Chiều 20/11, Chủ tịch Quốc hội Việt Nam Vương Đình Huệ, Chủ tịch Quốc hội Campuchia Samdech Heng Samrin và Chủ tịch Quốc hội Lào Saysomphone Phomvihane đã ký Tuyên bố chung của các Chủ tịch Quốc hội Campuchia, Lào, Việt Nam, lần đầu tiên thiết lập cơ chế Hội nghị cấp cao Quốc hội ba nước Campuchia, Lào, Việt Nam (CLV).

Theo đặc phái viên TTXVN, sự kiện nêu trên diễn ra tại Thủ đô Phnom Penh, Vương quốc Campuchia, trong khuôn khổ Đại hội đồng Liên nghị viện các quốc gia Đông Nam Á lần thứ 43 (AIPA-43), với sự chứng kiến của các đại biểu tham dự Đại hội đồng. Việc thiết lập cơ chế Hội nghị cấp cao Quốc hội CLV phù hợp với tầm nhìn của nhiều thế hệ Chủ tịch Quốc hội ba nước.

Theo đó, ba Chủ tịch Quốc hội nhất trí nâng cấp cơ chế Hội nghị hiện nay giữa các Ủy ban của Quốc hội ba nước CLV thành "Hội nghị cấp cao Quốc hội ba nước Campuchia - Lào - Việt Nam (CLV Parliamentary Summit) được tổ chức 2 năm một lần do ba Chủ tịch Quốc hội chủ trì trên cơ sở luân phiên theo thứ tự bảng chữ cái; đồng thời thông qua Quy trình Thủ tục của Hội nghị cấp cao Quốc hội CLV. Việc thiết lập cơ chế Hội nghị cấp cao Quốc hội CLV phù hợp với tầm nhìn của nhiều thế hệ Chủ tịch Quốc hội ba nước. 

Tuyên bố chung khẳng định việc thiết lập cơ chế Hội nghị cấp cao Quốc hội ba nước CLV nhằm: Tăng cường và củng cố quan hệ hữu nghị, tình đoàn kết chặt chẽ và hợp tác toàn diện, trọng tâm là phát triển kinh tế - xã hội, hợp tác quốc phòng - an ninh, giao lưu nhân dân vì sự phát triển bền vững của ba nước và của khu vực;  Thúc đẩy và giám sát việc thực hiện các thoả thuận, chương trình hành động và các dự án hợp tác mà Chính phủ ba nước đã thống nhất, cũng như các thoả thuận đa phương mà ba nước là thành viên; Thúc đẩy việc trao đổi, chia sẻ thông tin, kinh nghiệm và thực tiễn tốt trong thực thi các chức năng và nhiệm vụ của Quốc hội CLV; Phân bổ ngân sách và trao đổi các cách thức huy động vốn từ các đối tác trong và ngoài khu vực CLV để thực hiện các chương trình và dự án trong Khu vực Tam giác phát triển và các lĩnh vực hợp tác khác.

Ngay sau lễ ký Tuyên bố chung của ba Chủ tịch Quốc hội, các Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Việt Nam, Lào, Campuchia đã trả lời phỏng vấn báo chí, khẳng định đây là dấu mốc lịch sử đối với hợp tác Quốc hội Việt Nam, Lào và Campuchia.

Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Vũ Hải Hà cho biết cơ chế hợp tác giữa ba nước đã có khá nhiều, từ kênh Đảng, kênh Chính phủ và kênh Quốc hội cũng đã có cơ chế hợp tác giữa các Ủy ban. Với việc thiết lập cơ chế Hội nghị cấp cao Quốc hội ba nước do ba Chủ tịch Quốc hội chủ trì cùng với kênh Đảng và kênh Chính phủ, có thêm một kênh để thúc đẩy quan hệ hợp tác toàn diện và tăng cường hữu nghị, đoàn kết ba nước. 

Cơ chế này có ý nghĩa hết sức quan trọng trong bối cảnh hiện nay để Quốc hội ba nước phối hợp hành động, thúc đẩy các chương trình hợp tác giữa Chính phủ ba nước, phối hợp cùng nhau giám sát việc thực hiện các chương trình, kế hoạch hợp tác giữa ba nước đi vào chiều sâu, ngày càng hiệu quả, thiết thực. Việc hình thành cơ chế Hội nghị cấp cao Quốc hội ba nước thể hiện sâu sắc tinh thần đồng hành của Quốc hội với Chính phủ để cùng đạt được mục tiêu phát triển bền vững. 

Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại, hợp tác quốc tế, thông tin và truyền thông Quốc hội Campuchia Sous Yara khẳng định việc Chủ tịch Quốc hội ba nước ký Tuyên bố chung lần đầu tiên thiết lập cơ chế Hội nghị cấp cao Quốc hội ba nước ghi dấu một tầm cao mới nữa của hợp tác nghị viện ba nước nhằm thực hiện các cam kết chung và liên tục của ba Quốc hội CLV trong việc tăng cường hơn nữa "quan hệ hữu nghị truyền thống, láng giềng tốt đẹp và hợp tác toàn diện, lâu dài” của ba nước”. 

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Lào Sanya Praseuth, đây là sự kiện rất quan trọng bởi vì ba Quốc hội - Lào, Việt Nam và Campuchia đã thảo luận về cách thức làm thế nào để hợp tác chặt chẽ hơn nữa. Trước đây, các hội nghị được tổ chức 2 năm 1 lần giữa các Uỷ ban Quốc hội 3 nước. Điều này tiêu tốn khá nhiều chi phí. Việc nâng cấp cơ chế này sẽ giúp ba Quốc hội phối hợp chặt chẽ hơn, đem lại lợi ích tốt hơn cho người dân.