Sau khi rà soát, trên địa bàn tỉnh có 5.880 hộ được hỗ trợ về nhà ở theo Quyết định 22. Trong đó, xây mới 1.940 hộ, sửa chữa 3.940 hộ. Kết thúc giai đoạn 1 (2013 - 2017), toàn tỉnh có 130 hộ NCC được hỗ trợ nhà ở. Năm 2018, tiếp tục triển khai giai đoạn 2 cho 5.750 hộ còn lại. Tuy nhiên, thực tế triển khai công tác hỗ trợ hiện nay còn nhiều khó khăn, vướng mắc.

Vướng mắc đầu tiên là do nguồn vốn T.Ư bố trí chậm (rà soát từ năm 2014, đến năm 2018 mới được cấp kinh phí), hiện, số liệu rà soát các hộ đủ điều kiện được hỗ trợ nhà theo Quyết định 22 chênh lệch so với thực tế nên khó khăn trong công tác giải ngân và triển khai hỗ trợ. Thực tế tại huyện Kim Bôi, năm 2018, huyện được giao nguồn kinh phí 19,2 tỷ đồng hỗ trợ nhà ở cho NCC theo Quyết định số 1897, ngày 10/8/2018 của UBND tỉnh, tuy nhiên, huyện chỉ giải ngân được 15,780 tỷ đồng, hỗ trợ 671 hộ, trong đó, 121 hộ xây mới và 550 hộ sửa chữa. Kinh phí còn dư trả lại ngân sách 3.420 triệu đồng.

Nhờ tiền hỗ trợ theo Quyết định số 22, gia đình bà Nguyễn Thị Luân, xóm Lạng, xã Kim Bình (Kim Bôi) - hộ có công với cách mạng đã có điều kiện xây dựng nhà mới khang trang hơn.

Trao đổi về vấn đề này, đồng chí Nguyễn Văn Hưng, Phó trưởng Phòng LĐ-TB&XH huyện Kim Bôi cho biết: Nguyên nhân không giải ngân hết là do các hộ được phê duyệt từ năm 2014 nhưng thời gian chờ lâu, nhiều nhà đã được hỗ trợ làm mới và sửa chữa từ các nguồn khác nên không có nhu cầu hỗ trợ. Trong khi đó, thời gian 4 năm, theo rà soát, còn 180 hộ NCC đến nay nhà đã xuống cấp có nhu cầu làm nhà và sửa chữa thì tiếp tục phải chờ kinh phí bổ sung vì không có tên trong danh sách rà soát từ năm 2014.

Không chỉ huyện Kim Bôi mà thực tế nhiều huyện cũng trong tình trạng tương tự. Theo báo cáo của UBND tỉnh, tính đến thời điểm này, mới có trên 70% hộ NCC theo rà soát được hỗ trợ xây dựng mới và sửa chữa nhà. Qua khảo sát thực tế tại một số huyện, vấn đề nhiều hộ chính sách băn khoăn là những hộ đã làm nhà năm 2018, sau khi có tiền hỗ trợ mới được giải ngân, trong khi đó, nhiều hộ do nhà xuống cấp nghiêm trọng đã vay mượn anh em, bạn bè, họ hàng để sửa chữa trước lại không được thanh toán tiền hỗ trợ. Nhiều hộ trong danh sách sửa chữa đã sửa chữa trước đó rồi, khi có tiền hỗ trợ lại sửa chữa nâng cấp thêm một lần nữa.

Trao đổi về vấn đề này, đồng chí Nguyễn Thanh Thủy, Phó Giám đốc Sở LĐ-TB&XH cho biết: Đối với các hộ đã tự huy động được nguồn để làm nhà trước khi có tiền của T.Ư muốn được thanh toán theo nguồn Quyết định 22 thì phải có đầy đủ hồ sơ, chứng từ hóa đơn làm nhà. Điều này thực sự là bất cập, gây khó khăn cho đối tượng thụ hưởng bởi không phải hộ nào làm nhà xong cũng lấy từng hóa đơn nhỏ. Hiện nay, Sở tiếp tục tham mưu cho UBND tỉnh thực hiện theo Nghị quyết số 46, ngày 24/6/2019 của Chính phủ về thực hiện chính sách hỗ trợ nhà ở cho NCC theo Quyết định 22. Theo đó, tỉnh sẽ tiếp tục rà soát, căn cứ vào tình hình thực tế tại địa phương, với những hộ thuộc đối tượng NCC đã hoàn thành việc làm nhà đảm bảo theo đúng Quyết định 22 sẽ tiếp tục hỗ trợ.

P.L