giải ngân nguồn vốn cho hộ nghèo làm nhà ở, thậm chí có hộ đòi trả lại tiền hỗ trợ cho nhà nước vì sợ gánh nợ. Không chỉ về vốn đối ứng, nhiều tình huống "dở khóc, dở cười” đã gặp khi triển khai chương trình như: Đã giải ngân để làm nhà thì gia đình nộp đơn ly hôn, nhất quyết đòi chia đôi tài sản, kể cả tiền nhà nước hỗ trợ; người nhà mắc bệnh tâm thần, khi khởi công xây dựng thì ra ngăn cản, đòi đập phá; có trường hợp chủ nhà không chịu làm ăn nên bà con làng xóm không tới giúp khi được hỗ trợ làm nhà… Tuy vậy, với quyết tâm cao từ tỉnh đến cơ sở, các địa phương đã có nhiều cách làm hay, sáng tạo, đem lại hiệu quả thiết thực, dần tháo gỡ những vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát (XNT, NDN), xây dựng những mái ấm vững chắc, kiên cố cho người nghèo.

Đến tháng 4/2025, tức 1 năm sau Lễ phát động phong trào thi đua "Xóa nhà tạm, nhà dột nát” (XNT, NDN) trên phạm vi cả nước được tổ chức tại huyện Đà Bắc do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì, bằng sự nỗ lực, quyết tâm của cả hệ thống chính trị, cùng sự đồng thuận của người dân, đồng hành của doanh nghiệp, tỉnh Hòa Bình đã vượt mọi khó khăn đạt kỳ tích chưa từng có: Làm nhà ở cho hơn 2.000 hộ nghèo trên khắp các huyện, thành phố trong tỉnh. Qua đó, giúp người nghèo, người yếu thế có thêm điểm tựa vững chắc và niềm tin để vươn lên trong cuộc sống.

Từ 16 sản phẩm OCOP được công nhận năm đầu tiên, đến 158 sản phẩm đạt sao tính đến đầu năm 2025 - chương trình OCOP ở Hòa Bình đã đi qua một hành trình bài bản và bền bỉ. Song điều đọng lại không chỉ là những con số. Đó là cam được gắn thương hiệu, măng được đưa ra thế giới, thổ cẩm được may thành quà tặng du lịch… Và trên hết là cách người dân đã đổi thay tư duy sản xuất, học cách gìn giữ bản sắc bằng chính thương hiệu mang tên OCOP.

Năm nay dù đã hơn 90 tuổi, nhưng khi kể lại những ngày cùng đồng đội tấn công vào Đồi A1 ở chiến trường Điện Biên Phủ cách đây hơn 70 năm, đôi mắt của người chiến sỹ Điện Biên Mai Đại Xá ở số nhà 01, tổ 7, phường Đồng Tiến (TP Hoà Bình) bỗng trở nên mạnh mẽ như có lửa...