Nghi thức rước kiệu trong lễ hội chùa Sim, xã Hợp Tiến (Kim Bôi).
Chùa Sim từ lâu đã là địa điểm linh thiêng gắn liền với đời sống tâm linh của người dân địa phương. Theo lời kể của các cao niên trong vùng, chùa Sim thờ Phật nhưng mang đậm dấu ấn văn hóa của người Mường. Kiến trúc chùa có những cột gỗ lớn (bụt mộc) mang phong cách độc đáo, thể hiện sự giao thoa giữa tín ngưỡng Phật giáo và tín ngưỡng bản địa. Chùa Sim là nơi diễn ra nhiều hoạt động văn hóa truyền thống, lễ hội và là địa điểm sinh hoạt cộng đồng quan trọng của người dân xã Hợp Tiến, lưu giữ những giá trị văn hóa phi vật thể đặc sắc.
Hàng năm, lễ hội chùa Sim được tổ chức nhằm tái hiện những nét văn hóa mang đậm dấu ấn truyền thống, trong đó phần dâng hương và lễ tế được thực hiện theo nghi lễ cổ truyền. Phần hội diễn ra nhiều trò chơi dân gian và giao lưu văn nghệ, thể thao giữa các xã trong vùng.
Phấn khởi tham gia lễ hội năm nay, bà Bùi Thị Khuê, xóm Sim Ngoài chia sẻ: Lễ hội diễn ra các hoạt động sôi nổi. Mở đầu là phần lễ với nghi thức trang nghiêm, gồm rước kiệu từ nhà ông Từ ra chùa Sim, ra suối Bai Nác rồi quay lại chùa; dâng hương, làm lễ tại đình U. Sau đó chúng tôi được tham gia phần hội gồm nhiều trò chơi dân gian như ném còn, giao lưu bóng chuyền hơi, trình diễn nghệ thuật hát dân ca Mường, hội thi gói bánh chưng. Lễ hội diễn ra trong không khí vui tươi, phấn khởi của nhân dân vùng Mường Động.
Lễ hội chùa Sim là hoạt động văn hóa tinh thần, tín ngưỡng quan trọng của người dân địa phương, với ước mong thần linh phù hộ cho mưa thuận gió hòa, mùa màng sinh sôi, tươi tốt, sức khỏe dồi dào, bản làng bình yên.
Những năm qua, UBND xã Hợp Tiến đã nỗ lực thực hiện nhiều giải pháp nhằm bảo tồn ngôi chùa cổ. Năm 2018, nhân dân trong xã xây dựng lại ngôi chùa trên nền móng chùa cũ. Trải qua nhiều lần tu sửa bằng nguồn kinh phí của nhân dân đóng góp, năm 2023, ngôi chùa được xây dựng lại đẹp đẽ, khang trang. Chùa tọa lạc trên khu đất bằng phẳng, thoáng đãng với diện tích hơn 1ha. Từ sân chùa đi lên khoảng hiên rộng 2,9m, sâu 5,1m, phía trước có 2 cột bê tông đỡ mái, mái lợp tôn, nền lát gạch đỏ, xung quanh để thông thoáng.
Đồng chí Hoàng Văn Toán, Chủ tịch UBND xã Hợp Tiến cho biết: Thời gian tới chúng tôi tiếp tục nghiên cứu, tăng cường công tác quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị chùa Sim. Bên cạnh đó, đẩy mạnh vận động, kêu gọi các doanh nghiệp, nhà hảo tâm, nhân dân đóng góp, ủng hộ để trùng tu, tôn tạo điểm di tích được khang trang hơn, xây dựng nhà quản lý cho Ban quản lý chùa tiếp khách du lịch tới tham quan. Cùng với đó duy trì tổ chức lễ hội truyền thống gắn với di tích để thu hút khách tham quan du lịch.
Mạnh Cường