(HBĐT) - Theo Quyết định số 861/QĐ-TTg, ngày 4/6/2021 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt danh sách các xã khu vực (KV) III, KV II, KV I thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (DTTS&MN) và Quyết định số 612/QĐ-UBDT của Ủy ban Dân tộc về việc phê duyệt danh sách thôn, xóm vùng đặc biệt (ĐBKK), vùng đồng bào DTTS&MN giai đoạn 2021 - 2025, từ ngày 1/7/2021, 4 thành viên trong gia đình chị Bùi Thị Giang ở xóm Bào 1, xã Thanh Hối (Tân Lạc) nằm trong số 4.636 đối tượng của xã Thanh Hối không thuộc diện được cấp thẻ BHYT miễn phí.

Cán bộ BHXH tỉnh tư vấn cho người dân chính sách, quyền lợi tham gia BHYT tự nguyện sau khi bị ảnh hưởng, tác động từ Quyết định số 861/QĐ-TTg.

Chị Bùi Thị Giang chia sẻ:  Đời sống của gia đình hoàn toàn phụ thuộc vào sản xuất nông nghiệp. Thời gian qua lại phải chịu ảnh hưởng nặng nề của dịch Covid-19 và dịch bệnh trên gia súc, hoa màu. Do đó vốn đã khó khăn lại càng thêm khó khăn. Những năm trước đây được Nhà nước hỗ trợ cấp thẻ BHYT miễn phí nên cũng yên tâm khi ốm đau. Kể từ ngày 1/7/2021, thực hiện một số chính sách mới của Chính phủ, 4 người trong gia đình tôi không thuộc diện được cấp thẻ BHYT miễn phí nữa. Điều kiện kinh tế gia đình còn nhiều khó khăn, việc duy trì tiếp tục tham gia BHYT tự nguyện cho cả 4 thành viên cũng là vấn đề nan giải. Đây là nỗi lo, áp lực của gia đình trước những rủi ro, bệnh tật. Cũng như gia đình chị Giang, sau khi triển khai thực hiện Quyết định số 861/QĐ-TTg đã có hàng trăm nghìn người trên địa bàn tỉnh bị tác động, ảnh hưởng không còn được thụ hưởng các chính sách an sinh xã hội, cấp thẻ BHYT miễn phí.

Theo Quyết định số 861/QĐ-TTg, toàn tỉnh có 145/151 xã, phường, thị trấn phân định vùng đồng bào DTTS&MN theo trình độ phát triển giai đoạn 2021 - 2025. Trong đó, 59 xã thuộc KV III, 12 xã thuộc KV II, 74 xã thuộc KV I. Ngoài ra, theo Quyết định số 612/QĐ-UBDT, toàn tỉnh có 86 thôn, xóm ĐBKK. Trong đó, 38 thôn, xóm thuộc xã KV I và 48 thôn, xóm thuộc xã KV II. Đặc biệt, tỉnh còn 33 thôn, xóm thuộc các xã đã hoàn thành chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) nhưng vẫn thuộc diện ĐBKK. Theo đánh giá, các quyết định trên đã có những tác động, ảnh hưởng đến việc triển khai các chính sách dân tộc đang thực hiện trên địa bàn tỉnh, tập trung chủ yếu vào chính sách an sinh xã hội, BHYT, hỗ trợ, đầu tư cho giáo dục... Thống kê cho thấy, việc thực hiện các chính sách, quyết định đã tác động, ảnh hưởng tới 168.791 người dân, nhất là việc thực hiện các chính sách an sinh xã hội ở địa bàn có điều kiện KT-XH ĐBKK sáp nhập vào các xã NTM hoặc ra khỏi xã, thôn, bản ĐBKK theo Quyết định số 861/QĐ-TTg và Quyết định số 612/QĐ-UBDT khi vẫn còn nhiều đối tượng có hoàn cảnh khó khăn. Việc cắt giảm thẻ BHYT hay các chính sách an sinh xã hội đột ngột sẽ gây khó khăn cho nhiều gia đình, đối tượng...

Đồng chí Vũ Ngọc Sơn, Giám đốc BHXH tỉnh cho biết: Sau khi có Quyết định số 861/QĐ-TTg, BHXH tỉnh đã thống kê, báo cáo đánh giá tác động từ chính sách này. Theo đó, toàn tỉnh có 58 xã chịu tác động trực tiếp của điều chỉnh chính sách đối với vùng II, III (có 46 xã vùng I, 12 xã vùng II), kéo theo đó là hàng nghìn người không được Nhà nước hỗ trợ mua, cấp thẻ BHYT nữa. Theo thống kê của BHXH, từ ngày 1/7/2021, có 139.638 người trong toàn tỉnh bị cắt giảm thẻ BHYT, trong đó, 135.271 người là đồng bào DTTS, 4.367 người sống ở vùng ĐBKK trước đây đang sinh sống tại 58 xã không thuộc vùng KT-XH khó khăn và ĐBKK. Do đối tượng chịu ảnh hưởng tác động là những đối tượng có hoàn cảnh khó khăn, nên việc vận động tham gia BHYT cũng gặp nhiều khó khăn.

Xuất phát từ thực tế trên, đồng chí Vũ Ngọc Sơn, Giám đốc BHXH tỉnh cho biết thêm: Để tiếp tục nâng cao tỷ lệ bao phủ BHYT toàn dân cũng như thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội trên địa bàn tỉnh, chúng tôi kiến nghị UBND tỉnh đề xuất với Chính phủ có chính sách tiếp tục hỗ trợ mua thẻ BHYT cho đồng bào DTTS tại các xã KV III, KV II đạt chuẩn NTM (theo Điều 3, Quyết định số 861/QĐ-TTg thì các xã này thuộc nhóm đối tượng không được NSNN đóng, hỗ trợ đóng BHYT). Trong khi đó năm 2022 dự kiến tỉnh có thêm 8 xã được công nhận NTM, gồm 4 xã thuộc vùng III, 4 xã vùng II. Như vậy, theo Quyết định số 861/QĐ-TTg, 8 xã có tổng số dân 35.981 người thì có trên 15.000 người là đồng bào DTTS không được cấp thẻ BHYT. Đồng thời đề xuất, kiến nghị HĐND, UBND tỉnh tiếp tục hộ trợ 30% tiền đóng BHYT cho người thuộc hộ cận nghèo hiện đang thực hiện theo Nghị quyết số 294/NQ-HĐND, ngày 23/7/2020 của HĐND tỉnh; có chính sách hỗ trợ tăng thêm mức đóng cho đối tượng tham gia BHYT học sinh, người làm nông, lâm, ngư nghiệp có mức sống trung bình (đang được nhà nước hỗ trợ 30%, tự đóng 70%) từ ngân sách tỉnh 20% mức đóng; hỗ trợ tăng thêm 20% mức đóng với người tham gia theo BHYT theo hộ gia đình từ ngân sách tỉnh.