Sáng 27-3, lễ đón chính thức Quốc vương Bru-nây Đa-rút-xa-lam H.Bôn-ki-a được tổ chức trọng thể theo nghi thức cao nhất dành cho nguyên thủ quốc gia. Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng chủ trì lễ đón. Dự lễ đón có: Đồng chí Phạm Bình Minh, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Ngoại giao; các đồng chí Ủy viên T.Ư Đảng: Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu; Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Đào Việt Trung; Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường; Thứ trưởng Ngoại giao Lê Hoài Trung; Thượng tướng Lê Chiêm, Thứ trưởng Quốc phòng; Thượng tướng Nguyễn Văn Thành, Thứ trưởng Công an.

Đúng 9 giờ 30 phút, đoàn xe chở Quốc vương Bru-nây Đa-rút-xa-lam H.Bôn-ki-a cùng các thành viên trong Đoàn tiến vào Phủ Chủ tịch. Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng ra tận cửa xe nồng nhiệt chào đón Quốc vương. Đông đảo các cháu thiếu nhi Thủ đô vẫy cờ chào mừng Đoàn và tặng hoa Quốc vương. Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng mời Quốc vương Bru-nây Đa-rút-xa-lam bước lên bục danh dự. Quân nhạc cử Quốc thiều hai nước. Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng cùng Quốc vương Bru-nây Đa-rút-xa-lam H.Bôn-ki-a duyệt đội danh dự và giới thiệu các quan chức hai bên.

* Ngay sau lễ đón, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã hội đàm với Quốc vương H.Bôn-ki-a.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng nhiệt liệt chào mừng Quốc vương Bru-nây thăm cấp nhà nước tới Việt Nam lần thứ hai trong vòng 21 năm; nhấn mạnh chuyến thăm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, đánh dấu việc đưa quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa Việt Nam và Bru-nây lên một tầm cao mới - quan hệ đối tác toàn diện. Quốc vương H.Bôn-ki-a bày tỏ vui mừng trở lại thăm đất nước Việt Nam tươi đẹp và giàu lòng mến khách; chân thành cảm ơn tình cảm và sự đón tiếp trọng thị của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng và nhân dân Việt Nam dành cho Quốc vương và Đoàn đại biểu cấp cao Bru-nây; bày tỏ ấn tượng sâu sắc trước những thành tựu to lớn Việt Nam đạt được thời gian qua, nhất là trong phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế.

Trong không khí hữu nghị và cởi mở, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng và Quốc vương H.Bôn-ki-a đã trao đổi sâu rộng về quan hệ song phương và các vấn đề quốc tế, khu vực hai bên cùng quan tâm. Hai nhà lãnh đạo nhấn mạnh, việc hai bên thiết lập quan hệ đối tác toàn diện là kết quả của những tiến triển tích cực và vững chắc trong quan hệ hai nước thời gian qua, góp phần tạo động lực mới thúc đẩy hợp tác song phương tiếp tục đi vào chiều sâu, ngày càng hiệu quả và thực chất, nhất là trên các lĩnh vực chính trị - đối ngoại, quốc phòng - an ninh, thương mại - đầu tư, giáo dục - xã hội, giao lưu nhân dân, cũng như hợp tác trong ASEAN và các khuôn khổ đa phương khác.

Trên cơ sở đó, hai bên nhất trí tăng cường trao đổi đoàn cấp cao và các cấp, trên tất cả các kênh, nhằm tăng cường tin cậy chính trị và hiểu biết lẫn nhau, tạo nền tảng vững chắc cho hợp tác trên tất cả các lĩnh vực; tiếp tục duy trì triển khai hiệu quả cơ chế Ủy ban hỗn hợp về hợp tác song phương, đồng thời nghiên cứu thiết lập thêm các cơ chế hợp tác mới, tương xứng phạm vi, quy mô và nhu cầu hợp tác giữa hai nước trong thời gian tới.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng và Quốc vương H.Bôn-ki-a khẳng định quan hệ kinh tế giữa hai nước còn rất nhiều tiềm năng và dư địa để tăng cường hợp tác; nhất trí phấn đấu đưa kim ngạch thương mại hai nước sớm đạt 500 triệu USD, thông qua các biện pháp xúc tiến thương mại, đầu tư, tăng cường kết nối doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp vừa và nhỏ, đẩy mạnh trao đổi thông tin về chính sách, thị trường.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng hoan nghênh Bru-nây tiếp tục là nhà đầu tư lớn thứ tư trong ASEAN vào Việt Nam; khẳng định Việt Nam sẽ tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp Bru-nây đầu tư, kinh doanh tại Việt Nam, nhất là vào các lĩnh vực then chốt như phát triển hạ tầng, năng lượng, nông nghiệp công nghệ cao, chế biến thực phẩm, du lịch và dịch vụ. Bru-nây cam kết tạo điều kiện và hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam sản xuất hàng hóa đạt tiêu chuẩn ha-la (halal) quốc tế để tiếp cận các thị trường Hồi giáo, nhất là các mặt hàng thế mạnh của Việt Nam như gạo và nông - thủy sản.

Hai nhà lãnh đạo nhấn mạnh hợp tác trong lĩnh vực quốc phòng - an ninh là điểm sáng trong quan hệ hai nước thời gian qua; đánh giá cao việc triển khai hiệu quả Bản ghi nhớ về hợp tác quốc phòng năm 2005 và Bản ghi nhớ về hợp tác hải quân năm 2013; nhất trí tăng cường hợp tác cụ thể giữa các lực lượng quốc phòng, phối hợp chặt chẽ và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn quốc phòng đa phương, nhất là trong khuôn khổ ASEAN và ASEAN+. Hai bên khẳng định tầm quan trọng của hợp tác an ninh trong bối cảnh an ninh khu vực còn nhiều thách thức; nhất trí chia sẻ kinh nghiệm và mở rộng hợp tác phòng, chống tội phạm xuyên quốc gia, tội phạm có tổ chức, buôn bán người, khủng bố, tội phạm công nghệ cao; đồng thời nhất trí khởi động trao đổi về việc ký kết các hiệp định về dẫn độ, tương trợ tư pháp và chuyển giao người bị kết án.

Hai bên cho rằng hợp tác biển là lĩnh vực quan trọng cần quan tâm đẩy mạnh trong thời gian tới, hoan nghênh Thỏa thuận cấp Chính phủ về thiết lập Đường dây nóng hỗ trợ hoạt động nghề cá trên biển, nhất trí triển khai hiệu quả thỏa thuận và mở rộng hơn nữa hợp tác nuôi trồng và chế biến thủy - hải sản, chia sẻ thông tin thực thi pháp luật trên biển, đối phó các thách thức an ninh trên biển nhằm bảo đảm an toàn và tự do hàng hải.

Hai nhà lãnh đạo cũng đã trao đổi các biện pháp tăng cường hợp tác văn hóa - giáo dục, kết nối hàng không, thuận lợi hóa các thủ tục xuất nhập cảnh, đẩy mạnh tổ chức các hoạt động văn hóa, du lịch, giao lưu nhân dân để tăng cường hơn nữa hiểu biết và tình hữu nghị giữa hai nước. Quốc vương H.Bôn-ki-a cam kết xem xét tích cực đề nghị của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng về việc sửa đổi thỏa thuận miễn thị thực song phương theo hướng tăng thời hạn lưu trú không cần thị thực cho người mang hộ chiếu ngoại giao, công vụ cũng như người mang hộ chiếu phổ thông.

Trao đổi về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm, Quốc vương H.Bôn-ki-a chúc mừng Việt Nam tổ chức thành công Hội nghị cấp cao Hoa Kỳ - Triều Tiên lần hai (tháng 2-2019), qua đó thể hiện uy tín và vị thế ngày càng quan trọng của Việt Nam ở khu vực và trên thế giới. Hai bên nhất trí phối hợp chặt chẽ khi Việt Nam và Bru-nây lần lượt đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN năm 2020 và 2021, cùng đóng góp vào tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN, triển khai hiệu quả Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025; thúc đẩy hợp tác kết nối, thu hẹp khoảng cách phát triển, làm sâu sắc quan hệ đối ngoại và phát huy vai trò trung tâm của ASEAN trong định hình cấu trúc khu vực trên các nguyên tắc mở, minh bạch và bao trùm. Hai bên cũng cam kết tiếp tục hợp tác và phối hợp chặt chẽ tại các diễn đàn đa phương khác, nhất là Liên hợp quốc, ASEAN, APEC, ASEM; thúc đẩy liên kết kinh tế khu vực thông qua các thỏa thuận kinh tế đa phương tại khu vực mà hai nước là thành viên như Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và đàm phán Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP).

Hai bên nhắc lại lập trường nhất quán trong vấn đề Biển Đông, khẳng định kiên trì nguyên tắc giải quyết hòa bình các tranh chấp phù hợp luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS); nhấn mạnh sự cần thiết tăng cường lòng tin và tầm quan trọng của việc không quân sự hóa, tự kiềm chế hoạt động có thể làm phức tạp tình hình và gia tăng căng thẳng ở Biển Đông. Hai bên tái khẳng định ủng hộ việc thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và thúc đẩy đàm phán nhằm đạt được Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) hiệu quả và thực chất, theo một lộ trình được các bên nhất trí.

Cuộc hội đàm đã diễn ra trong bầu không khí thân mật và hiểu biết lẫn nhau.

* Sau hội đàm, hai bên đã ra Tuyên bố chung về thiết lập quan hệ đối tác toàn diện giữa nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Bru-nây Đa-rút-xa-lam (Toàn văn đăng trên số báo hôm nay).

* Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng và Quốc vương Bru-nây Đa-rút-xa-lam H.Bôn-ki-a đã chứng kiến lễ ký Bản ghi nhớ giữa hai Chính phủ về việc sử dụng đường dây nóng nhằm trao đổi thông tin để giải quyết hoạt động khai thác thủy sản trái phép, không khai báo và không theo quy định.

* Tối cùng ngày, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng chủ trì tiệc chiêu đãi trọng thể chào mừng Quốc vương H.Bôn-ki-a thăm cấp nhà nước tới Việt Nam và các thành viên trong Đoàn đại biểu cấp cao Bru-nây Đa-rút-xa-lam. (Toàn văn phát biểu chào mừng của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng và phát biểu đáp từ của Quốc vương H.Bôn-ki-a đăng trên số báo hôm nay).

* Cùng ngày, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã hội kiến Quốc vương Bru-nây Đa-rút-xa-lam H.Bôn-ki-a.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao kết quả hội đàm giữa Quốc vương và Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng. Hai bên vừa nâng cấp quan hệ lên đối tác toàn diện. Để khuôn khổ hợp tác mới này thật sự hiệu quả, thực chất và tương xứng tiềm năng, vị thế mỗi bên, Thủ tướng đề nghị, hai bên cần tăng cường trao đổi đoàn cấp cao và các cấp cũng như gặp gỡ, tham vấn tại các diễn đàn đa phương, phát huy hiệu quả cơ chế hợp tác song phương nhằm thắt chặt tin cậy chính trị, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc và thúc đẩy hợp tác. Bày tỏ vui mừng về sự phát triển tích cực của quan hệ Việt Nam - Bru-nây trên nhiều lĩnh vực, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, châu Á - Thái Bình Dương nói chung và ASEAN nói riêng đang chứng kiến nhiều chuyển biến sâu sắc trên mọi mặt, đòi hỏi mỗi nước phải có những điều chỉnh phù hợp cả về mô hình phát triển, vận hành nền kinh tế, cũng như ứng xử với những sáng kiến hợp tác mới. Thủ tướng đề nghị hai bên cần phối hợp tổ chức tốt Kỳ họp lần thứ hai Ủy ban hợp tác song phương tại Bru-nây trong năm 2019; nghiên cứu thiết lập thêm các cơ chế tham vấn chính trị, ủy ban hỗn hợp thương mại; cần phát huy hơn nữa hợp tác an ninh - quốc phòng, điểm sáng trong quan hệ hai nước, nhất là trong bối cảnh an ninh khu vực có nhiều diễn biến nhanh, khó lường.

Thủ tướng đề nghị hai bên triển khai tốt các thỏa thuận hợp tác quốc phòng - an ninh đã ký, xem xét thúc đẩy hợp tác huấn luyện chung về tìm kiếm cứu nạn, tăng cường tàu hải quân thăm viếng và phối hợp chặt chẽ tại các diễn đàn quốc phòng - an ninh đa phương. Hai bên cần tăng cường hợp tác phòng, chống các nguy cơ an ninh phi truyền thống, như chống khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia, buôn bán ma túy, buôn người, tội phạm công nghệ cao...

Hai bên cần chú trọng và làm sâu sắc hơn nữa hợp tác kinh tế theo cách tiếp cận mới, cân bằng, cùng có lợi, hỗ trợ nhau tận dụng các cơ hội do hội nhập kinh tế khu vực và cách mạng công nghiệp 4.0 mang lại, phấn đấu sớm đạt mục tiêu kim ngạch thương mại song phương 500 triệu USD. Hai bên cần tiếp tục đẩy mạnh tổ chức các hoạt động xúc tiến thương mại, diễn đàn doanh nghiệp và hỗ trợ doanh nghiệp hai nước kết nối, trao đổi thông tin. Thủ tướng đề nghị đẩy mạnh đầu tư hai chiều, tạo nền tảng chính sách pháp lý thông thoáng và môi trường kinh doanh thuận lợi cho doanh nghiệp hai nước sang tìm kiếm cơ hội đầu tư, kinh doanh, nhất là trong những lĩnh vực kinh tế mới, phù hợp nhu cầu và mục tiêu chuyển đổi cơ cấu kinh tế theo hướng hiện đại của hai nước.

Nhấn mạnh Việt Nam và Bru-nây đều là các quốc gia biển, Thủ tướng đề nghị hai bên cần chú trọng hơn nữa hợp tác biển, đại dương, coi đây là một trụ cột trong quan hệ đối tác toàn diện. Thủ tướng hoan nghênh Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam và Bộ Nguồn lợi cơ bản và Du lịch Bru-nây đã ký Thỏa thuận thiết lập đường dây nóng về hỗ trợ các hoạt động nghề cá trên biển; đề nghị phối hợp chặt chẽ để phát huy hiệu quả của đường dây nóng, tăng cường trao đổi thông tin, không chỉ về các hoạt động đánh bắt cá, mà còn các phối hợp khác trên biển, như an toàn hàng hải, cứu hộ, cứu nạn... Thủ tướng đề nghị hai bên nghiên cứu thiết lập các liên doanh khai thác, chế biến hải sản.

Đánh giá cao sự chia sẻ tin cậy giữa hai nước về quan điểm và tầm nhìn đối với các vấn đề khu vực, quốc tế cùng quan tâm, Thủ tướng khẳng định ưu tiên và mong muốn cùng với Bru-nây tiếp tục thúc đẩy việc thực hiện Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025, nhất là thời gian tới khi Việt Nam làm Chủ tịch ASEAN năm 2020 và Bru-nây làm Chủ tịch ASEAN năm 2021, cùng phối hợp bảo đảm đoàn kết, tự cường, phát triển và vai trò trung tâm của ASEAN; giữ đồng thuận ASEAN trong các vấn đề cốt lõi, chiến lược của khu vực. Trong vấn đề Biển Đông, điều quan trọng là bảo đảm hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không, tôn trọng luật pháp quốc tế trong đó có UNCLOS, thực hiện nghiêm chỉnh, đầy đủ DOC và sớm đạt được COC hiệu quả, thực chất.

Quốc vương H.Bôn-ki-a bày tỏ vui mừng trước việc hai nước đưa quan hệ hợp tác lên đối tác toàn diện; cho biết, hiện Bru-nây đã nỗ lực đa dạng hóa nền kinh tế, thông qua phát triển các ngành công nghiệp, phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ. Bru-nây mong muốn hợp tác với Việt Nam, không chỉ ở cấp độ song phương mà cả đa phương. Với việc hai nước là thành viên của nhiều Hiệp định thương mại tự do (FTA) khác nhau, Quốc vương tin rằng, doanh nghiệp hai nước có khả năng hỗ trợ lẫn nhau tiếp cận thị trường. Quốc vương bày tỏ hài lòng khi hai nước hợp tác tốt trong lĩnh vực năng lượng; hoan nghênh các công ty của Việt Nam tham gia quá trình xây dựng, thi công, bảo dưỡng những dự án về năng lượng tại Bru-nây. Đánh giá cao Việt Nam đã cung cấp hỗ trợ kỹ thuật giúp Bru-nây phát triển nông nghiệp, Quốc vương cho rằng hai nước có tiềm năng to lớn trong hợp tác lĩnh vực này, đặc biệt là thương mại sản phẩm nông nghiệp. Nhất trí việc tăng cường hợp tác về thương mại, đầu tư, Quốc vương đề xuất giao cho các Bộ trưởng phụ trách lĩnh vực này thảo luận, làm việc cụ thể với phía Việt Nam.

Quốc vương chúc mừng và ủng hộ Việt Nam đảm nhận vai trò Chủ tịch ASEAN năm 2020 và khẳng định Bru-nây tiếp tục đoàn kết hợp tác với Việt Nam để xây dựng Cộng đồng ASEAN vững mạnh, tự cường trên cơ sở nguyên tắc đồng thuận, không can thiệp công việc nội bộ của nhau; nhất trí cần tiếp tục duy trì để phát huy vai trò trung tâm của ASEAN trong hợp tác với đối tác bên ngoài. Quốc vương nhấn mạnh, Bru-nây đánh giá cao tiến bộ đã đạt được trong đàm phán COC; cho rằng thời gian tới, các bên liên quan cần tiếp tục các hoạt động hợp tác thực tiễn trong khuôn khổ DOC nhằm giúp xây dựng lòng tin, duy trì hòa bình ở Biển Đông. Chúc mừng Việt Nam đã thông qua Hiệp định CPTPP, Quốc vương cam kết, Bru-nây sẽ phê chuẩn Hiệp định này cũng như phối hợp chặt chẽ với Việt Nam để hoàn tất đàm phán Hiệp định RCEP trong năm nay.

* Nhân dịp này, Quốc vương Bru-nây Đa-rút-xa-lam H.Bôn-ki-a đã đặt vòng hoa và vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh; đặt vòng hoa tại Đài tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ.