Tổng Bí thư Đỗ Mười thăm một hộ làm kinh tế giỏi ở thị trấn Chũ, huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang (tháng 9-1994). (Ảnh: Xuân Lâm/TTXVN)

Người học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh

Biết đồng chí Đỗ Mười tuổi đã cao, sức yếu, nhưng khi nghe tin đồng chí qua đời tôi không khỏi xúc động, thương tiếc người lãnh đạo cấp cao suốt đời vì nước, vì dân.

Khi là Phó Chủ nhiệm Chính trị Sư đoàn 320, Quân đoàn 3, tôi có dịp gặp đồng chí Đỗ Mười khi đồng chí đến thăm đơn vị trên cương vị Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng. Sau khi thăm các đơn vị trong quân đoàn, đồng chí có buổi nói chuyện với các cán bộ, nêu rõ ràng, thẳng thắn tình hình thế giới và trong nước trong bối cảnh Liên Xô và các nước Đông Âu sụp đổ. Trên tinh thần ấy, đồng chí yêu cầu cán bộ phải thực hiện tốt nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu bảo vệ Tổ quốc trước bối cảnh quốc tế có nhiều biến động. Đồng thời, đồng chí căn dặn phải quan tâm nhiều hơn nữa đến đời sống của các chiến sĩ như hướng dẫn tăng gia sản xuất; kiểm tra, sắp xếp chỗ ăn, chỗ nghỉ; chú trọng thăm khám sức khỏe… Là người đứng đầu Chính phủ, phải xử lý nhiều việc lớn của đất nước mà đồng chí vẫn quan tâm sâu sát đến đời sống chiến sĩ làm chúng tôi thật sự ấn tượng, cảm phục. Tác phong công tác mẫu mực, sâu sát thực tiễn đời sống, gần gũi, thân tình với các tầng lớp nhân dân là tấm gương cho chúng tôi học tập. Đồng chí Đỗ Mười thật sự là người học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh; đã thực hiện nghiêm túc lời dạy của Người là cán bộ phải: Cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư.

Thiếu tướng

TRẦN ĐÌNH HẠNG

Phó Chủ tịch Hội Cựu chiến binh TP Hồ Chí Minh

Người con ưu tú của quê hương Đông Mỹ

Nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười sinh ra và lớn lên ở xã Đông Mỹ, một địa phương có truyền thống cách mạng, nơi thành lập chi bộ đầu tiên ở vùng ngoại thành Hà Nội. Chi bộ thôn Đông Phù cũng là nơi rèn luyện, kết nạp đồng chí Đỗ Mười vào Đảng. Trong thời gian giữ cương vị cao nhất của Đảng, mặc dù rất bận, nhưng đồng chí luôn dành những tình cảm nồng ấm cho quê hương. Những lần về thăm quê, đồng chí luôn gần gũi, thân mật với người dân. Đồng chí ân cần hỏi thăm cuộc sống, cách làm ăn của bà con, trò chuyện thân tình với những người từng tham gia hoạt động cùng đồng chí.

Mỗi lần gặp lãnh đạo xã, đồng chí thăm hỏi tình hình đời sống nhân dân địa phương một cách cặn kẽ, nhất là việc phát triển kinh tế, giúp các hộ dân thoát nghèo. Đồng chí dành sự quan tâm đặc biệt đến sự nghiệp giáo dục của địa phương. Đồng chí đã tặng Trường THCS Đông Mỹ mười bộ máy tính, ủng hộ kinh phí cho Hội Khuyến học xã để động viên các em học sinh nghèo vượt khó, các học sinh đạt thành tích cao trong học tập. Những năm gần đây, dù tuổi đã cao, đồng chí vẫn quan tâm đến tình hình địa phương. Đồng chí căn dặn Đảng ủy, chính quyền, nhân dân phải phát huy lợi thế vùng đất bãi, đổi mới cơ cấu kinh tế, xây dựng nông thôn mới, tiếp nối truyền thống quê hương cách mạng.

LÊ MẠNH CHIẾN

Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy xã Đông Mỹ, huyện Thanh Trì, Hà Nội

Giản dị, gần gũi với bà con dân làng

Cho đến bây giờ, tôi vẫn nhớ mãi lần đầu được gặp đồng chí Tổng Bí thư Đỗ Mười khi về thăm làng. Đó là ngày 27-5-1992, khi trên đường đồng chí đi vào kiểm tra tình hình triển khai xây dựng Nhà máy thủy điện Ya Ly thì ghé vào làng thăm bà con. Khi ấy đồng chí Đỗ Mười mặc áo trắng vải lụa, là một người giản dị, gần gũi, giọng nói sang sảng, dễ nghe. Tại làng Prông, với tình cảm chân thành, gần gũi và cởi mở, đồng chí Tổng Bí thư đã ân cần thăm hỏi người già, tặng quà các cháu thiếu nhi; cùng với các già làng uống rượu cần và tham gia các sinh hoạt văn hóa của làng. Đồng chí Tổng Bí thư nhắc nhở và mong muốn đồng bào hãy nghe theo Đảng, theo lời Bác Hồ, tiếp tục củng cố và ổn định đời sống, tích cực lao động sản xuất, phát triển chăn nuôi, nhất là đẩy mạnh phát triển kinh tế hộ gia đình để từng bước nâng cao đời sống, làm giàu cho gia đình, làm giàu cho buôn làng và làm giàu cho tỉnh, cho xã hội. Một hình ảnh gây xúc động và để lại ấn tượng trong lòng người dân là dù biết thời gian làm việc rất khẩn trương, đi lại nhiều nơi, tiếp xúc nhiều đối tượng, nhưng đồng chí Tổng Bí thư Đỗ Mười vẫn không quên tặng các cháu thiếu nhi những gói kẹo thơm ngon nhân sắp đến ngày vui của các cháu: Tết Trung thu!

RƠ MAH SANH (60 tuổi)

(Làng Prông, xã Ia Sao, huyện Ia Grai, tỉnh Gia Lai)

Đồng chí Đỗ Mười với người dân Kim Bảng

Trên cương vị Tổng Bí thư, đồng chí Đỗ Mười đã có hai lần về thăm, làm việc với Đảng bộ và nhân dân huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam. Đối với quê hương Kim Bảng, khoảng những năm 1950, có thời gian đồng chí Đỗ Mười làm Bí thư Tỉnh ủy Hà Nam và trực tiếp phụ trách Đảng bộ huyện Kim Bảng trong thời gian bảy tháng, trong lúc tổ chức điều động đồng chí Bí thư Huyện ủy ở đây đi làm Bí thư Huyện ủy Duy Tiên.

Lần thứ nhất về thăm huyện, khi đến thăm các gia đình chính sách, đồng chí Đỗ Mười đã nhận ra đồng chí Tâm Cầu, trước đây làm liên lạc cho mình thời kỳ còn kháng chiến. Ngay sau đó, đồng chí đã yêu cầu các cơ quan chức năng ở địa phương hoàn thiện hồ sơ để công nhận danh hiệu cán bộ lão thành cách mạng cho đồng chí Tâm Cầu. 

Lần thứ hai đồng chí về thăm và làm việc với huyện Kim Bảng là năm 1996, khi đó tôi là Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy. Làm việc với cán bộ chủ chốt, đồng chí Đỗ Mười căn dặn chúng tôi phải phấn đấu xây dựng huyện Kim Bảng trở thành một huyện điểm toàn diện của tỉnh. Vì Kim Bảng là huyện có truyền thống cách mạng, nhân dân một lòng đi theo cách mạng. Phải phát huy tiềm năng, thế mạnh của huyện Kim Bảng là vùng bán sơn địa, huyện cần quan tâm phát triển kinh tế miền núi, nhất là du lịch, công nghiệp, để phát triển kinh tế bền vững. Quan tâm đầu tư cơ sở hạ tầng thủy lợi để khắc phục tình trạng úng lụt trên địa bàn, nâng cao năng suất cây trồng, góp phần cải thiện đời sống cho nhân dân. Đồng chí Đỗ Mười đã chỉ ra cho huyện chúng tôi thấy tiềm năng, thế mạnh để phát triển đúng hướng.

Được may mắn tiếp xúc với đồng chí nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười, chúng tôi ấn tượng với cách nói dân dã, dễ hiểu, nhưng rất sâu sắc của đồng chí. Ông là con người hành động, nói và làm rất quyết liệt. Tôi nhớ mãi hình ảnh khi về thăm bà con tại xóm Mạnh Tiến, xã Kim Bình, đồng chí không đi theo các địa chỉ gia đình đã được địa phương chọn trước. Trên đường đi, khi thấy có một vài gia đình nghèo, đồng chí đã rẽ vào thăm. Đồng chí quan tâm hỏi han đến từng bữa cơm của bà con. Từ đó, chỉ cho bà con cách chăn nuôi, trồng trọt phù hợp để nâng cao đời sống của gia đình.

PHẠM VĂN LẪM

Nguyên Bí thư Thị ủy Phủ Lý, Bí thư Huyện ủy Kim Bảng

Người cán bộ giản dị, gần gũi với nhân dân

Nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười là cán bộ mẫu mực, sống giản dị, có tấm lòng kiên trung vì nước, vì dân. Ông là người lãnh đạo bản lĩnh, năng động và sáng tạo, đã trực tiếp điều hành đất nước trải qua những giai đoạn nhiều khó khăn, thách thức. Hình ảnh giản dị trong đời sống hằng ngày và những cống hiến của ông trong sự nghiệp xây dựng, phát triển đất nước là tấm gương sáng cho các thế hệ cán bộ và tuổi trẻ Việt Nam.

Thế hệ chúng tôi được biết nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười từ thời ông làm Bộ trưởng Xây dựng, đến sau này, khi giữ vị trí cao nhất của đất nước, hình ảnh in đậm trong tâm tưởng chúng tôi là người cán bộ giản dị trong bộ quần áo ka-ki, nụ cười thường trực trên môi. Ông có phong thái rất gần dân và có tấm lòng cảm thông sâu sắc đối với hoàn cảnh của các tầng lớp nhân dân, nhất là những người công nhân, lao động nghèo. Sự quan tâm ân cần của ông đối với từng trường hợp cụ thể đã tạo được tình cảm đặc biệt trong lòng người dân. Từ mảnh đất Quảng Nam - Đà Nẵng kiên trung, anh dũng, tôi và nhiều người dân vô cùng thương tiếc nhưng rất đỗi tự hào về ông, người chiến sĩ cách mạng kiên trung, đã sống cuộc đời trọn vẹn vì nước, vì dân.

HOÀNG VĂN ĐIỀN

(Tổ dân phố 60, phường Nại Hiên Đông, quận Sơn Trà, TP Đà Nẵng)