(HBĐT) - Ngày 22/7/2022, Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) ban hành Quyết định số 1418/QĐ-BTTTT về việc ban hành tiêu chí nhận diện "báo hóa” tạp chí, "báo hóa” trang thông tin điện tử tổng hợp, "báo hóa” mạng xã hội và biểu hiện "tư nhân hóa” báo chí. Sau khi quyết định ban hành, nhiều người đã bày tỏ sự hoan nghênh, đồng tình, ủng hộ.
Nhân dân các dân tộc trong tỉnh luôn được tiếp cận những thông tin chính thống, chính xác từ các cơ quan báo chí địa phương.
Trao đổi xung quanh vấn đề này, đồng chí Nguyễn Quốc Luân, Trưởng phòng Thông tin - Báo chí - Xuất bản (Sở TT&TT) cho rằng: Bộ TT&TT ban hành tiêu chí nhận diện "báo hóa” tạp chí, "báo hóa” trang thông tin điện tử tổng hợp, "báo hóa” mạng xã hội và biểu hiện "tư nhân hóa” báo chí có ý nghĩa quan trọng, giúp cơ quan chức năng, tổ chức, cá nhân... nhận diện, giám sát, chấn chỉnh và xử lý những dấu hiệu chệch hướng của các cơ quan báo chí.
Thực tế thời gian qua trên địa bàn tỉnh, tình trạng một số người tự xưng là phóng viên (PV) cơ quan báo chí, chủ yếu là tạp chí thuộc các tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp lợi dụng danh nghĩa báo chí để hoạt động trái pháp luật, sách nhiễu cơ quan, doanh nghiệp, địa phương diễn ra khá phổ biến. Một lãnh đạo cấp phường của TP Hòa Bình chia sẻ: Có thời gian đơn vị thường xuyên tiếp, làm việc với các nhà báo, PV, cộng tác viên các cơ quan báo chí. Cao điểm có tháng chúng tôi phải tiếp hàng chục đoàn PV, nhà báo đến liên hệ công tác. Đáng nói, nhiều PV giới thiệu công tác tại tạp chí thuộc các tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp. Nhiều cơ quan báo chí "lạ hoắc” mà chúng tôi chưa từng biết, chưa từng được nghe đến một lần. Quá trình làm việc, các PV, nhà báo ở những cơ quan này chỉ đặt nặng vấn đề viết bài truyền thông, ký kết hợp đồng quảng cáo chứ không phải lấy thông tin tuyên truyền như chúng tôi vẫn làm việc với các cơ quan báo chí chính thống. Khi không đạt được mục đích ký kết hợp đồng truyền thông, một số người quay sang sách nhiễu. Người thì đề nghị hỗ trợ tiền xăng xe, nước nôi, người thì "xin” bó hoa...
Bức xúc trước tình trạng thường xuyên bị sách nhiễu, vừa qua, đại diện cộng đồng doanh nghiệp của tỉnh đã có đơn kiến nghị gửi cơ quan chức năng vào cuộc, có biện pháp chấn chỉnh tình trạng lợi dụng danh nghĩa báo chí để sách nhiễu, hoạt động trái pháp luật trên địa bàn tỉnh. Trong đơn kiến nghị gửi các cơ quan chức năng của tỉnh, đại diện các doanh nghiệp nêu: Thời gian gần đây, nhiều PV cơ quan báo chí, đặc biệt là tạp chí đến liên hệ tại một số doanh nghiệp, các chủ đầu tư để tìm hiểu về hoạt động đầu tư, xây dựng, đấu thầu... Một số nhóm PV gồm nhiều cơ quan báo chí khác nhau liên tiếp đến liên hệ với các doanh nghiệp, ban quản lý và chủ đầu tư làm việc cùng một nội dung. Trong quá trình tiếp nhận thông tin, cộng đồng doanh nghiệp thấy rằng, nhiều PV được ký giấy giới thiệu để tác nghiệp về các vấn đề không phù hợp với tôn chỉ, mục đích của cơ quan báo chí. Việc này đã ảnh hưởng đến uy tín, hình ảnh của các cơ quan báo chí, đội ngũ nhà báo, PV hoạt động đúng pháp luật, gây ảnh hưởng đến hoạt động hợp pháp của doanh nghiệp...
Từ thực tiễn nêu trên, có thể thấy việc Bộ TT&TT ban hành tiêu chí nhận diện "báo hóa” tạp chí, "báo hóa” trang thông tin điện tử tổng hợp, "báo hóa” mạng xã hội và biểu hiện "tư nhân hóa” báo chí có ý nghĩa quan trọng. Tiêu chí góp phần tạo điều kiện thuận lợi để báo chí phát triển lành mạnh, đúng định hướng; kịp thời chấn chỉnh, xử lý những hành vi vi phạm, nhất là tình trạng xa rời tôn chỉ, mục đích và biểu hiện "thương mại hóa”, "tư nhân hóa” báo chí; tình trạng "báo hóa” tạp chí, trang thông tin điện tử. Đồng thời, giúp cơ quan quản lý Nhà nước về báo chí, cơ quan chủ quản, các cơ quan báo chí và tổ chức, cá nhân nhận diện, giám sát, xử lý những dấu hiệu chệch hướng nhằm tạo môi trường lành mạnh, tạo cơ chế, chính sách hỗ trợ báo chí, truyền thông theo kịp sự phát triển của truyền thông hiện đại; kịp thời chấn chỉnh các cơ quan báo chí không thực hiện đúng tôn chỉ, mục đích ghi trong giấy phép, phản ánh vấn đề, nội dung không thuộc lĩnh vực, tôn chỉ, mục đích ghi trong giấy phép. Như tạp chí thuộc lĩnh vực tổ chức xã hội - nghề nghiệp như làm vườn, cây cảnh, đồ uống phản ánh về lĩnh vực môi trường, đấu thầu; tạp chí thuộc lĩnh vực sức khoẻ, y tế phản ánh về trật tự xây dựng...; hay các tạp chí chuyên ngành, tạp chí khoa học nhưng cử PV, nhà báo thực hiện việc điều tra theo đơn thư bạn đọc; khai thác, đăng tải những vụ việc không thuộc phạm vi tôn chỉ, mục đích...
Mạnh Hùng