(HBĐT) - Một ngày cuối năm, chúng tôi ngược dòng sông Đà đến với xã Vầy Nưa, huyện Đà Bắc để tìm hiểu về cuộc sống của người dân vùng hồ Hòa Bình.

 

Đã lâu không rồi tôi mới được hòa mình giữa thiên nhiên mây nước hữu tình này. Cảnh sắc hai bên bờ sông vừa lạ, vừa quen với những ngôi nhà ẩn hiện trong rặng cây ăn quả xanh biếc, những chiếc lồng cá ven hồ nửa chìm, nửa nổi trên mặt nước khẽ đung đưa mỗi khi sóng tàu xô vào. Nhớ lại khoảng chục năm về trước, khi chúng tôi thường xuyên đi trên tuyến đường thủy này để tìm hiểu cuộc sống của người dân vùng hồ Hòa Bình. Những bản làng thưa thớt và khá nghèo nàn. Xa xa trong những dặng núi dày đặc một màu tím sẫm của nương đồi vừa bị đốt làm rẫy. Đâu đó vẫn còn những cột khói đen đặc lẫn trong sương.

 

Ông Đỗ Hữu Định, Trưởng Ban quản lý Dự án 472 của tỉnh cho biết: Sông Đà bắt nguồn từ Trung Quốc, chảy qua các tỉnh Điện Biên, Sơn La, qua Hòa Bình rồi nhập vào sống Cái (sông Hồng). Sông Đà chảy qua địa phận tỉnh ta từ địa hạt Đồng Nghê, qua Suối Rút, Chợ Bờ, Phương Lâm và điểm cuối là xã Hợp Thịnh với tổng chiều dài khoảng 151 km. Tổng lưu vực là 5.800 km2 , trong đó khu vực hồ Hòa Bình khoảng 15.000 km2 với mặt nước ngập khoảng 22 vạn ha, dung tích 9,45 tỷ m3 . Đây là hồ chứa nước lớn nhất Việt Nam.  Trước khi chưa có đập thủy điện, sông Đà được mọi người gọi là Hắc giang, bởi vì dòng nước hung dữ với hàng trăm thác ghềnh. Để trị thủy sông Đà, biến nó thành nguồn lợi của Quốc gia, Nhà nước đã đầu tư xây dựng một công trình thủy điện. Khi dòng sông bị ngăn lại, hàng trăm bản làng, hàng vạn ngôi nhà, ruộng vườn, nương rẫy và nhiều công trình công cộng khác đã bị dòng nước nhấn chìm. Người dân đã phải chuyển đến xây dựng cuộc sống ở một vùng đất khác. Phần nào bù đắp, chia sẻ sự hy sinh to lớn của nhân dân, Nhà nước tiếp tục đầu tư, hỗ trợ hàng trăm tỷ đồng để xây dựng các công trình hạ tầng giao thông, điện, trường học, trạm y tế, công trình thủy lợi...

 

Xã Vầy Nưa nơi chúng tôi đến, cách đây khoảng 5 năm về trước được coi như là ốc đảo. Bởi giao thông duy nhất để đến được hầu hết các xóm trong xã là bằng đường thủy. Tuyến đường đến xã đã bị ngập trong nước, trụ sở làm việc của xã trước kia cũng ngập dưới hàng chục mét nước. Chỗ làm việc của Đảng ủy, UBND bây giờ mới được chuyển lên trên cao hơn. Ngay cạnh đó là trường học và một số công trình công cộng khác của xã. Ông Bàn Thanh Tài, Bí thư Đảng ủy xã cho biết: Cách đây 3 năm, tuyến đường thông đến xã làm nhân dân rất phấn khởi. Có giao thông thuận lợi, người dân sẽ bán được nông sản, thực phẩm, mua sắm được những hàng hóa thiết yếu phục vụ cuộc sống. Xã hiện có gần 40 ha ruộng lúa cấy hai vụ, năng suất bình quân đạt 55 tạ/ha, gần 500 ha diện tích trồng ngô, lúa cạn, sắn... cơ bản đảm bảo an inh lương thực tại chỗ cho nhân dân. Tận dụng lợi thế về mặt hồ, xã đã tạo điều kiện cho nhân dân vay vốn ngân hàng để đầu tư mua thuyền, lưới đánh bắt cá và nuôi cá lồng. Đến nay, toàn xã đã phát triển được khoảng 130 lồng cá và hàng trăm hộ làm nghề khai thác thủy sản. Mỗi năm đánh bắt được hàng ngàn tấn cá, góp phần nâng cao thu nhập, xóa đói, giảm nghèo cho nhân dân. Từ chỗ ổn định kinh tế, đời sống văn hóa, xã hội cũng được quan tâm. Hiện 10/10 xóm có giao thông, 100% hộ dân được sử dụng điện lới quốc gia, xã có trạm thu phát lại truyền hình, phủ sóng tới 60% hộ dân, xã đã hoàn thành công tác phổ cạp giáo dục THCS, hầu hết các xóm đã được công nhận xóm vă hóa...

 

Vầy nưa là một trong nhiều xã đang có sự chuyển biến mới trong phát triển KT-XH ở vùng hồ Hòa Bình. Ông Đỗ Hữu Định, Trưởng ban quản lý Dự án 472 cho biết: Qua 2 giai đoạn thực hiện Dự án, tổng giá trị nguồn vốn được triển khai thực hiện từ năm 1995 đến 2008 là 779.871 triệu đồng, bình quân mỗi hộ được đầu tư 60 triệu đồng cho cả ba nội dung: xây dựng hạ tầng cơ sở, phát triển sản xuất và ổn định dân cư. Khối lượng các danh mục công trình và nội dung các dự án đầu tư giai đoạn này đã thực sự làm thay đổi bộ mặt kinh tế, văn hóa – xã hội các xã vùng ven hồ Sông Đà, góp phần bảo vệ môi trường sinh thái. Đến nay, hoạt động sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp ở các xã vùng ven hồ đã phát triển khá, góp phần chuyển đổi cơ cấu sản xuất, cơ cấu kinh tế từ tự cung, tự cấp sang sản xuất hàng hóa, bước đầu khai thác tiềm năng để phát triển sản xuất. Công tác khai hoang và xây dựng các công trình thuỷ lợi được chú trọng. Trong đó, trồng luồng kết hợp kinh tế với phòng hộ được trên 15.500 ha; khai hoang 294 ha ruộng bậc thang; thả trên 61 tấn cá giống bổ xung nguồn lợi thủy sản cho hồ Hòa Bình... Hệ thống giao thông, các công trình xây dựng dân dụng khác đã góp phần làm thay đổi nhịp sống, thúc đẩy giao lưu hàng hóa. Trong đó, dự án đầu tư làm mới và nâng cấp 248 km đường ô tô liên xã, bản; 88 công trình điện với hơn 380 km đường dây; 21.000m2 các công trình phục vụ giáo dục; 12 trạm y tế; 65 công trình cấp nước sinh hoạt... 

 

Từ sự đầu tư của dự án, nhiều phong trào thi đua lao động sản xuất, nhiều mô hình kinh tế giỏi được nhân rộng. Toàn vùng đã xóa hết hộ đói, tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống còn 36%, một số xã tỷ lệ hộ nghèo còn dưới 30%, đời sống nhân dân được cải thiện và từng bước. Học sinh trong độ tuổi được đến trường, học tập trong những phòng học khang trang. Hầu hết các xã đều hoàn thành phổ cập THCS. Công tác chăm sóc sức khoẻ nhân dân được quan tâm, chú trọng. Các tệ nạn xã hội, tiêu cực trong cộng đồng dân cư được hạn chế. Hiện có 73% làng, bản của các xã vùng hồ Sông Đà đạt tiêu chuẩn văn hóa. Bằng nhiều nguồn vốn của dự án, kết hợp với các nguồn vốn của dự án khác trên địa bàn, đến nay, toàn vùng hồ Sông Đà trồng mới khoảng 30.000ha rừng, tạo thu nhập ổn định cho người dân, góp phần quan trọng trong công tác phòng hộ cho hồ thuỷ điện Hòa Bình, nâng độ che phủ rừng lên 50%.

 

Kết quả đầu tư của dự án ổn định dân cư, phát triển kinh tế - xã hội vùng chuyển dân sông Đà đã góp phần làm thay đổi bộ mặt kinh tế - xã hội, ổn định đời sống người dân, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở địa phương. Tuy nhiên, xét mặt bằng chung của tỉnh thì đời sống kinh tế của các hộ dân thuộc vùng dự án thấp hơn (tỷ lệ hộ nghèo của tỉnh còn khoảng 20%, trong vùng dự án 36%; thu nhập bình quân đầu người/năm của tỉnh khoảng 9 triệu đồng, trong vùng dự án 4,5 triệu đồng). Các công trình trường học, trạm y tế, nước sinh hoạt, các công trình dân sinh khác còn thiếu khoảng 35 – 40%. Một bộ phận dân cư sống ở những nơi có nguy cơ cao về sạt lở, lũ quét, thiếu điều kiện sản xuất phải di dời...

 

Để tiếp tục giải quyết những vấn đề trên, đồng thời hỗ trợ để các xã vùng hồ Hòa Bình trong giai đoạn tới phát triển bằng mức bình quân chung của tỉnh, Thủ tướng Chính phủ vừa ký Quyết định số 1588/QĐ-TTg phê duyệt Đề án ổn định dân cư, phát triển kinh tế-xã hội vùng chuyển dân sông Đà, tỉnh Hòa Bình giai đoạn 2009-2015, với tổng vốn đầu tư gần 899 tỷ đồng. Mục tiêu Đề án là phấn đấu đến năm 2015, giải quyết cơ bản công tác bố trí, ổn định dân cư các xóm, bản tại các xã ven hồ, gồm: di dân, tái định cư tập trung từ 250-300 hộ; di dân xen ghép trong xã khoảng 1.000 hộ. Theo đó, để nhân dân ổn định đời sống tại nơi ở mới, Nhà nước sẽ đầu tư cho khai hoang 204 ha ruộng bậc thang; trồng 3.050 ha rừng kết hợp rừng phòng hộ và rừng kinh tế; hỗ trợ lãi suất tiền vay phát triển sản xuất cho 5.000 hộ và đào tạo nghề cho khoảng 10.000 người.

 

Tuy vẫn còn nhiều khó khăn, song cuộc sống của nhân dân vùng hồ Hòa Bình đã và đang từng bước thay đổi, góp phần thay đổi bộ mặt nông thôn miền núi của tỉnh Hòa Bình. Hôm nay đây, đến với các xã vùng hồ Hòa Bình, chúng tôi cảm nhận thấy niềm vui mới của người dân trước sự quan tâm hỗ trợ, đầu tư của Nhà nước.

 

                                                                               Ngọc vinh

 

Các tin khác

Hàng trăm năm qua, mùa xuân vẫn luôn ở lại với cuộc sống của người dân vùng
Những nốt nhạc trên nền trời Tây Bắc
Người dân thành phố Hoà Bình lên thắp hương trên tượng đài Hồ Chí Minh bên công trình thuỷ điện Hoà Bình
Tết đối với lũ trẻ ở vùng quê nghèo nhất của thành phố Hà Nội vẫn luôn háo hức đến kỳ lạ

Mái ấm hạnh phúc của người già

(HBĐT) - Chúng tôi đến Trung tâm Bảo trợ xã hội tỉnh vào một ngày giáp Tết Nguyên đán Canh Dần khi những nụ đào, mận đang e ấp trên triền núi. Cái lạnh se sắt của mùa đông còn sót lại cũng không lấn át được tình người ấm áp nơi đây...

Để mùa xuân thêm sắc thắm

(HBĐT) - Ngày xuân bên cạnh đào, mai cùng trăm hoa khoe sắc thì cây cảnh nghệ thuật chiếm một vị trí không nhỏ trong việc mang sắc xuân đến với mọi nhà. Hòa Bình có rất nhiều lợi thế về loại hình nghệ thuật này, đủ sơn thủy hữu tình, mỗi thắng cảnh, di tích có một vẻ đẹp riêng không trùng lặp tạo điều kiện và cơ hội cho những người yêu thiên nhiên, yêu cây cảnh sáng tạo ra những tác phẩm non bộ hay cây cảnh nghệ thuật của riêng mình và họ đã góp một phần tô điểm cho cảnh sắc mùa xuân thêm phong phú.

Gặp gỡ những điển hình tiên tiến học tập và làm theo lời Bác

(HBĐT) - Kỷ niệm 80 năm ngày thành lập Đảng cộng sản Việt Nam và chào đón năm mới Canh Dần 2010 cũng là dịp cán bộ, đảng viên và nhân dân trong tỉnh hân hoan nhìn lại 3 năm CVĐ “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” đi vào cuộc sống để được đón nhận một vườn hoa việc tốt đã nở rộ ở khắp các địa phương trong tỉnh.

Áo ấm bộ đội

(HBĐT) - Cầm trên tay bộ quần áo vừa được Thiếu tướng Bùi Đình Phái, Chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh trao, ông Đinh Công Nhung, 78 tuổi ở xóm Khạng, xã Địch Giáo (Tân Lạc) xúc động: Cái này quý lắm. Nó là tình cảm của các anh bộ đội dành cho dân nghèo. Tôi sẽ giữ gìn cẩn thận và mặc nó cho đến khi nào không còn mặc được nữa thì cũng vẫn giữ lại làm kỷ niệm.

Những đảng viên trẻ nuôi chí làm giàu

(HBĐT) - “Một năm khởi đầu từ mùa xuân/ Một đời khởi đầu từ tuổi trẻ”. Ghi sâu lời dạy của Bác, trên khắp các địa phương trong tỉnh đã xuất hiện không ít những tấm gương biết vượt qua khó khăn, làm giàu chính đáng bằng bàn tay lao động và ở đó cũng luôn có những đảng viên trẻ khu vực nông thôn phát huy vai trò đầu tầu gương mẫu trong đạo đức lối sống, phát triển kinh tế để mang về những mùa xuân cho cuộc đời.

Khám phá miền đất cổ Cao Răm

(HBĐT) - Nằm giữa những dãy núi đá vôi, Cao Răm là một thung lũng cổ, chỉ rộng chừng 3km2, nhưng nơi đây hiện đang có tới 4 trên tổng số 37 di tích cấp Quốc gia. Đến với Cao Răm, sau giây phút trang nghiêm cùng di tích lịch sử hang Đền; miệt mài với di tích khảo cổ hang Chổ, hang Núi Sáng thì du khách sẽ được phiêu du thưởng ngoạn những kiệt tác của tạo hoá trong động Mãn Nguyện, hang Khụ Thượng...

Xem các tin đã đưa ngày:
Tin trong: Chuyên mục này Mọi chuyên mục