Tổ chức bộ máy làm công tác QLNN về TN, TG tỉnh cơ bản đáp ứng về yêu cầu thực hiện nhiệm vụ. Cơ quan làm công tác QLNN về TN, TG cấp tỉnh hiện có 4 biên chế; ở cấp huyện giao Phòng Nội vụ quản lý và theo dõi công tác TN, TG; ở cấp xã, 151/151 xã, phường, thị trấn đều phân công 1 đồng chí Phó Chủ tịch UBND phụ trách và 1 công chức theo dõi công tác tôn giáo, chủ yếu là kiêm nhiệm, không có cán bộ chuyên trách. Công tác đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ, công chức làm công tác TN, TG được quan tâm. Hàng năm, UBND tỉnh bố trí, giao kinh phí cho cơ quan chuyên môn cấp tỉnh tổ chức từ 2 - 5 lớp lớp tập huấn, bồi dưỡng, nghiệp vụ cho cán bộ, công chức làm công tác TN, TG từ cấp tỉnh tới cơ sở; các cơ quan chuyên môn cử cán bộ, công chức tham gia các lớp tập huấn nghiệp vụ do T.Ư tổ chức. Nhiệm kỳ 2016 - 2021, số tín đồ tham gia đại biểu HĐND các cấp là 26 người, trong đó: đại biểu HĐND cấp huyện 3 người, đại biểu HĐND cấp xã 23 người, toàn tỉnh có 320 đảng viên là tín đồ các tôn giáo (Công giáo 207, Phật giáo 112, Tin lành 1).
UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ban, ngành, huyện, thành phố căn cứ chức năng, nhiệm vụ quyền hạn được giao, hướng dẫn, giải quyết các kiến nghị, đề nghị của các tổ chức, cá nhân các tôn giáo đúng quy định của pháp luật hiện hành. Xem xét đề nghị cho các tổ chức tôn giáo xây dựng cơ sở thờ tự, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, thuyên chuyển chức sắc, chấp thuận những cuộc lễ ngoài cơ sở tôn giáo, các cuộc lễ ngoài chương trình đã đăng ký với chính quyền địa phương. Trong những năm qua, UBND tỉnh đã công nhận cho 4 tổ chức tôn giáo trực thuộc của Giáo hội công giáo; 3 Ban Trị sự Giáo hội phật giáo Việt Nam cấp huyện; đổi tên 1 tổ chức tôn giáo trực thuộc (giáo xứ).
Công tác thanh tra, kiểm tra chuyên ngành về công tác TN, TG được Sở Nội vụ - cơ quan quản lý Nhà nước về TN, TG xây dựng kế hoạch thanh, kiểm tra UBND các huyện, thành phố trong việc thực thi pháp luật liên quan đến TN, TG. Qua công tác thanh tra, kiểm tra kịp thời hướng dẫn, khắc phục, sửa chữa những thiếu sót trong công tác quản lý tôn giáo tại địa phương. Các vụ việc liên quan đến TN, TG được các cơ quan chuyên môn ở tỉnh, huyện hướng dẫn tổ chức, cá nhân thực hiện đúng trình tự, thủ tục quy định, không để kéo dài, khiếu nại, khiếu kiện vượt cấp, đông người, không để phát sinh các điểm nóng liên quan đến TN, TG. Các đơn, thư kiến nghị, đề nghị đều được UBND tỉnh chỉ đạo các cấp, ngành phối hợp chặt chẽ với cơ quan chuyên môn giải quyết theo đúng quy định. Hiện, trên địa bàn tỉnh có 174 điểm đất tôn giáo và đất tín ngưỡng với tổng diện tích sử dụng đất 167,47 ha. Trong thời gian qua, công tác quản lý nhà, đất liên quan đến tôn giáo được UBND tỉnh chú trọng chỉ đạo, các địa phương quan tâm thực hiện theo đúng chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, từng bước đảm bảo nhu cầu về nhà, đất và nơi sinh hoạt tôn giáo cho tổ chức tôn giáo.
Đặc biệt, công tác đấu tranh với các hoạt động tôn giáo trái pháp luật; xử lý chức sắc tôn giáo vi phạm pháp luật về TN, TG, lợi dụng tôn giáo để chống phá Đảng, Nhà nước, chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc được chính quyền các cấp quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan chức năng phối hợp tốt với MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội các cấp xử lý kịp thời, đúng quy định pháp luật. Một số hoạt động tôn giáo chưa đúng với Luật TN, TG và một số luật có liên quan xảy ra ở một số địa bàn như: Trại hè của Hội thánh Tin lành TP Hà Nội ở khách sạn V’star, hoạt động sinh hoạt tôn giáo trái phép tại khách sạn Hòa Bình (TP Hòa Bình); hoạt động sinh hoạt tôn giáo tại Công ty CP thương mại và đầu tư An Lạc (Kim Bôi); hoạt động truyền đạo của người nước ngoài trên địa bàn TP Hòa Bình; việc sinh hoạt tôn giáo ngoài cơ sở thờ tự, ngoài địa điểm hợp pháp đã đăng ký ở thị trấn Vụ Bản (Lạc Sơn)… đã được các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương các cấp xử lý theo đúng quy định của pháp luật hiện hành, kết quả giải quyết các vi phạm đúng trình tự, thủ tục quy định, những tổ chức, cá nhân vi phạm chấp hành đúng quy định của pháp luật. Đến nay, trên địa bàn tỉnh không có điểm nóng liên quan đến TN, TG hoặc có nguyên nhân xuất phát từ TN, TG.
V.H