Một phần tốt đẹp của tục làm vía chính là sự cố kết cộng đồng.
(HBĐT) - Làm vía thực chất là việc anh em họ hàng động viên, khích lệ người được làm vía để họ phấn chấn, vui vẻ vượt qua những tai ương trong cuộc sống. Một phần tốt đẹp của phong tục này chính là sự cố kết cộng đồng.
Theo quan niệm của người Thái, từ khi sinh ra đến khi trở về với cát bụi, một người Thái phải ít nhất hai lần được làm vía. Ngoài ra, người ta còn làm vía khi ốm đau bệnh tật, khi đi xa trở về, khi bị tai nạn; làm vía cho phụ nữ khi sinh, làm vía cho cô gái trước khi về nhà chồng, hay ông bà ngoại làm vía cho cháu khi năm hết tết đến, thậm chí là làm vía để cầu sinh được con gái, con trai...
Vía trong tiếng Thái là “khoắn” (hồn vía) và “làm vía” hay “gọi vía” (họng khoắn) là gọi hồn vía trở về nhà bố mẹ, vợ con, trở về với thể xác, để vía không đi lang thang nơi đất người, nơi bờ suối, bờ sông, bờ vực hay tránh xa các loài vật nguy hiểm trong rừng... Đây là quan niệm của người Thái khi họ gọi vía cho người đi xa trở về, người bị tai nạn, ngã sông, ngã suối hay ốm đau.
Bên cạnh đó, người ta còn làm vía chúc mừng: một cô gái trước khi lấy chồng sẽ được anh em bên nhà mẹ đẻ làm vía để chúc mừng và tiễn sang nhà chồng; một đứa trẻ sau khi sinh 3 ngày sẽ được làm vía báo với ma nhà; tết đến ông bà ngoại phải chuẩn bị một đôi gà to để làm vía cho các cháu ngoại, cầu mong cháu có được sức khỏe đi hết 5 con suối, 7 quả đồi mà mắt vẫn sáng, chân vẫn vững...
Người ta cho rằng khi đứa trẻ được 3 tháng tuổi là đã “sống được”, đã “trở thành con người”, đứa trẻ ấy sẽ được đặt tên và chính thức trở thành một thành viên của gia đình. Nhà có điều kiện có thể giết trâu, mổ lợn, đồ xôi và mời tất cả anh em, họ hàng nội ngoại đến chia vui, cùng cầu cho vía đứa trẻ cứng cáp, luôn ở trong cơ thể để nó khỏe mạnh, nhanh lớn, tránh được mọi tai ương, bệnh tật...
Còn khi một người già sắp qua đời, nghĩa là hồn vía họ sẽ vĩnh viễn rời khỏi cơ thể. Đây là lúc người ta cần được làm vía để linh hồn không bị lạc lối mà tìm đúng đường trở về với tổ tiên, ông bà. Làm vía là cách con cháu lần cuối được báo hiếu cha mẹ, làng bản tiễn đưa ông bà để hồn vía ra đi thanh thản.
Trong tục làm vía, vật có ý nghĩa hết sức quan trọng là cái áo của người được làm vía. Người ta cho rằng áo là vật tượng trưng cho con người và hồn vía sẽ theo cái áo đó mà trở về với thể xác của nó. Tục làm vía đã tồn tại trong đời sống đồng bào dân tộc Thái từ rất lâu. Làm vía thực chất là việc anh em họ hàng động viên, khích lệ người được làm vía để họ phấn chấn, vui vẻ vượt qua những tai ương trong cuộc sống, là cách cộng đồng thể hiện sự quan tâm đến một cá nhân nào đó theo tinh thần “mọi người vì một người”. Gạt đi những hủ tục còn ít nhiều rơi rớt, phần tốt đẹp của phong tục này chính là sự cố kết cộng đồng, buổi làm vía là nơi mọi người gặp nhau, chuyện trò, thắt chặt hơn tình cảm anh em, tình cảm xóm giềng.
Ngày xưa người ta có thể tổ chức gọi vía cho người chết đến 3 ngày, kèm theo đó là đồ cúng, cỗ mời khách trong chừng ấy thời gian. Vậy nên làm vía vốn dĩ là việc làm tốt đẹp lại trở thành nỗi lo của không ít gia đình nghèo. Ngày nay, những thủ tục trong đám hiếu của bà con đã được đơn giản hóa và giữ lại phần ý nghĩa đẹp của tục làm vía đám ma. Trừ làm vía cho người sắp qua đời, những kiểu làm vía còn lại đều là vía ăn mừng để cầu mong điều tốt lành sẽ đến với người được làm vía.
HBĐT tổng hợp
(HBĐT) - Gia đình là tế bào của xã hội, nơi duy trì nòi giống, là môi trường quan trọng hình thành, nuôi dưỡng và giáo dục nhân cách con người, bảo tồn và phát huy văn hóa truyền thống tốt đẹp, chống lại các TNXH, tạo nguồn nhân lực phục vụ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
(HBĐT) - Chiều 27/6, đồng chí Bùi Văn Tỉnh, UVT.Ư Đảng, Chủ tịch UBND tỉnh đã làm việc với đoàn công tác Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam do đồng chí Trần Đình Đàn, nguyên UV BCH T.Ư Đảng, nguyên UV BTV Quốc hội - Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, UV BTV Đoàn chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam làm trưởng đoàn.
(HBĐT) - Ngày 26/6, Sở VH, TT & DL phối hợp với huyện Tân Lạc tổ chức Hội thi văn hóa gia đình tỉnh năm 2013. Dự hội thi có 20 gia đình tiêu biểu đến từ 11 huyện, thành phố.
(HBĐT) - Ngày 25/6, Hội LHPN huyện Kỳ Sơn phối hợp với Hội PN xã Mông Hóa, thị trấn Kỳ Sơn và xã Phúc Tiến tổ chức giao lưu các CLB phụ nữ năm 2013.
(HBĐT) - Thực hiện phong trào thi đua ”Hòa Bình chung sức xây dựng NTM và thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội 5 năm (2011 – 2015) theo Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp”, đến nay, 11 huyện, thành phố đã tổ chức lễ phát động thi đua ”Hòa Bình chung sức xây dựng NTM”; các sở, ban, ngành và các tổ chức đoàn thể tỉnh đều phát động phong trào trong đơn vị cùng chung sức xây dựng NTM, như UBMTTQ tỉnh phát động CVĐ “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở KDC gắn với xây dựng NTM”, Tỉnh đoàn thì xây dựng phong trào “Tuổi trẻ Hòa Bình chung tay xây dựng nông thôn mới”.
Phát triển bởi ICT GROUP.
.JPG)
