Chưa bao giờ người nuôi cá tra ở ĐBSCL phải bối rối trước hàng loạt tiêu chuẩn mà các tổ chức trên thế giới cho rằng tốt nhất như Glogal GAP, BMP, SQF… và mới đây nhất thêm tiêu chuẩn ASC của Quỹ Quốc tế bảo vệ thiên nhiên (WWF).

 

Rối bời... tiêu chuẩn!

Khi hỏi về tiêu chuẩn ASC, hầu hết hộ nuôi cá tra ở An Giang, Đồng Tháp, Cần Thơ… đều lắc đầu cho biết chưa nghe nói lần nào. Ông Ba Đệ, hộ nuôi cá chuyên nghiệp ở phường Thuận An (Thốt Nốt, Cần Thơ) kéo tôi ra hầm nuôi cá rộng hơn 1 ha cho biết: “Mấy năm nay, áp dụng nuôi cá theo chứng nhận BMP đã cho kết quả rất tốt, tỷ lệ hao hụt giảm, chất lượng cao, đáp ứng được nhiều thị trường xuất khẩu”. Dự án BMP về “quy tắc quản lý, thực hành nuôi cá tra tốt” do Chính phủ Australia tài trợ với sự phối hợp thực hiện của Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản 2 và Khoa Thủy sản Trường Đại học Cần Thơ. Theo ông Đệ, trước đây nuôi cá theo phương pháp truyền thống thiếu các biện pháp kỹ thuật nên chi phí giá thành cao, hao hụt nhiều…

Từ khi thực hiện BMP, tình hình đã chuyển biến tích cực. Ông Nguyễn Văn Toàn, ở xã Bình Thạnh (thị xã Hồng Ngự, tỉnh Đồng Tháp) nói: “Vùng đầu nguồn Hồng Ngự là một trong những nơi nuôi cá tra xuất khẩu sớm nhất ĐBSCL. Lúc đầu nuôi lồng bè, sau chuyển sang nuôi ao hầm đảm bảo các điều kiện vệ sinh môi trường nên chất lượng cá rất tốt. Gần đây nhiều hộ áp dụng nuôi theo tiêu chuẩn Global GAP và SQF đã đáp ứng cho nhiều thị trường trên thế giới, dù khó tính nhất. Nay WWF đưa ra tiêu chuẩn ASC hoàn toàn xa lạ, ngay cả dân nuôi cá kỳ cựu cũng chưa hề nghe qua”.

Theo Sở NN-PTNT các tỉnh thành ĐBSCL, nhiều hộ nuôi cá và cả doanh nghiệp xuất khẩu cũng phản bác tiêu chuẩn ASC và cho rằng không cần thiết. Hiện tại, các vùng quy hoạch phát triển cá tra nuôi theo tiêu chuẩn Global GAP và SQF đã tốt lắm rồi, như vậy đâu cần áp dụng thêm tiêu chuẩn ASC vừa rắc rối, vừa tốn kém chi phí. Ông Mai Đăng Hòa, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Thủy sản Sài Gòn Mekong, cho rằng: Áp dụng một trong hai tiêu chuẩn Global GAP hay SQF đã khiến người nuôi “tối mặt tối mũi”. Càng nhiều tiêu chuẩn sẽ càng phức tạp và người nuôi khó thực hiện.

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), nếu doanh nghiệp muốn xuất khẩu thủy sản vào Hoa Kỳ phải có HACCP, còn xuất sang các nước thuộc Liên minh châu Âu ngoài việc được cấp code cần phải có Global GAP (tiêu chuẩn thực hành sản xuất nông nghiệp toàn cầu) để đưa sản phẩm vào hệ thống bán lẻ, các siêu thị… VASEP cho rằng, mỗi thị trường đưa ra mỗi tiêu chuẩn khác nhau, vì vậy muốn xuất khẩu vào thị trường nào doanh nghiệp phải “chiều lòng” thị trường đó. Đối với tiêu chuẩn ASC, ông Nguyễn Tử Cương, Thường trực Hội Nghề cá Việt Nam, cho biết, đây chỉ là chứng chỉ độc lập chứ không phải tiêu chuẩn quốc tế và mới ra đời vào cuối tháng 10-2010. Nội dung chủ yếu của ASC dựa vào tiêu chuẩn CoC của tổ chức FAO và WWF chỉ thêm một ít quy định về bảo vệ động vật vào đó.

Trước sự việc trên, các nhà chuyên môn lưu ý doanh nghiệp và người nuôi hết sức cẩn thận với hàng loạt các tiêu chuẩn đang “bủa vây” nghề nuôi, chế biến và xuất khẩu cá tra ở ĐBSCL. Cần bình tĩnh để phân biệt đâu là tiêu chuẩn cần thiết, đâu là tiêu chuẩn “áp đặt với mục đích kinh tế”, nhằm tránh tình trạng tiền mất tật mang.

Nhiều nơi ở ĐBSCL nuôi cá theo tiêu chuẩn Global GAP.

Liên kết hoạt động

Cần phải thấy rằng, cá tra VN hiện chiếm đến 95% nguồn cung cá tra thương phẩm trên toàn cầu. Xét về cơ bản chúng ta hoàn toàn chủ động về thị trường tiêu thụ lẫn giá bán. Tuy nhiên, những năm qua cá tra liên tục bị thế giới “đánh hội đồng”, vừa bị làm khó vừa bị áp đặt hàng loạt tiêu chuẩn. Nhiều người đặt vấn đề, nếu một số doanh nghiệp không cạnh tranh nội bộ, không bán phá giá, bán giá quá thấp so với các loài cá bản địa các nước… thì liệu nhiều nước trên thế giới có gây khó dễ cho cá tra như hiện nay?

Bộ NN-PTNT đã từng nêu ý kiến đình chỉ xuất khẩu những doanh nghiệp này, nhưng cuối cùng mọi việc vẫn đâu vào đấy. Một số doanh nghiệp làm ăn bài bản bức xúc khi họ đầu tư kinh phí lớn để chế biến sản phẩm cá tra chất lượng cao, chịu cực chịu khổ làm thương hiệu cho cá tra và tìm cách đưa sản phẩm ngày càng đi xa ra thế giới…

Tuy nhiên, cuối cùng họ bị thiệt thòi vì những doanh nghiệp nhỏ phá giá. Điều này không công bằng và không chấp nhận được. Chúng ta tự hào rằng, cá tra VN đã bước ra một “sân chơi lớn” mang tầm quốc tế. Chơi ở sân lớn nhưng tầm nhìn chiến lược, cơ chế quản lý, đầu óc kinh doanh, trình độ doanh nghiệp… còn quá nhỏ thì liệu có phù hợp với quốc tế? Điều quan ngại hơn là các doanh nghiệp không ai tin ai, bởi đầu óc tư hữu và luôn bảo vệ lợi ích riêng chứ chưa mạnh dạn vì cái chung nên chẳng dám liên kết để nâng tầm hoạt động. Quản lý nhà nước cũng vậy, luôn đi sau so với thực tế? Theo các nhà chuyên môn, chúng ta có đủ công cụ pháp lý để xử lý những “u nhọt” hiện nay. Không hà cớ gì cứ chấp nhận những tồn tại, bất cập làm cản ngại sự phát triển bền vững của loài cá tra đặc sản.

                                                                                    Theo SGGP

Các tin khác

Tiếp tục phát triển bền vững chương trình giống nông hộ

Cao Phong - mùa quả ngọt

Tăng cường hoạt động xúc tiến thương mại

Báo SGGP bình chọn 10 sự kiện kinh tế nổi bật năm 2010

---

Xuất khẩu của Hà Nội năm 2010 đạt gần 8 tỷ USD

Cục Thống kê thành phố Hà Nội cho biết, do tập trung phát triển các nhóm sản phẩm có tiềm năng xuất khẩu cao và định hướng vào các thị trường có sức mua lớn nên kim ngạch xuất khẩu của Thủ đô trong năm 2010 đạt tới gần 8 tỷ USD, tăng tới 26,3% so với năm trước.

96 doanh nghiệp đạt giải thưởng Chất lượng quốc gia năm 2010

Ngày 26-12, tại Hà Nội, Tổng cục Tiêu chuẩn - Ðo lường - Chất lượng (Bộ Khoa học và Công nghệ) tổ chức Lễ trao giải thưởng Chất lượng quốc gia 2010 cho 96 doanh nghiệp (DN) và giải thưởng Chất lượng quốc tế châu Á - Thái Bình Dương (IAPQA) cho ba DN. Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Sinh Hùng dự và phát biểu ý kiến

Ra mắt sản phẩm sữa sạch đầu tiên tại Nghệ An

Ngày 26/12, tại xã Nghĩa Sơn, huyện Nghĩa Đàn (Nghệ An), Công ty cổ phần sữa TH chính thức giới thiệu sản phẩm sữa sạch TH True Milk.

Hà Nội: Tiền xu bị “chối bỏ hoàn toàn” trong lưu thông

“Em mang tiền xu về bỏ ống mà làm kỷ niệm, chị không nhận đâu. Em đi hàng nào trong chợ cũng thế, trả tiền xu người ta còn mắng cho đấy”… chị bán hàng trong chợ Đồng Tâm (Hà Nội) nói khi tôi chìa tiền xu ra mua hành lá.

Sẽ sớm sàng lọc cổ phiếu

Với các quy định mới, trong năm 2011 sẽ có nhiều cổ phiếu chất lượng hơn lên sàn chứng khoán

Vietinbank Hòa Bình khai trương Phòng giao dịch Hữu Nghị

(HBĐT) - Ngày 25/12, Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam chi nhánh Hòa Bình (VietinBank Hòa Bình) đã tổ chức lễ khai trương phòng giao dịch Hữu Nghị tại đường Hoàng Văn Thụ , số 4, tổ 15, phường Hữu Nghị (thành phố Hoà Bình)