(HBĐT) - Đầu năm, hầu khắp các bản làng trong tỉnh đều mở lễ hội vui xuân, cầu cho một năm mưa thuận, gió hòa, mùa màng bội thu. Các lễ hội thường diễn ra trong tháng giêng gắn liền với những hoạt động văn hoá đặc sắc. Việc tổ chức tốt các lễ hội đầu năm là cơ sở để gìn giữ, phát huy bản sắc văn hoá truyền thống của cộng đồng các dân tộc trong tỉnh cũng như tăng sức hấp dẫn đối với du khách thập phương…
Được biết tới là một trong những hoạt động văn hóa lớn nhất trong năm của cộng đồng người Mường ở Hoà Bình, Lễ hội khuống mùa (xuống đồng) cũng là lễ hội phổ biến từ xa xưa.
Mục đích cầu cho mùa màng tươi tốt, bội thu. Đồng thời, việc thực hành những nghi lễ cầu mùa cũng là dịp để người Mường nghỉ ngơi, giao lưu và bày tỏ ước vọng của mình về cuộc sống tươi đẹp, bình yên. Lễ hội khuống mùa thường diễn ra vào dịp đầu xuân với những nét riêng của từng vùng Mường như Mường Động (Kim Bôi); Mường Bi (Tân Lạc); Mường Chiềng, Mường Vang (Lạc Sơn)...
Theo đó, Lễ hội khuống mùa được tổ chức trọng thể gồm 2 phần: Phần lễ và phần hội. Nếu phần lễ là những nghi lễ tâm linh truyền thống thì phần hội lại gắn liền với những trò chơi dân gian (bắn nỏ, kéo co, đánh cù, đánh mảng, đẩy gậy…), văn nghệ dân gian (thi xắc bùa, hát đối…) và ẩm thực dân tộc độc đáo. ẩn chứa phía sau lễ hội khuống mùa lòng kính trọng của người dân đối với tổ tiên và các vị thần, mong cầu một năm mưa thuận, gióa hoà, cuộc sống ấm no, hạnh phúc, quê hương giàu đẹp. Đây cũng là dịp gặp gỡ, giao lưu thắt chặt tình đoàn kết, tinh thần cộng đồng, bảo tồn bản sắc văn hoá dân tộc.
Nghi thức rước kiệu Quốc mẫu Hoàng Bà tại Lễ hội Khai hạ Mường Bi năm 2017.
Bên cạnh lễ hội Khuống mùa, tỉnh ta còn có nhiều lễ hội đầu xuân nổi tiếng khác như lễ hội đền Thác Bờ, lễ hội đu Mường Vôi, lễ hội Xên bản, xên Mường, hội chùa Tiên… Đặc điểm chung nhất của lễ hội đầu xuân ở tỉnh ta đó là quy mô các lễ hội thường không quá lớn nhưng luôn mang đậm nét văn hoá riêng của đồng bào các dân tộc, nhất là đồng bào Mường. Do đó, những lễ hội này thường bao hàm nhiều ý nghĩa nhân văn; đặc sắc cả trong phần lễ và phần hội, gắn liền với đời sống sinh hoạt, sản xuất của các cộng đồng dân cư.
Năm nay, ngay từ đầu năm, người dân trong tỉnh và du khách thập phương đã có nhiều ấn tượng với việc Hoà Bình tổ chức thành công “Tuần Lễ hội du lịch” gồm chuỗi các lễ hội đầu xuân: Lễ hội chùa Tiên; lễ hội đình làng Vôi, xã Thanh Nông; lễ hội Nhà máy in tiền, huyện Lạc Thủy; lễ hội Mường Động, huyện Kim Bôi; lễ hội Khai hạ Mường Bi, huyện Tân Lạc; lễ hội đình Cổi, huyện Lạc Sơn; lễ hội đình Ngòi, thành phố Hòa Bình và lễ hội Xên Mường, huyện Mai Châu. Những lễ hội này đã thu hút rất nhiều du khách đến thưởng ngoạn, du xuân. Cùng với các nghi lễ truyền thống, trò chơi dân gian đặc sắc, cảnh sắc thiên nhiên của hội xuân mang lại nhiều hứng khởi đối với du khách... Đồng thời, lễ hội đầu xuân cũng là cơ hội để quảng bá vẻ đẹp truyền thống của văn hoá, con người đến với du khách trong và ngoài nước.
Chị Huỳnh Thị Huyền Như, khách du lịch đến từ Vĩnh Long chia sẻ: “Lần đầu tiên có mặt tại Lễ hội Khai hạ Mường Bi, tôi thực sự ấn tượng với những nét văn hóa độc đáo của lễ hội này”. Được biết, với việc tổ chức “Tuần Lễ hội du lịch”, số lượng du khách đến với Hòa Bình trong dịp đầu năm nay đã tăng hơn so với cùng kỳ năm ngoái khoảng trên 40.000 lượt người.
Có thể nói, lễ hội truyền thống đầu năm là một sinh hoạt văn hóa lâu đời, có nội dung rất phong phú, cơ bản lành mạnh và tốt đẹp. Lễ hội được tổ chức là dịp để mỗi con người và cộng đồng được giao hòa với thế giới tâm linh và thế giới thực tại, giao hòa giữa người và giữa người với thiên nhiên. Lễ hội đem lại đời sống tinh thần cho đồng bào các dân tộc: Sự vui vẻ, yên tâm, tự tin, tự hào, sự hiểu biết, đoàn kết, thương yêu, lòng nhân ái, thể hiện sự bình đẳng dân chủ trong cộng đồng. Đồng thời còn góp phần lưu giữ và truyền lại những vốn văn hóa truyền thống cho các thế hệ kế tiếp, là một trong những hình thức chủ yếu biểu hiện phong tục tập quán truyền thống của từng dân tộc... Chính vì vậy, các lễ hội đã thu hút được đông đảo người dân, đó là truyền thống, là sự kết nối, đoàn kết. Hiện nay, trước xu thế hội nhập kinh tế, văn hoá và nguy cơ mai một những giá trị truyền thống, việc tổ chức tốt những lễ hội đầu năm chính là cách gìn giữ, bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống; góp phần xây dựng nền văn hoá Việt Nam “tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc”.
Tạ Quang Đạo (TTV)
(HBĐT) - Trước cách mạng tháng Tám năm 1945, vùng đất Cao Phong thuộc châu Kỳ Sơn. Lúc đó, châu Kỳ Sơn có 4 tổng (Cao Phong, Quỳnh Lâm, Mông Hóa và Hòa Bình). Sau này, với nhiều thời điểm khác nhau (sau cách mạng Tháng Tám, trong cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ cũng như thời kỳ sau khi đất nước thống nhất…), nhiều xã của huyện Kỳ Sơn đã chuyển đến và chuyển đi với các huyện, thị xã lân cận.
(HBĐT) - Sưu tầm hiện vật chiến tranh (cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp) diễn ra cách nay trên dưới 7 thập kỷ, công việc không hề dễ. Tuy vậy, bằng tâm huyết và trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ chính trị được giao, Bảo tàng tỉnh Hòa Bình đã nỗ lực hết mình và có được thành công nhất định.
(HBĐT) - Đối với người dân xã Yên Trị (Yên Thủy) và các vùng lân cận, lễ hội hang Chùa – chùa Hang được xem là một trong những lễ hội quan trọng nhất những ngày đầu năm. Ra xuân, cùng với khí thế sản xuất sôi động, người dân Yên Trị náo nức cho lễ hội hang Chùa – chùa Hang, cầu một năm mưa thuận, gió hòa, mùa màng tốt tươi.
(HBĐT) - Từ ngày 21 - 23/2, tại Yên Bái, Trung tâm Bồi dưỡng nghiệp vụ báo chí - Hội Nhà báo Việt Nam đã phối hợp với Hội Nhà báo tỉnh Yên Bái tổ chức lớp tập huấn làm báo trong thời đại facebook cho các hội viên.
Chủ tịch nước vừa có quyết định trao 10 giải thưởng Hồ Chí Minh và 56 giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật cho các tác giả, cụm tác giả có tác phẩm, công trình nghiên cứu xuất sắc, có nhiều đóng góp cho nền văn học, nghệ thuật nước nhà.
(HBĐT) - Sáng 21/2, Sở Khoa học và Công nghệ tổ chức hội nghị công bố Bộ chữ dân tộc Mường và triển khai Kế hoạch ứng dụng Bộ chức dân tộc Mường tại tỉnh Hòa Bình. Dự hội nghị, về phía Trung ương có GS.TS Nguyễn Văn Hiệp, Viện trưởng Viện Ngôn ngữ học; GS.TS Nguyễn Văn Khang, Tổng Biên tập Tạp chí Ngôn ngữ và Đời sống. Về phía tỉnh ta có đồng chí Nguyễn Văn Dũng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh tới dự và chỉ đạo hội nghị; lãnh đạo các sở, ban, ngành của tỉnh; đại diện lãnh đạo UBND các huyện Tân Lạc, Lạc Sơn, Cao Phong, Kim Bôi.