Chiều 30-11, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã tiếp Giáo sư M.E.Po-tơ, Trường Quản lý Kinh doanh Ha-vớt đang thăm và làm việc tại Việt Nam.
Thay mặt Chính phủ Việt Nam, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đánh giá cao việc Giáo sư M.E.Po-tơ sang tham dự Hội thảo công bố Báo cáo năng lực cạnh tranh Việt Nam 2010 và có buổi thuyết trình tại Việt Nam. Thủ tướng nêu rõ, Việt Nam đang đánh giá quá trình phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2001-2010, đồng thời khẩn trương xây dựng Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2010-2020 với mục tiêu là phát triển nhanh và bền vững. Vì vậy, Việt Nam rất hoan nghênh Báo cáo năng lực cạnh tranh Việt Nam nhằm cung cấp các số liệu, phân tích và có những đề xuất cụ thể góp phần bổ sung, hoàn thiện Chiến lược phát triển kinh tế-xã hội giai đoạn 2010-2020.
Trao đổi ý kiến với Giáo sư M.E.Po-tơ, Thủ tướng cho biết: Trong giai đoạn 2001-2010 Việt Nam đạt tốc độ tăng trưởng bình quân 7,2%, trong đó giai đoạn 2005-2010 đạt 7% và dự báo năm 2010 đạt 6,7%... Bên cạnh những thành tựu đã đạt được, kinh tế Việt Nam còn khá nhiều hạn chế yếu kém, trong đó nổi lên là năng lực cạnh tranh của nền kinh tế còn chậm, chưa đáp ứng yêu cầu hội nhập để phát triển nhanh và bền vững. Do đó, Việt Nam đưa ra Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2010-2020, đạt tốc độ tăng trưởng bình quân 7-7,5%, gắn với đó là bảo đảm tiến bộ công bằng xã hội, bảo vệ môi trường và bảo đảm phúc lợi xã hội. Ðể thực hiện Chiến lược, Việt Nam phải đưa nhanh sức cạnh tranh của nền kinh tế (nâng cao chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh), trong đó Chính phủ Việt Nam đang điều hành theo hướng vừa kết hợp xử lý những vấn đề trước mắt, chú ý tới vấn đề trung và dài hạn một cách phù hợp nhằm bảo đảm hài hòa trong việc nâng cao hiệu quả sức cạnh tranh của nền kinh tế.
Bày tỏ vui mừng về ý tưởng đã thành hiện thực kể từ khi giáo sư sang Việt Nam năm 2008 trao đổi để xây dựng Báo cáo năng lực cạnh tranh, Giáo sư M.E.Po-tơ cho biết: Báo cáo được xây dựng từ rất nhiều cơ quan trong và ngoài nước, trong đó có bổ sung nghiên cứu riêng phù hợp Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam, trong đó có nhiều khuyến nghị cụ thể có thể bổ sung Chiến lược phát triển của Việt Nam trong mười năm tới. Giáo sư M.E.Po-tơ nhấn mạnh hai điểm cơ bản trong nâng cao năng lực cạnh tranh của Việt Nam là cơ cấu tổ chức, cơ chế để triển khai tốt chính sách đã đề ra và thành lập Hội đồng về năng lực cạnh tranh quốc gia. Giáo sư M.E.Po-tơ đưa ra một số khuyến nghị làm thế nào phải nâng cao năng suất, nhất là năng suất lao động của Việt Nam, phát triển công nghiệp phụ trợ, tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước, cổ phần hóa.
* Năng lực cạnh tranh chủ yếu của Việt Nam hiện nay đều dựa trên những lợi thế tự nhiên được thừa hưởng, đặc biệt là vị trí địa lý và đặc điểm dân số. Việt Nam vẫn chưa tạo dựng được các lợi thế mới, đặc trưng. Ðây là một trong những phát hiện chính của Báo cáo năng lực cạnh tranh Việt Nam 2010 được công bố tại hội thảo do Văn phòng Chính phủ phối hợp Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế Trung ương (CIEM thuộc Bộ Kế hoạch và Ðầu tư) và Học viện Năng lực cạnh tranh châu Á (Xin-ga-po) tổ chức ngày 30-11, tại Hà Nội. Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải dự và phát biểu ý kiến.
Lần đầu tiên, báo cáo này được xây dựng nhằm đánh giá toàn diện và sâu sắc năng lực cạnh tranh của Việt Nam trên các khía cạnh, đồng thời đề xuất một chương trình hành động tổng thể nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Báo cáo được thực hiện bởi nhóm nghiên cứu của CIEM và Học viện Năng lực cạnh tranh châu Á với sự chỉ đạo về chuyên môn của Giáo sư Mai-cơn Po-tơ (Ðại học Ha-vớt, Hoa Kỳ).
Trình bày một số kết quả chính của Báo cáo, Giáo sư Mai-cơn Po-tơ cho rằng, Việt Nam đã đạt được mức tăng trưởng ấn tượng trong hai thập kỷ qua, tỷ lệ nghèo giảm đi trên diện rộng, đồng thời hồi phục nhanh sau khủng hoảng kinh tế toàn cầu. Mặc dù vậy, mức độ thịnh vượng và năng suất còn thấp so với nhiều quốc gia khác. Sự tăng năng suất lao động của Việt Nam chủ yếu là do kết quả của gia tăng vốn đầu tư cùng với sự chuyển dịch lao động từ nông nghiệp sang khu vực chế biến, chế tạo và dịch vụ. Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài là một động lực chính thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu. Với sự dẫn dắt của đầu tư nước ngoài, xuất khẩu đã tăng trưởng mạnh mẽ. Tuy nhiên, giá trị gia tăng và năng suất trong khu vực xuất khẩu của Việt Nam còn thấp... Theo Giáo sư Mai-cơn Po-tơ, trong một môi trường toàn cầu đang thay đổi, mô hình tăng trưởng hiện nay của Việt Nam cần phải thay đổi nếu muốn có bước nhảy vọt mới.
Năng lực cạnh tranh được xây dựng dựa trên những yếu tố nền tảng như lợi thế tự nhiên; năng lực cạnh tranh kinh tế vi mô (gồm chất lượng môi trường kinh doanh quốc gia; trình độ phát triển cụm ngành; độ tinh thông về hoạt động và chiến lược công ty) và năng lực cạnh tranh kinh tế vĩ mô (gồm hạ tầng xã hội và thể chế chính trị; các chính sách kinh tế vĩ mô). Việt Nam không chỉ dựa vào lợi thế tự nhiên để tăng năng lực cạnh tranh mà còn cần phải dựa vào hai yếu tố còn lại, trong đó cần chú ý xây dựng, phát triển cụm ngành. Báo cáo đã đề xuất sáng kiến phát triển cụm ngành thí điểm như cụm ngành điện tử và cơ khí ở Hà Nội và các tỉnh lân cận; cụm ngành du lịch ở khu vực miền trung; cụm ngành dệt may ở khu vực TP Hồ Chí Minh...
Ðể nâng cao năng lực cạnh tranh Việt Nam, Báo cáo đã đưa ra các ưu tiên chính sách chiến lược. Ðó là điều chỉnh những mất cân bằng kinh tế vĩ mô ngày càng tăng; giải quyết những nút thắt vi mô đang xuất hiện trong lĩnh vực cơ sở hạ tầng, kỹ năng lao động và năng lực hành chính; tạo nền tảng cho năng suất cao hơn. Báo cáo cũng đưa ra kiến nghị xây dựng một Chiến lược kinh tế quốc gia cho Việt Nam, trong đó làm rõ những vị thế cạnh tranh của Việt Nam trong khu vực và thế giới, tạo dựng, phát huy các thế mạnh đặc thù, độc đáo, đồng thời bắt kịp và duy trì vị thế ngang bằng các nước bạn. 'Việt Nam cần một chiến lược riêng cho mình, không thể cạnh tranh tốt nếu chỉ giảm điểm yếu mà cần phải phát huy những điểm mạnh', Giáo sư Mai-cơn Po-tơ kết luận.
Tại hội thảo, cũng đã diễn ra cuộc thảo luận bàn tròn về Chương trình hành động Nâng cao năng lực cạnh tranh Việt Nam với các khách mời là Giáo sư Mai-cơn Po-tơ, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc; Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam Vũ Tiến Lộc; Giám đốc quốc gia Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam Vích-to-ri-a Qua-qua; Tổng Giám đốc Công ty Intel Products Việt Nam Rích Hô-oát và Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam Nguyễn Mạnh Cường.
Phát biểu ý kiến kết luận hội thảo, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đánh giá cao sự tham gia hướng dẫn của Giáo sư Mai-cơn Po-tơ cũng như sự nỗ lực của nhóm nghiên cứu trong thời gian ngắn đã hoàn thành bản Báo cáo này. Báo cáo được công bố đúng lúc chúng ta đang lấy ý kiến đóng góp của toàn dân vào các văn kiện của Ðại hội Ðảng lần thứ XI, đồng thời các bộ, ngành, doanh nghiệp đang xây dựng quy hoạch, chiến lược phát triển giai đoạn 2011-2015. Việt Nam đang chịu tác động của khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế toàn cầu, rất cần tìm ra những giải pháp vượt qua khó khăn để bước vào giai đoạn phát triển mới. Ðể thực hiện chương trình hành động nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, điều quan trọng là cần quan tâm hơn tới việc triển khai và giám sát việc triển khai hiệu quả các giải pháp. Việc triển khai chương trình này đòi hỏi nỗ lực của các cấp, các ngành, địa phương, Chính phủ, doanh nghiệp và đặc biệt là của người dân. Phó Thủ tướng khẳng định, những nội dung trong Báo cáo này sẽ giao cho các bộ, ngành nghiên cứu, bổ sung vào Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2011-2020, nghiên cứu để xây dựng các chương trình hành động cụ thể... Chính phủ sẽ tiếp tục lắng nghe những kiến nghị, đề xuất của người dân, doanh nghiệp, các tổ chức quốc tế để bảo đảm nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và cải thiện môi trường hoạt động cho doanh nghiệp.
Theo Báo Nhandan
Phát triển bởi ICT GROUP.
