Năm 2021, xã Mông Hóa (TP Hòa Bình) được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao. 100% tuyến đường liên xóm được bê tông hóa và có điện chiếu sáng.
Lịch sử ghi chép lại, xã Mông Hóa được xem là một trong những "nút thắt” trên con đường tiến lên đánh chiếm Hòa Bình, thành lập xứ Mường tự trị của thực dân Pháp. Chính nơi đây, với những trận đánh đồi Dụ, cầu Mè của quân và dân Mông Hóa trong chiến dịch Hòa Bình (1951 - 1952) đã phủ đầu, đập tan âm mưu xâm chiếm Hòa Bình của thực dân Pháp. Bằng vũ khí thô sơ, hỏa lực hạn chế nhưng dân quân Mông Hóa đã có những trận đánh làm quân Pháp phải kinh hồn bạt vía. Như trận đánh ngày 2/12/1951 tại khu vực đồi Mè, lực lượng dân quân xã Mông Hóa cùng bộ đội địa phương phối hợp bộ đội chủ lực tiêu diệt 34 xe cơ giới. Tiếp đó, ngày 11/12/1951, dân quân xóm Dụ phối hợp bộ đội chủ lực phục kích đánh địch trên đường 6, đoạn từ cầu Dụ đến hang đá Thau, diệt 2 trung đội lính Âu - Phi, phá hủy 10 xe quân sự. Trong trận đánh này, nổi lên là nữ chiến sỹ dân quân Nguyễn Thị Hạnh đã dũng cảm diệt hàng chục tên địch bằng một quả thủ pháo. Không chỉ vậy, Mông Hóa còn là nơi ghi dấu chiến công anh hùng của quân và dân địa phương trong chiến dịch Hòa Bình khi đánh tan đội hình rút chạy của giặc Pháp ở đồi Dụ, cầu Mè, tiêu diệt 1 tiểu đoàn giặc, phá hủy 34 xe quân sự.
Tiếp nối truyền thống anh hùng, quân và dân xã Mông Hóa cùng với Nhân dân các dân tộc trong tỉnh góp sức cùng cả nước đánh thắng 2 cuộc chiến tranh phá hoại miền Bắc XHCN của giặc Mỹ, tích cực chi viện cho chiến trường miền Nam. Mặc dù chiến tranh ác liệt nhưng quân và dân xã Mông Hóa vẫn kiên trì bám làng, bám ruộng để sản xuất, tham gia chiến đấu, chi viện sức người, sức của cho chiến trường miền Nam. Tổng kết cuộc kháng chiến chống Mỹ, Mông Hóa có 157 thanh niên tình nguyện lên đường đi chiến đấu ở khắp các chiến trường. Nhiều gia đình có tới 4 - 5 người con lên đường nhập ngũ. Kết thúc chiến tranh, 36 người con đã anh dũng hy sinh, 20 người gửi một phần xương máu tại chiến trường. Nhân dân đóng góp hàng chục tấn lương thực, thực phẩm phục vụ chiến trường. Năm 1998, quân và dân xã Mông Hóa vinh dự được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân thời kỳ chống Mỹ.
Trong công cuộc xây dựng, đổi mới hôm nay, tăng tốc để bắt kịp sự phát triển của các xã, phường trên địa bàn thành phố, Nhân dân xã Mông Hóa đã có được những kết quả rất đáng khích lệ trong phát triển KT-XH, giữ vững AN-QP. Đồng chí Nguyễn Văn Phú, Bí thư Đảng ủy xã cho biết: Phát huy truyền thống quê hương anh hùng, Nhân dân đã có nhiều nỗ lực phát triển KT-XH. Thu nhập bình quân đầu người đến nay đạt trên 60 triệu đồng/năm. Năm 2021, xã Mông Hóa được công nhận đạt nông thôn mới nâng cao. Các doanh nghiệp tiếp tục đầu tư vào địa bàn, hoạt động ổn định, góp phần giải quyết việc làm cho lao động địa phương, đóng góp cho nguồn thu ngân sách của xã và thành phố. Trên địa bàn có 44 dự án đầu tư, trong đó, 24 dự án trong khu công nghiệp, 20 dự án ngoài khu công nghiệp. 3/4 trường học đạt chuẩn quốc gia mức độ I. Hàng năm, tỷ lệ gia đình văn hoá đạt trên 92%, 13/13 xóm, phố giữ vững danh hiệu làng văn hóa. Bộ mặt nông thôn có nhiều khởi sắc, đời sống người dân được nâng lên rõ rệt.
Dương Liễu