(HBĐT) - Thực hiện Nghị quyết số 42, ngày 9/4/2020 của Chính phủ, Quyết định số 15, ngày 24/4/2020 của Thủ tướng Chính phủ về thực hiện các chính sách hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch Covid-19, các huyện, thành phố đã chi trả đợt 1 cho 4 nhóm đối tượng: người có công, bảo trợ xã hội, người thuộc hộ nghèo, cận nghèo và đang lập danh sách, thẩm định hồ sơ các nhóm đối tượng khác được hỗ trợ để chi trả trong đợt 2 theo quy định.
Phát huy vai trò giám sát của MTTQ và các tổ chức thành viên, Ủy ban MTTQ tỉnh đã ban hành hướng dẫn giám sát thực hiện các chính sách hỗ trợ, quyết định thành lập đoàn giám sát, kiểm tra tại các huyện, thành phố. Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh Trần Đức Trường, Trưởng đoàn giám sát cho biết: Đoàn đã kiểm tra đối với các huyện, thành phố, giám sát đối với Ủy ban MTTQ cùng cấp và một số xã, phường, thị trấn. Qua giám sát, kiểm tra, đoàn đánh giá cao sự cố gắng, trách nhiệm của các đơn vị trong công tác phối hợp chỉ đạo, điều hành, ban hành các văn bản, tổ chức thực hiện nhiệm vụ, cũng như giám sát, kiểm tra tại địa phương mình. 4 nhóm đối tượng đã chi trả cơ bản thực hiện khá tốt, đạt khoảng 99%, nhiều xã, phường, thị trấn đạt 100%. MTTQ các cấp nắm bắt tâm tư, nguyện vọng chính đáng của Nhân dân; phát huy vai trò giám sát trực tiếp của người dân ở khu dân cư. Trong đợt chi trả lần 1, hầu hết các địa phương không nhận được kiến nghị của người dân.
Tuy nhiên, trong 4 nhóm đối tượng đã chi trả, các địa phương đều có trường hợp bị sót, trùng hoặc không đủ điều kiện được nhận hỗ trợ. Đối với các trường hợp trùng, hầu hết đã kịp thời sàng lọc, đảm bảo mỗi người chỉ được hưởng 1 loại trợ cấp theo quy định. Song cũng có trường hợp đã phát, cần truy thu lại.
Đơn cử như huyện Cao Phong, ngoài sót 55 người thuộc hộ nghèo, cận nghèo; còn tình trạng trùng hưởng, đã mất hoặc cắt khẩu khỏi hộ gia đình, nhưng vẫn lập danh sách đề nghị hỗ trợ và 202 người thuộc hộ nghèo, cận nghèo đã được chi trả nhưng không đủ điều kiện hưởng... Việc truy thu tiền theo nhận định của Chủ tịch UBND huyện Quách Văn Ngoan là khá khó khăn. Ngoài ra, một số trưởng xóm vào cuộc chưa sát sao, năng lực cán bộ LĐ-TB&XH không đồng đều, còn hạn chế, ảnh hưởng đến kết quả, tiến độ rà soát, chi trả.
Các địa phương khác cũng có sự trùng, sót như: TP Hòa Bình có 57 trường hợp trùng, sót 16 người thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, đối tượng bảo trợ xã hội. Huyện Yên Thủy sót 1 người có công, 52 người thuộc hộ nghèo, cận nghèo. Huyện Lương Sơn có 55 người trùng, đã mất, tách khẩu; sót 34 người thuộc đối tượng người có công, người thuộc hộ nghèo, cận nghèo… Những đối tượng sót, các huyện, thành phố đã lập danh sách bổ sung và đề nghị UBND tỉnh hỗ trợ.
Đặc biệt, tại huyện Lạc Sơn còn xảy ra tình trạng sai phạm về đối tượng chi trả tại xã Tân Lập, Quý Hòa và theo đánh giá của Chủ tịch UBND huyện Nguyễn Ngọc Điệp là rất nghiêm trọng. Tại xã Tân Lập, có hộ khó khăn không được công nhận hộ nghèo, cận nghèo, trong khi hộ kinh tế khá và 9 hộ cán bộ, đảng viên lại "lạc” vào danh sách này. Tại xã Quý Hoà, 3 hộ là cán bộ, công chức nằm trong danh sách hộ nghèo, cận nghèo. Số tiền chi sai đã được chỉ đạo thu hồi, những cán bộ liên quan đã bị đình chỉ công tác.
Tại huyện Kim Bôi, một số cán bộ xã, xóm cố tình đưa tên vào danh sách hộ cận nghèo. Huyện đã chỉ đạo rà soát lại tất cả các đối tượng đã được hỗ trợ. Vận động nộp lại và tiếp tục thu hồi tiền hỗ trợ đối với những người có mức sống khá, cán bộ, đảng viên có trong danh sách cận nghèo.
Có thể nói đó là "những con sâu bỏ rầu nồi canh”, bởi cả hệ thống chính trị trong tỉnh đã nỗ lực vào cuộc trách nhiệm. Đó cũng là bài học và kinh nghiệm rút ra để thực hiện tốt việc lập danh sách, thẩm định, chi trả đợt 2 cho các nhóm đối tượng khác. Tất cả các huyện, thành phố đều cho rằng, việc xác định các nhóm đối tượng để chi trả đợt 2 khó khăn hơn nhiều. Kế hoạch chi trả của UBND tỉnh trong tháng 6, nhưng đến giữa tháng 6, nhiều địa phương vẫn băn khoăn, lúng túng, làm chậm so với kế hoạch, nhất là xác định nhóm đối tượng người lao động không có giao kết hợp đồng lao động. Từ đó, các địa phương kiến nghị Sở LĐ-TB&XH có hướng dẫn cụ thể để xác định nhóm đối tượng trên.
Về vấn đề này, Phó Giám đốc Sở LĐ-TB&XH Nguyễn Thanh Thủy đề nghị các địa phương đọc kỹ lại các văn bản đã hướng dẫn, không tập huấn thêm và tiến hành rà soát, lập danh sách, thẩm định khẩn trương, tự chịu trách nhiệm để đảm bảo kế hoạch chi trả của tỉnh cho kịp thời.
Để chính sách hỗ trợ đến người dân kịp thời, minh bạch, đúng đối tượng, đoàn giám sát, kiểm tra của tỉnh đề nghị các huyện, thành phố lập danh sách, giải trình làm rõ các trường hợp trùng, sót, không đủ điều kiện hưởng vẫn nằm trong danh sách. Đồng thời, gửi danh sách cho Sở LĐ-TB&XH tổng hợp báo cáo UBND tỉnh ban hành quyết định tiếp tục chi trả cho các đối tượng đủ điều kiện hưởng bị sót. Đề nghị các cấp, ngành, cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc, nhất là người dân ở khu dân cư trong đợt chi trả lần 2. Lấy sự hài lòng của người dân là số 1, từ việc lập danh sách đến chi trả; niêm yết công khai danh sách. Cán bộ nêu cao trách nhiệm công vụ, thực hiện đúng chính sách, không sai sót, trục lợi. MTTQ và các đoàn thể sẽ tiếp tục giám sát quá trình thực hiện chính sách hỗ trợ này.
Cẩm Lệ