Xã Hiền Lương (Đà Bắc) hiện có trên 70 hộ đầu tư trên 200 lồng cá; trên 180 lao động chuyên đánh bắt tôm, cá các loại, sản lượng kéo vó ước đạt trên 200 tấn, tôm 30 tấn, xuất bán cá lồng trên 70 tấn mỗi năm. Ngoài ra, trên địa bàn xã có 2 doanh nghiệp cũng đầu tư nuôi cá, đưa tổng số lồng cá toàn xã trên khu vực hồ Hoà Bình lên trên dưới 300 lồng. Nhờ một phần vào nghề nuôi cá lồng, thu nhập bình quân toàn xã năm 2018 đạt gần 27 triệu đồng/người, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 31,2%.
Chủ tịch UBND xã Hiền Lương Xa Văn Đạm cho hay, các xã vùng ven hồ Hoà Bình hiện duy trì và phát triển mạnh việc nuôi cá lồng, tăng cường công tác chăm sóc và phòng trừ dịch bệnh cho cá. Đồng thời, tận dụng lợi thế sẵn có duy trì và mở rộng thêm quy mô để nghề nuôi trồng thủy sản của huyện ngày một phát triển.
Người dân xã Hiền Lương (Đà Bắc) phát triển nuôi cá lồng vùng hồ.
Đến nay, diện tích ao, hồ nuôi trồng thủy sản toàn huyện Đà Bắc đạt 82,75 ha, số lồng cá 1.909 lồng, đạt 100,47% kế hoạch. Sản lượng thủy sản 9 tháng năm 2019 ước đạt 878 tấn, trong đó, đánh bắt 323,35 tấn, nuôi trồng 554,65 tấn với các loại cá: trắm cỏ, rô phi đơn tính, trê lai, chiên, ngạnh, dầm xanh, nheo, cá tầm, bỗng... Số lồng cá phát triển tập trung nhiều tại các xã: Hiền Lương, Vầy Nưa, Tiền Phong, Đồng Ruộng.
Xác định đây là tiềm năng cần được khai thác đúng hướng, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Nghị quyết số 12-NQ/TU ngày 13/6/2014 về phát triển nuôi cá lồng bè vùng hồ thủy điện Hòa Bình giai đoạn 2014 – 2020 với mục tiêu hướng đến năm 2020 có 3.500 lồng nuôi cá, sản lượng nuôi, khai thác đạt 5.600 tấn, giải quyết việc làm cho 2.800 lao động. Đồng thời, hình thành các mô hình liên kết doanh nghiệp với nông dân, tổ hợp tác, tạo ra vùng sản xuất thủy sản tập trung, tiêu thụ sản phẩm theo chuỗi giá trị hiệu quả.
Toàn tỉnh hiện có 35 doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp tác, trang trại hộ gia đình đầu tư nuôi thâm canh với quy mô lớn, trong đó có 2 doanh nghiệp đầu tư nuôi hơn 200 lồng nuôi theo công nghệ tiên tiến với các loại cá: chiên, lăng, tầm, trắm đen, bỗng... cho năng suất cao, chất lượng sản phẩm tốt, đảm bảo sức khỏe người tiêu dùng. Đa số các lồng nuôi hiện đều làm theo công nghệ mới, lồng lưới khung sắt với thể tích đạt từ 70 - 100 m3/lồng, thay thế dần lồng bằng bương, tre. Các hộ tham gia nuôi trồng cơ bản đáp ứng yêu cầu quy chuẩn kỹ thuật, quy định về điều kiện đảm bảo an toàn thực phẩm. Có 7 doanh nghiệp đã ký kết liên doanh với các hộ dân nuôi cá lồng hợp quy chuẩn, theo tiêu chuẩn VietGAP. Đồng thời, các doanh nghiệp ký kết tiêu thụ sản phẩm với các hộ dân, vì vậy, sản lượng cá nuôi trên địa bàn luôn đảm bảo ổn định đầu ra.
Bên cạnh đó, tỉnh cũng đã thực hiện thành công mô hình chuỗi an toàn thực phẩm cá sông Đà. Năm 2017 - 2018 triển khai 2 dự án liên kết sản xuất cá sông Đà theo chuỗi giá trị tại 5 huyện, thành phố với quy mô 300 lồng nuôi, 70 hộ tham gia bằng nguồn vốn Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới. Hoạt động đầu tư nghiên cứu khoa học, đào tạo, tập huấn và chuyển giao ứng dụng kỹ thuật được chú trọng thực hiện. Hiện nay, toàn tỉnh có 4.250 lồng nuôi, tăng 1.933 lồng so với năm 2015, vượt 750 lồng so với mục tiêu nghị quyết đến năm 2020. Trong đó, số lồng nuôi được hỗ trợ theo chính sách từ nghị quyết là 2.602 lồng (chiếm 56,9% số lồng trên khu vực hồ).
Trong thời gian tới, tỉnh tiếp tục xác định việc phát triển nuôi cá lồng gắn với bảo vệ môi trường lòng hồ Hoà Bình, đảm bảo các hộ và cơ sở nuôi đều tuân thủ theo quy hoạch. Song song với đó, thu hút đầu tư, hỗ trợ nhiều cơ sở nuôi quy mô lớn đã áp dụng công nghệ nuôi theo tiêu chuẩn VietGAP, sử dụng thức ăn, chế phẩm sinh học đúng quy định, nâng cao an toàn thực phẩm, có đánh giá tác động môi trường, đảm bảo cho việc nuôi cá lồng vùng hồ Hoà Bình luôn phát triển bền vững.
Hồng Trung