Qua quan sát, sự cố đã làm sụt hàng chục mét vuông nền gạch trên cao của nghĩa trang. Các cục bê tông kè taluy của nghĩa trang bị quăng xuống phía dưới sâu cùng với những mảnh bê tông mỏng, gạch lát nền, sắt lan can, đất, đá... như một đống hỗn hợp vật liệu thải tràn từ trên đối cao xuống.
Với thiết kế cao dần theo địa thế đồi dốc, bên cạnh là con đường dân sinh, công trình nghĩa trang liệt sĩ mới của huyện Kỳ Sơn buộc phải có một bên taluy cao đến vài chục mét.
Tuy nhiên, theo người dân nơi đây, với việc thiết kế, thi công không đảm bảo chất lượng, khi mưa lớn gây sụt lún dẫn đến rất dễ sạt lở. Cụ thể, việc kè bê tông taluy của nghĩa trang chỉ làm trên cao, phía dưới chân taluy còn đoạn cao cả chục mét tính từ dưới nền đường dân sinh lên toàn đất đồi trơ trọi. Đây được cho là lỗi nguy hiểm nhất trong thiết kế của nghĩa trang này. Chính vì vậy mà hàng trăm tấn bê tông kè phía trên gần như mất chân đổ sụt xuống khi có mưa lớn kéo dài, hệ luỵ là khó tránh khỏi khi mà thời tiết luôn diễn biến thất thường.
Theo như ông Vũ Văn Vượng, khu 2, thị trấn Kỳ Sơn (Kỳ Sơn), cũng tại địa điểm này, nghĩa trang mới của huyện Kỳ Sơn trong mùa mưa năm 2017 đã có hiện tượng sạt lở nhỏ. Thậm chí lúc đó suýt vùi lấp cả hai vợ chồng ông Vượng khi đi làm qua con đường cạnh nghĩa trang này. "Đối với việc sạt lở lớn lần này rất may xảy ra từ tờ mờ sáng nên không có người đi qua” - ông Vũ Văn Vượng cho hay.
Trở lại với diễn biến vụ việc, ngay khi nhận được tin báo của người dân, lực lượng chức năng của huyện Kỳ Sơn đã có mặt kịp thời. Theo Trung tá Nguyễn Hữu Công, Phó chỉ huy trưởng Ban CHQS huyện Kỳ Sơn, ngay khi xảy ra vụ việc nghĩa trang của huyện bị sập một bên taluy, chúng tôi đã cắt cử nhân lực tiếp cận hiện trường, đánh giá thiệt hại ban đầu, cắm biển báo nguy hiểm cảnh báo và báo cáo tới Ban chỉ huy PCTT và TKCN huyện Kỳ Sơn để sớm tìm hướng nhanh chóng khắc phục sự cố.
Trao đổi thêm về nguyên nhân dẫn vụ việc, Trung tá Nguyễn Hữu Công cho hay, giống như đánh giá của người dân, cảm quan ban đầu nhận định chính là khâu thiết kế có vấn đề nên mới dẫn đến sự cố sạt lở nghĩa trang sau vài ngày mưa lớn liên tục.
Được biết, cuối năm 2015, huyện Kỳ Sơn đã khởi công xây dựng nghĩa trang liệt sĩ huyện tại địa điểm mới là khu 2, thị trấn Kỳ Sơn trên nền diện tích 0,8 ha với tổng kinh phí đầu tư 12 tỷ đồng. Nghĩa trang mới của huyện Kỳ Sơn chính thức được hoàn thành vào cuối tháng 6/2017 với vị trí gần trung tâm huyện và nằm ngay cạnh Quốc lộ 6, được đánh giá có quy mô thiết kế đẹp, trang trọng.
Tại nghĩa trang mới, toàn bộ 156 phần mộ liệt sĩ tại địa điểm nghĩa trang liệt sĩ huyện cũ (xã Mông Hóa) đã được di chuyển về đây. Việc di chuyển hài cốt các phần mộ liệt sỹ về nghĩa trang mới được cho là việc làm có ý nghĩa chính trị to lớn của Đảng, Nhà nước và chủ trương của Huyện ủy, HĐND, UBND huyện trong những năm qua để đáp ứng nguyện vọng chính đáng của nhân dân và thân nhân các gia đình liệt sỹ.
Tuy nhiên việc sạt lở tại nghĩa trang mới của huyện Kỳ Sơn vừa mới xảy ra mặc dù được cho có ảnh hưởng mưa bão nhưng được đánh giá là sự cố đặc biệt nghiêm trọng. Với những gì đã diễn ra và với hiện trạng thực tế rất khó có thể thoái thác trách nhiệm liên quan đến yếu tố con người trong cả thiết kế lẫn thi công.
Vụ việc trên đã gây nên sự bưc xúc rất lớn đối với người dân huyện Kỳ Sơn. Nhất là khi công trình nghĩa trang liệt sĩ có tính biểu tượng truyền thống và tâm linh rất cao không chỉ với thân nhân các liệt sỹ mà còn của toàn xã hội, là trách nhiệm, nghĩa vụ của các cấp chính quyền.
Một số hình ảnh tan hoang sau sự cố sạt lở tại nghĩa trang liệt sĩ huyện Kỳ Sơn:
HTrung