Những năm qua, tỉnh Hòa Bình đã đạt nhiều thành tựu đáng ghi nhận trong phát triển hạ tầng đô thị, giao thông và dịch vụ. Các khu đô thị mới, khu du lịch sinh thái, khu công nghiệp từng bước hình thành, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nâng cao chất lượng sống của người dân và thu hút khách du lịch. Song bên cạnh những kết quả tích cực, vẫn còn tồn tại nhiều vấn đề đó là: Đô thị hóa chưa đồng bộ; một số dự án chưa thực sự gắn kết với quy hoạch tổng thể; kiến trúc hiện đại đôi khi làm lu mờ bản sắc truyền thống của địa phương; không gian xanh, công viên, khu sinh thái còn hạn chế, chưa đáp ứng đủ nhu cầu của cư dân đô thị cùng với việc khai thác tiềm năng du lịch văn hóa chưa thực sự hiệu quả, thiếu các điểm nhấn đặc trưng để thu hút du khách.

Dưới sự chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, thời gian qua, Sở Xây dựng luôn quan tâm định hướng các cấp chính quyền địa phương, nhà đầu tư, các kiến trúc sư trong quá trình thiết kế, đầu tư xây dựng cần quan tâm đến giải  pháp phát triển đô thị bền vững gắn với văn   hóa bản địa. Để làm được điều đó, Hội Kiến trúc sư tỉnh trong thời gian tới cần nghiên cứu, giải quyết một số vấn đề trong quá trình tham gia tư vấn phản biện, thiết kế quy hoạch, công trình kiến trúc:

1. Bảo tồn và phát huy giá trị kiến trúc truyền thống: Một trong những yếu tố quan trọng để phát triển đô thị có bản sắc là lồng ghép kiến trúc truyền thống vào không gian đô thị hiện đại, trong đó cần chú trọng bảo tồn và cải tạo các khu dân cư mang đậm dấu ấn văn hóa, đặc biệt là kiến trúc nhà sàn của người Mường, xây dựng các tuyến phố mang phong cách kiến trúc địa phương, kết hợp hài hòa với các công trình hiện đại cùng với việc sử dụng vật liệu xây dựng thân thiện với môi trường, tận dụng tài nguyên địa phương như gỗ, tre, đá tự nhiên để giảm thiểu tác động đến thiên nhiên.

2. Phát triển đô thị xanh và thân thiện với môi trường: Việc mở rộng các không gian xanh và xây dựng các đô thị sinh thái là giải pháp quan trọng giúp nâng cao chất lượng sống. Các kiến trúc sư cần quan tâm quy hoạch thêm công viên, vườn cây xanh trong khu dân cư và khu đô thị mới; mở rộng diện tích mặt nước tự nhiên, tạo cảnh quan sinh thái hài hòa với thiên nhiên cùng giải pháp thiết kế các tuyến phố đi bộ, không gian cộng đồng nhằm thúc đẩy các hoạt động văn hóa, thể thao và giao lưu giữa cư dân. 

3. Thúc đẩy du lịch đô thị gắn với bản sắc văn hóa: Du lịch văn hóa là một trong những hướng đi quan trọng giúp Hòa Bình phát triển kinh tế đô thị bền vững. Trong các đồ án quy hoạch cần nghiên cứu thiết kế các khu phố ẩm thực, chợ đêm với những nét văn hóa ẩm thực đặc sắc của người Mường và các dân tộc khác trong tỉnh; chú trọng đề xuất các điểm tham quan, khu du lịch sinh thái kết hợp giữa yếu tố hiện đại và bản sắc địa phương gắn với việc tổ chức các sự kiện văn hóa, lễ hội truyền thống để thu hút khách du lịch trong và ngoài nước.

4. Ứng dụng công nghệ và xây dựng đô thị thông minh: Để phát triển bền vững, chúng ta cần ứng dụng công nghệ vào quy hoạch và quản lý đô thị như: Tích hợp công nghệ GIS và trí tuệ nhân tạo (AI) trong quy hoạch đô thị nhằm đảm bảo phát triển đồng bộ, xây dựng các công trình tiết kiệm năng lượng, sử dụng vật liệu tái chế, thúc đẩy các nguồn năng lượng tái tạo như điện mặt trời, điện gió. Áp dụng các mô hình đô thị thông minh với hệ thống quản lý năng lượng, giao thông và môi trường hiệu quả.

Phát triển đô thị bền vững gắn với bản sắc văn hóa không chỉ giúp Hòa Bình bảo tồn được giá trị truyền thống mà còn tạo động lực phát triển kinh tế, du lịch và nâng cao chất lượng sống. Để đạt được mục tiêu này cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền các cấp, doanh nghiệp, các kiến trúc sư và cộng đồng người dân. Tin rằng trong thời gian tới, với những định hướng gợi mở, Hội Kiến trúc sư tỉnh Hòa Bình sẽ chủ động nghiên cứu, tìm tòi, sáng tạo và áp dụng trong việc hành nghề thiết kế cũng như trong công tác tư vấn phản biện, giúp cho Hòa Bình có thể trở thành một mô hình đô thị phát triển hài hòa giữa hiện đại và truyền thống.