“Ngôi nhà chung” của những người hát tiếng Mường Mường Khụ
Thứ sáu, 9/6/2023 | 9:14:49 Sáng
(HBĐT) - 3 xã vùng cao Ngọc Sơn, Ngọc Lâu, Tự Do của huyện Lạc Sơn được gắn với địa danh vùng đất cổ Mường Khụ. Nơi đây còn lưu giữ đậm nét văn hoá truyền thống dân tộc Mường mà tiêu biểu hơn cả là hát dân ca, hát đối giao duyên, thường rang, bộ mẹng. Tháng 9/2020, câu lạc bộ (CLB) hát tiếng Mường Mường Khụ chính thức ra mắt, trở thành "ngôi nhà chung” của những người con vùng Mường Khụ dành tình yêu đặc biệt với hát tiếng Mường.
Các thành viên câu lạc bộ hát tiếng Mường Mường Khụ giao lưu tại điểm du lịch bãi Bùi, xã Ngọc Sơn (Lạc Sơn).
Là người tâm huyết khởi xướng thành lập "ngôi nhà chung”, ông Bùi Văn Hành, Chủ nhiệm CLB hát tiếng Mường Mường Khụ chia sẻ: Từ lúc thiếu niên tôi đã rất mê được xem và nghe hát dân ca. Những câu hát thường rang, bộ mẹng, hát đối giao duyên thấm sâu trong tôi từ lúc nào không biết. Sau này, khi tham gia nhiều hoạt động, chương trình giao lưu văn hoá, văn nghệ, tôi gặp gỡ những người có cùng đam mê, tâm huyết. Từ đó, tôi nhen nhóm ý tưởng tập hợp những nghệ nhân và người yêu hát tiếng Mường vùng Mường Khụ để cùng góp phần gìn giữ, phát huy bản sắc văn hoá dân tộc.
Ban đầu CLB có 10 thành viên, đến nay thu hút 24 thành viên đều là người dân tộc Mường, trong đó có 5 nghệ nhân là đảng viên, nghệ nhân cao tuổi nhất sinh năm 1954, trẻ tuổi nhất sinh năm 1983. Tổ chức sinh hoạt mỗi tháng 1 lần, CLB xây dựng kế hoạch hoạt động, quy chế riêng, đồng thời thường xuyên giao lưu với các CLB bạn trong và ngoài tỉnh. Đến nay, CLB đã thực hiện hàng trăm cuộc giao lưu với các CLB hát tiếng Mường trên địa bàn huyện Lạc Sơn, Cao Phong, Tân Lạc, Yên Thuỷ và các tỉnh Thanh Hoá, Ninh Bình…
Từ năm 2021, hoạt động của CLB có bước chuyển mới với việc ra mắt kênh youtube Hát tiếng Mường Hoà Bình. Địa điểm tổ chức giao lưu, ghi hình thường là ở khu du lịch bãi Bùi - xã Ngọc Sơn, thác Mu - xã Tự Do. Kênh youtube nhận được sự quan tâm, ủng hộ và yêu mến của đông đảo người dân tộc Mường nói riêng, cộng đồng mạng nói chung, góp phần lưu giữ, quảng bá, lan toả những giá trị tốt đẹp của làn điệu dân ca Mường trên phương diện truyền thông.
Cũng theo ông Bùi Văn Hành, Chủ nhiệm CLB, hát tiếng Mường có 5 thể loại và được chia thành nhiều loại hình. Thể loại hát Mường thường được hát vào dịp vui, như: đám cưới, mừng thọ, mừng cháu nhỏ, mừng nhà mới… Với hát đối giao duyên có sự tương tác giữa nam và nữ, người làng trên xóm dưới gặp nhau dùng lời hát để thể hiện tình cảm. Trong hát tiếng Mường không có sự phân biệt ai nhất, ai nhì, giọng người nào hát cũng đều hay và mỗi người hát hay một kiểu, điều quan trọng là phải hát đúng bản sắc.
Minh chứng cho đam mê và tâm huyết của các thành viên trong "ngôi nhà chung”, ông Hành tâm sự: Bên cạnh sự quan tâm, tạo điều kiện của cấp uỷ, chính quyền địa phương, việc duy trì hoạt động của CLB còn không ít khó khăn do nguồn kinh phí phụ thuộc vào các thành viên tự đóng góp. Vượt lên trên hết, các thành viên vẫn động viên nhau giữ lửa, mong muốn thời gian tới tích cực nhân rộng việc truyền dạy hát dân ca, thường rang, bộ mẹng cho lớp trẻ và những người yêu thích hát tiếng Mường. Gần đây ông Hành và các thành viên thường được các đơn vị trường học trong huyện mời tham gia chương trình ngoại khoá để chia sẻ, hướng dẫn, giúp học sinh hiểu biết hơn về dân ca Mường. Ngoài ra, CLB cũng xây dựng quỹ tiết kiệm cho các hộ thành viên vay theo phương thức quay vòng không tính lãi phát triển kinh tế gia đình, góp phần đảm bảo đời sống của các nghệ nhân, giúp các nghệ nhân yên tâm sinh hoạt, sống trọn đam mê vun đắp, gìn giữ bản sắc văn hoá dân tộc Mường.
Nhân kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2024), kỷ niệm 80 năm ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22/12/1944 - 22/12/2024), kỷ niệm 49 năm ngày giải phóng miền Nam thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2024), Trung tâm Văn hóa - Điện ảnh tỉnh Hòa Bình phối hợp Trường Cảnh sát nhân dân 1, Trung tâm VH-TT&TT huyện Đà Bắc vừa tổ chức đêm giao lưu văn nghệ tuyên truyền lưu động đợt I, năm 2024.
Xác định vai trò, tầm quan trọng của sách và văn hóa đọc, ngày 24/2/2014, Thủ tướng Chính Phủ đã ký Quyết định số 284/QĐ-TTg lấy ngày 21/4 hằng năm là Ngày Sách Việt Nam. Đến nay, Ngày Sách Việt Nam đã trở thành hoạt động văn hóa thường niên, góp phần làm phong phú thêm đời sống tinh thần của Nhân dân các dân tộc trong tỉnh. Năm nay, Hòa Bình chọn tổ chức Ngày Sách và Văn hóa đọc tại huyện Lạc Sơn và đã để lại ấn tượng tốt đẹp. Qua đó, tôn vinh văn hóa đọc và cổ vũ phong trào đọc, làm theo sách.
Điệu xoè Thái ở Mai Châu đã có từ lâu đời và được lưu truyền từ thế hệ trước cho thế hệ sau. Múa xòe không chỉ là điệu múa phổ biến trong cộng đồng người Thái mà còn là nét văn hóa đặc sắc, hình thức sinh hoạt không thể thiếu trong các hoạt động văn hóa và đời sống tinh thần.
Đến TP Hồ Chí Minh vào thời điểm cuối Xuân, đầu Hè, có nhiều tuyến đường để đi, nhiều nơi để đến, nhưng chúng tôi đã chọn chiến khu rừng Sác là điểm dừng chân. Để được nghe, được thấy và được cảm nhận những chiến tích anh hùng, sự chiến đấu và hy sinh anh dũng của những chiến sĩ đặc công Trung đoàn 10 (T10) trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước vì độc lập, tự do của dân tộc.
Từ chỗ chỉ họp vào thứ Ba hàng tuần, phiên chợ Bò tại xã Vân Sơn (Tân Lạc) chính thức họp thêm Chủ nhật từ ngày 24/3 vừa qua. Qua đó nhằm đưa chợ phiên trở thành nơi quảng bá bản sắc văn hóa của người Mường Hòa Bình và đẩy mạnh tiêu thụ hàng hóa, sản phẩm của các xã vùng lân cận, đáp ứng nhu cầu mua sản phẩm địa phương của du khách khi đến Vân Sơn du lịch vào dịp cuối tuần.
Ngày 19/4, tại Thành phố Hồ Chí Minh, Nhà Xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật phối hợp với Sở Thông tin và Truyền thông Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức giới thiệu hai cuốn sách "Ngàn năm văn hiến quốc gia Việt Nam” và "Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Việt Nam”.
