Các em nhỏ trải nghiệm chơi chuyền tại Olympic trò chơi dân gian
2018.
|
Những trò chơi đi cùng tuổi thơ
Nguyễn Thị Thùy Vân, điều phối viên nhóm Sân Đình đưa tôi xem hồ sơ Dự án
Olympic trò chơi dân gian. Ngay trang đầu tiên là những dòng chữ chất chứa tình
cảm của những người trẻ nặng lòng với những trò chơi đã đi cùng tuổi thơ của
nhiều người: "Đằng sau trò chơi ô ăn quan là câu chuyện về con số 5 linh thiêng
của nền văn minh lúa nước, là lối tư duy biện chứng, đúc kết kinh nghiệm đặc
trưng của người phương Đông. Đằng sau cây cà kheo là sự bền bỉ, thích nghi với
thiên nhiên sông nước… Trò chơi dân gian dạy trẻ em những bài học đầu tiên về
cuộc sống: Cách tính toán trong ô ăn quan, cách bước đi qua vùng đầm nước trên
chiếc cà kheo, cách dùng tay khéo léo khi nhúp những que chuyền, bện đan con
tôm, con dế… Và hơn thế nữa, trò chơi dân gian giúp gắn kết các thành viên, thế
hệ trong một gia đình. Thế nhưng, cuộc sống đô thị với quá nhiều thay đổi,
không gian dành cho các trò chơi dân gian ngày càng hạn hẹp. Những con chắt,
que chuyền dường như không theo kịp bước chân từ làng quê lên phố thị…”.
Càng đọc, tôi càng bị cuốn hút vào những dòng chữ, những trang dự án kia. Tò mò
một chút về nhóm Sân Đình thì được Thùy Vân kể rằng, nhóm ra đời từ Chương
trình phát triển lãnh đạo thanh niên I COMMIT mùa thứ 10 do Trung tâm Nghiên cứu
phát triển bền vững CSDS Việt Nam tổ chức. Ban đầu, nhóm chỉ có 5 thành viên gồm
cả sinh viên và người đã đi làm. Thời gian dành cho hoạt động của nhóm chủ yếu
vào cuối tuần và thời gian trống trong ngày. Trong I COMMIT mùa này, có 4 nhóm
dự án, trong đó chỉ riêng nhóm của Thùy Vân là làm về văn hóa, chủ đề chưa từng
có trong tất cả 9 mùa I COMMIT trước đó.
Ban đầu, nhóm Sân Đình dự định thực hiện sự kiện đầu tiên về tập tục đi chùa, về
cách các bạn trẻ thực hiện lễ nghi, phong tục tại chùa, đình và ý nghĩa của tập
tục này. Tuy nhiên, sau nhiều buổi họp với rất nhiều tranh luận, cả nhóm dần
chuyển hướng sang trò chơi dân gian. "Có thể do các thành viên có điểm chung là
tuổi thơ gắn liền với trò chơi dân gian. Hơn nữa, cả nhóm cũng nhận ra trò chơi
dân gian không chỉ là một hình thức giải trí đơn thuần mà còn ẩn chứa rất nhiều
giá trị về văn hóa, tinh thần và phát triển các kỹ năng cho trẻ” - Thùy Vân
nói.
Thế rồi cả nhóm nghiên cứu tài liệu, trong đó có những buổi xin tư vấn từ những
người am hiểu về trò chơi dân gian như nguyên Giám đốc Bảo tàng Dân tộc học Việt
Nam Nguyễn Văn Huy cùng một số giảng viên của Trường Đại học Văn hóa, tìm hiểu
cách làm của nhiều nhóm từng tham gia hoạt động gìn giữ trò chơi dân gian khác.
Nguyễn Thị Thùy Vân kể: "Nhóm Sân Đình không phải là nhóm đầu tiên làm trò chơi
dân gian tại Hà Nội. Tuy nhiên, chúng em không chỉ muốn đem trò chơi lên phố đi
bộ, các khu công cộng và để đó cho mọi người chơi vào cuối tuần. Vì thế, cả
nhóm mới tổ chức Olympic trò chơi dân gian với hy vọng sẽ thổi một làn gió mới
để tạo ra sức hút đối với cộng đồng. Hình thức thi Olympic sẽ là các trải nghiệm
mang tính cạnh tranh cao nhằm thúc đẩy sự tham gia của người chơi...”.
Ý tưởng tổ chức Olympic trò chơi dân gian với hình thức phi lợi nhuận chỉ là
câu nói đùa khi Nguyễn Thị Thùy Vân tới tham vấn một thành viên của nhóm "Tôi
xê dịch” (nhà đồng tổ chức sự kiện Olympic trò chơi dân gian với Sân Đình). Ý
nghĩ đã có Olympic toán, Olympic tiếng Anh, vật lý... thì sao không có Olympic
trò chơi dân gian bỗng bật ra và nhận được sự ủng hộ. "Chưa ai từng làm Olympic
trò chơi dân gian thì chúng em làm. Và làm thật lớn thì nó sẽ trở thành một điểm
nhấn thú vị. Em nghĩ vậy và cùng các bạn xây dựng kế hoạch làm sự kiện Olympic
này, đồng thời viết đề án để nhận bảo trợ của UNESCO Việt Nam về Ngày trò chơi
dân gian Việt Nam 18-8 hằng năm. Và chúng em đã bảo vệ thành công”, Thùy Vân
cho biết.
Trong dịp tháng 8, nửa đầu tháng 9 vừa qua, Olympic trò chơi dân gian diễn ra tại
khu vực Phố đi bộ Trịnh Công Sơn (quận Tây Hồ) đã thu hút cả nghìn lượt người
tham gia.
Nuôi ước mơ cùng trò chơi dân gian
Để tổ chức được sự kiện trên, cả nhóm gặp không ít khó khăn. Khó khăn không đến
từ việc thiết kế các trải nghiệm, xây dựng chương trình mà đến từ khâu chuẩn bị
tổ chức, tìm địa điểm, kinh phí, nhân sự, đối tác, xin tài trợ... Có những giai
đoạn các thành viên điều phối nhóm phải tự bỏ kinh phí để mua các vật phẩm,
thuê trang thiết bị. Hiện tại, các thành viên trong nhóm vẫn đang đi làm các sự
kiện trò chơi dân gian cho các công ty để có nguồn kinh phí bù cho sự kiện
Olympic vừa rồi.
Trong những ngày diễn ra Olympic trò chơi dân gian, đã có không ít phản hồi
tích cực từ những người tham gia. Anh Nguyễn Hoàng Dương và cậu con trai Nguyễn
Hoàng Minh (Tây Hồ, Hà Nội) thích thú khi tham gia trò chơi ô ăn quan. Anh
Hoàng Dương nói: "Khi đến Phố đi bộ Trịnh Công Sơn và tham gia trò chơi mới chợt
nhớ ra rằng tuổi thơ của mình đã từng có không ít ngày gắn với trò này. Vì vậy,
tôi đã hướng dẫn cậu con trai cùng chơi và cháu hào hứng tham gia”.
Còn ông Nguyễn Đình Khuyến, Phó Chủ tịch UBND quận Tây Hồ cho hay: "Việc có những
sự kiện như Olympic trò chơi dân gian thực sự đã mang đến điều mới mẻ cho hoạt
động của Phố đi bộ Trịnh Công Sơn mới được đưa vào khai trương chưa lâu. Khi
nhóm Sân Đình đặt vấn đề tổ chức Olympic trò chơi dân gian tại đây, chúng tôi
đã ủng hộ ngay. Chúng tôi luôn mong muốn có những hoạt động văn hóa như thế này
nên hỗ trợ tối đa về điều kiện cơ sở vật chất, bảo đảm an ninh trật tự…”.
Olympic trò chơi dân gian đã khép lại, nhưng với một nhóm gồm những thành viên
giàu khát vọng, nhiều ước mơ nên đương nhiên còn nhiều điều đọng lại. Nguyễn Thị
Thùy Vân bảo rằng: "Có rất nhiều kiến thức, nhiều câu chuyện văn hóa về trò
chơi dân gian mà chúng em muốn gửi gắm qua sự kiện nhưng chưa tìm được cách thể
hiện thích hợp. Sau dự án đầu tiên này, nhóm cũng học được rất nhiều điều và có
thêm được nhiều thành viên để tiếp tục hoạt động từ nay đến sự kiện Olympic
sang năm”.
Khát vọng gìn giữ những trò chơi dân gian đã phần nào thành hiện thực. Những
thành viên trong nhóm điều phối của Sân Đình khẳng định, sẽ tiếp tục hoạt động
về trò chơi dân gian và mở rộng hơn là văn hóa dân gian nói chung trong những
năm tới. Hằng năm nhóm vẫn sẽ tổ chức sự kiện Olympic trò chơi dân gian để hưởng
ứng Ngày trò chơi dân gian 18-8. Bên cạnh đó sẽ có thêm nhiều sự kiện nhỏ hằng
tháng tại trường học và các công ty.
Ăm ắp ý tưởng, khát khao đóng góp cho cộng đồng là điều dễ thấy nhất ở những
thành viên nhóm Sân Đình. Thế nên, cũng không lạ nếu năm sau và những năm sau nữa,
trò chơi dân gian được nhiều người đón nhận hơn không chỉ ở những sự kiện do
nhóm tổ chức.
TheoHanoimoi