(HBĐT) - Vào những năm cuối thập kỷ 70 của thế kỷ trước, thực hiện chủ trương hợp tác toàn diện giữa hai Đảng, hai Nhà nước Việt - Lào, tỉnh Hà Sơn Bình đã kết nghĩa với tỉnh Luông Pha Băng của nước bạn Lào. Tại Đại hội Đảng bộ tỉnh Hà Sơn Bình lần thứ II (tháng 10/1979) đề ra nhiệm vụ chi viện cho tỉnh Luông Pha Băng là một nhiệm vụ đặc biệt. Chính vì vậy, thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Hà Sơn Bình lần thứ II, từ năm 1980 - 1989, hàng chục đoàn cán bộ kỹ thuật và cán bộ quản lý trên các lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, chăn nuôi, thuỷ lợi, giao thông, xây dựng… được cử sang tỉnh Luông Pha Băng làm nhiệm vụ hướng dẫn, giúp đỡ các địa phương của nước bạn Lào xây dựng, phát triển kinh tế.

Trường Cao đẳng Kinh tế Kỹ thuật Hòa Bình đang đào tạo sinh viên Lào theo thỏa thuận hợp tác giữa tỉnh Hòa Bình và tỉnh Hủa Phăn.

Thời kỳ này, Đảng bộ và Nhân dân tỉnh Hà Sơn Bình nói chung, cán bộ, đảng viên, Nhân dân các dân tộc vùng Hoà Bình nói riêng còn rất nhiều khó khăn, nhưng vẫn thuỷ chung chia sẻ, sát cánh cùng quân dân tỉnh Luông Pha Băng vững bước đi lên, xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

Ngày nay, tiếp tục phát huy truyền thống "thuỷ chung, gắn bó keo sơn" giữa hai Đảng, hai Nhà nước, hai dân tộc Việt Nam - Lào, hàng năm, bên cạnh hàng trăm hoạt động giao lưu, hợp tác giữa hai Đảng, hai dân tộc thì Đảng bộ và Nhân dân các dân tộc tỉnh Hoà Bình cùng với Đảng bộ và Nhân dân các bộ tộc Lào ở tỉnh Luông Pha Băng, sau này là tỉnh Hủa Phăn đã có nhiều việc làm thể hiện tình hữu nghị gắn bó keo sơn.

Ngày 26/12/2014, nhân chuyến thăm và làm việc của đoàn đại biểu cấp cao tỉnh Luông Pha Băng do đồng chí Khăm Pheng Xay-sổm-pheng, UV BCH T.Ư Đảng Nhân dân cách mạng Lào, Bí thư Tỉnh ủy, Tỉnh trưởng tỉnh Luông Pha Băng làm trưởng đoàn, Tỉnh ủy Hòa Bình đã tổ chức lễ ký Bản ghi nhớ giữa tỉnh Hòa Bình và tỉnh Luông Pha Băng. Tiếp đó, ngày 22/1/2015, nhân chuyến thăm và làm việc của đoàn đại biểu cấp cao tỉnh Hủa Phăn do đồng chí Khăm Hùng Hương Vông Sỉ, UV BCH T.Ư Đảng Nhân dân cách mạng Lào, Bí thư Tỉnh ủy, Tỉnh trưởng tỉnh Hủa Phăn làm trưởng đoàn, Tỉnh ủy Hòa Bình đã tổ chức lễ ký Bản thỏa thuận chi tiết giữa tỉnh Hòa Bình và tỉnh Hủa Phăn.

Trên cơ sở 2 Biên bản thỏa thuận đã ký, Tỉnh ủy đã giao Ban Cán sự Đảng UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành liên quan tham mưu đề xuất tổ chức triển khai có hiệu quả các nội dung đã ký kết. Qua đó góp phần gìn giữ, vun đắp, tô thắm truyền thống đoàn kết, tình hữu nghị đặc biệt giữa hai nước Việt Nam - Lào nói chung, giữa tỉnh Hòa Bình với tỉnh Hủa Phăn, tỉnh Luông Pha Băng nói riêng. Đối với tỉnh Luông Pha Băng, do khó khăn về khoảng cách địa lý nên việc triển khai chương trình hợp tác được thực hiện chủ yếu thông qua các chuyến thăm và làm việc giữa lãnh đạo hai tỉnh. Đến nay, tỉnh chưa có chương trình hợp tác cụ thể nào với tỉnh Luông Pha Băng.

Đối với tỉnh Hủa Phăn, hiện tỉnh có 2 chương trình hợp tác hỗ trợ là dự án xây dựng trường THPT huyện Hủa Mường, sử dụng nguồn vốn ODA không hoàn lại của Chính phủ Việt Nam, với tổng mức đầu tư 156,228 tỷ đồng, trong đó, vốn viện trợ không hoàn lại của Việt Nam 126,632 tỷ đồng, vốn đối ứng của Lào 29,596 tỷ đồng. Dự án dự kiến hoàn thành, bàn giao đưa vào sử dụng năm 2023. Thứ hai là chương trình đào tạo lưu học sinh Lào trình độ cao đẳng, trung cấp cho tỉnh Hủa Phăn tại các trường cao đẳng, trung cấp trên địa bàn tỉnh. Từ năm 2019 - 2022, UBND tỉnh tổ chức tiếp nhận 58 lưu học sinh Lào, giao trường Cao đẳng Kinh tế Kỹ thuật Hòa Bình và trường Cao đẳng Kỹ thuật Công nghệ Hòa Bình trực tiếp quản lý, đào tạo, với tổng kinh phí gần 9 tỷ đồng.

Tỉnh Hủa Phăn và tỉnh Luông Pha Băng là hai tỉnh thuộc khu vực Bắc Lào. KT-XH còn nhiều khó khăn, do đó, triển vọng hợp tác giữa các bên còn nhiều khó khăn, hạn chế. Bên cạnh đó, chưa có doanh nghiệp, nhà đầu tư của tỉnh Hòa Bình đến triển khai thực hiện các dự án đầu tư tại tỉnh Hủa Phăn, tỉnh Luông Pha Băng và cũng chưa có doanh nghiệp, nhà đầu tư của 2 tỉnh đến triển khai thực hiện các dự án đầu tư tại tỉnh Hòa Bình.

Để duy trì, nâng tầm mối quan hệ hợp tác, tỉnh đang chỉ đạo các sở, ban, ngành có liên quan tham mưu, đề xuất triển khai Biên bản thỏa thuận hợp tác đã ký với tỉnh Hủa Phăn; tập trung triển khai có hiệu quả chương trình đào tạo lưu học sinh Lào và dự án xây dựng trường THPT huyện Hủa Mường đảm bảo đúng tiến độ, kế hoạch đã đề ra. Ngoài ra, trong thời gian tới, UBND tỉnh tiếp tục đề xuất Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành liên quan được sử dụng nguồn vốn ODA không hoàn lại của Chính phủ để thực hiện các dự án mới tại Lào.