(HBĐT) - Đề án "Đẩy mạnh công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) và tuyên truyền, vận động đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (DTTS&MN) giai đoạn 2017-2021” được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt ngày 8/8/2017, với mục đích tuyên truyền, PBGDPL, vận động đồng bào DTTS&MN; nâng cao nhận thức, ý thức tự giác chấp hành pháp luật, từng bước hình thành nếp sống và làm theo Hiến pháp, pháp luật của đồng bào vùng DTTS&MN; thực hiện tốt các chính sách, đặc biệt là chính sách dân tộc đang được triển khai trên địa bàn, góp phần phát triển kinh tế, giữ vững ANTT, đảm bảo an toàn xã hội, tăng cường khối đại đoàn kết dân tộc.

Những năm qua, Ban Dân tộc phối hợp các huyện, thành phố chỉ đạo UBND các xã xây dựng 5 mô hình điểm thực hiện đề án trên địa bàn các xã: Hang Kia (Mai Châu); Văn Nghĩa, Thượng Cốc (Lạc Sơn); Nhân Mỹ (Tân Lạc); Nuông Dăm (Kim Bôi). Thông qua việc tổ chức các nội dung: Thành lập các nhóm nòng cốt (NNC) ở cơ sở với 30 - 50 thành viên hoạt động dưới sự chỉ đạo của Ban chỉ đạo mô hình từ cấp tỉnh (Ban Dân tộc) đến cấp huyện, cấp xã; tổ chức các hội nghị triển khai, bồi dưỡng, tập huấn, cung cấp tài liệu tuyên truyền dưới nhiều hình thức như: Giới thiệu văn bản luật, băng, đĩa, tài liệu truyền thanh, hỏi đáp tình huống, trang bị những kỹ năng tuyên truyền cho NNC. Từ đó, NNC có vai trò truyền tải thông tin, nắm bắt địa bàn và kịp thời vận động, ngăn ngừa những tình huống pháp luật từ khi còn tiềm ẩn nguy cơ, giúp chính quyền các cấp giải quyết dứt điểm khi chưa phức tạp ở cộng đồng thôn, bản, không để xảy ra những vụ việc phức tạp, khiếu kiện, mất ANTT địa bàn.

Qua kiểm tra, nắm bắt và đúc kết từ những kinh nghiệm thực tiễn của các thành viên NNC, phục vụ cho xây dựng, nhân rộng các mô hình trong giai đoạn 2021 - 2025 cho thấy, những địa bàn cấp xã có xây dựng mô hình điểm đều đảm bảo ANTT, số vụ tranh chấp, khiếu kiện giảm rõ rệt. Việc thực hiện hương ước, quy ước của địa phương dần đi vào nền nếp. Theo khảo sát chưa đầy đủ, có những địa bàn trong 2 năm qua không có vụ việc vi phạm pháp luật, làm tốt công tác vận động người dân hiến đất để xây dựng công trình công cộng như xóm Bùi Nước, xã Nhân Mỹ (Tân Lạc).

Để việc triển khai, nhân rộng mô hình trên địa bàn toàn tỉnh có hiệu quả hơn, phát huy vai trò tự quản, giải quyết sớm những vướng mắc từ cơ sở, Ban chỉ đạo mô hình đã đúc kết được một số kinh nghiệm: Xác định công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức pháp luật của đồng bào là một quá trình, cần sự vào cuộc đồng bộ của nhiều cấp, nhiều ngành. Việc sinh hoạt NNC phải thường xuyên để trao đổi, sớm nắm bắt tình hình dân cư, địa bàn, trên nguyên tắc là vận động, phổ biến và can thiệp kịp thời; có biện pháp đối với những đối tượng chưa chấp hành như đến nhà vận động, ký cam kết không vi phạm, củng cố thiết chế văn hoá ở cơ sở... Đặc biệt, để phù hợp với tình hình phòng, chống dịch Covid-19, các nhóm đã có sáng kiến lập những nhóm zalo để tiện trao đổi và thống nhất chỉ đạo các văn bản, nội dung, giúp công tác tuyên truyền được thuận tiện, kịp thời.

Các nhóm cũng kiến nghị cần đầu tư, trang bị hệ thống loa truyền thanh của xóm; tổ chức các lớp tập huấn kiến thức, kỹ năng trong tuyên truyền, vận động; cung cấp tài liệu, xây dựng chuyên mục trên trang tin điện tử Ban Dân tộc, kênh tuyên truyền thông qua các ứng dụng như Zalo OA.

 Trong giai đoạn tới, thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS&MN, cùng với triển khai nhân rộng mô hình ra toàn tỉnh sẽ tổ chức tập huấn cho cán bộ, công chức, viên chức, bồi dưỡng đội ngũ tuyên truyền viên cơ sở, trang bị hệ thống truyền thanh, cung cấp đầy đủ, kịp thời văn bản chính sách pháp luật, xây dựng các điểm truy cập internet công cộng đến từng xã…, qua đó tạo ra hiệu ứng tổng thể, đảm bảo tốt hơn cho thực thi nền pháp chế dân chủ ở cơ sở.  

Đỗ Duy Sâm 

(Ban Dân tộc tỉnh)