Bảo tàng Quảng Ninh là một trong những điểm đến thu hút du khách bên bờ vịnh Hạ Long.

Bảo tàng Quảng Ninh có thiết kế hết sức độc lạ dựa trên cảm hứng từ hình tượng than đá (loại khoáng sản đặc trưng của vùng đất mỏ Quảng Ninh). Nhìn từ bên ngoài bảo tàng như một tảng than đá vuông khổng lồ, bởi ngay cả phần kính cửa cũng được sử dụng gam màu đen huyền bí. Không gian chính của bảo tàng có quy mô lớn với 3 tầng, mỗi tầng được thiết kế chủ đạo bởi sắc trắng kết hợp ánh đèn sáng, tạo sự tương phản làm nổi bật những hiện vật được trưng bày.

Theo giới thiệu của thuyết minh viên, hiện Bảo tàng Quảng Ninh có trên 30.000 hiện vật đã đăng ký hồ sơ, trong đó có trên 19.000 hiện vật được trưng bày. Bảo tàng không chỉ trưng bày các hiện vật về lịch sử chiến đấu mà còn có cả lịch sử về ngành than, hay một thế giới hoang dã ngoài đời thực với đa dạng loài sinh vật biển, núi, sông. Ở khu vực ngoài trời trưng bày nhiều hiện vật, vật thể khối lớn như: pháo cao xạ, bệ phóng tên lửa, pháo cổ, súng thần công… Trong đó nổi bật nhất là khối than đá antraxit với trọng lượng nặng 28 tấn, được khai thác ở độ sâu âm 176m, đã đạt kỷ lục Guinness "Khối than kíp lê - antraxit nguyên khối lớn nhất Việt Nam”. Nếu không gian bên ngoài thu hút bởi sự ấn tượng thì không gian bên trong bảo tàng cuốn hút bởi sự choáng ngợp trước một kho tàng nghệ thuật, lịch sử sống động.

Tầng 1 trưng bày chủ đề "Bức tranh thiên nhiên và biển cả”. Điểm hút mắt nhất ở không gian này phải kể đến mô hình bộ khung xương cá khổng lồ treo cao, phía dưới có mô hình thuyền buồm phác họa hình ảnh lao động bình dị của ngư dân miền biển. Tiếp đó là 4 cột trưng bày hình ống tượng trưng cho núi đá ở Hạ Long. Bên trong những khối cột trưng bày hình ảnh thiên nhiên và biển cả với vô số hiện vật về văn hóa làng chài, các loài sinh vật biển, côn trùng tại Quảng Ninh. Mỗi khi có hiệu ứng ánh sáng quét qua không gian trưng bày sống động, người xem ngỡ như đang được khám phá, trải nghiệm trong lòng vịnh.

Tầng 2 được xem là "nơi lưu giữ những hiện vật mang đậm giá trị lịch sử”. Đó là khung cảnh được mô phỏng tựa lòng một con thuyền, trưng bày những hiện vật khảo cổ độc đáo mô phỏng đời sống, hoạt động của ngư dân vùng biển Quảng Ninh từ thời tiền sử cho đến hiện đại. Trong đó điểm nhấn là khu vực mô phỏng cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước ở chiến khu Đông Triều và không gian văn hóa tâm linh tại Quảng Ninh. Tại khu trưng bày bãi cọc Bạch Đằng với các hiện vật là công cụ kháng chiến thô sơ mà cha ông ta đã dùng để chiến đấu, đánh đuổi quân xâm lược.

Đặc biệt nhất có lẽ là không gian trưng bày ở khu vực tầng 3 của bảo tàng. Đó là không gian tái hiện một cách rất đời, rất thật về mỏ khai thác than lộ thiên và khu vực hầm lò nơi công nhân ngành than làm việc. Tuy chỉ là mô hình, nhưng bằng sự thiết kế, bài trí khéo léo, khoa học đã tái hiện hết sức chân thực, sống động. Không gian mang đến cho du khách cái nhìn "siêu thật” về sự gian lao, vất vả của những người thợ mỏ.

Lần đầu tham quan, khám phá bảo tàng và chỉ trong thời gian ngắn không đủ để trải nghiệm, khám phá tất cả không gian trưng bày hiện vật, nhưng cho chúng tôi cảm nhận bảo tàng như một "viên ngọc đen huyền bí” với sự cuốn hút diệu kỳ. Có lẽ đó cũng là lý do Bảo tàng Quảng Ninh là điểm đến mà du khách không thể bỏ qua. 

Lam Nguyệt (CTV)