Ngược dòng lịch sử, trong 21 năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước, toàn tỉnh có 11.460 thanh niên lên đường nhập ngũ, 15.670 lượt thanh niên xung phong tham gia chiến đấu ở khắp các chiến trường. Trong đó, 1.440 gia đình có từ 2 con trở lên đi bộ đội. Điển hình như trường hợp của bà Đinh Thị Mùi ở xã Xuất Hóa (Lạc Sơn), dù đã có 3 con đi bộ đội, chiến đấu ngoài mặt trận, con thứ tư chưa đến tuổi nghĩa vụ quân sự nhưng vẫn đăng ký và viết đơn tình nguyện bằng máu cho con được lên đường chiến đấu. Cùng chia lửa với tiền tuyến lớn miền Nam, hậu phương lớn miền Bắc, tỉnh ta đã anh dũng đánh trả chiến tranh phá hoại bằng không quân của đế quốc Mỹ bảo vệ xóm làng. Trong suốt cuộc kháng chiến, quân và dân các dân tộc trong tỉnh đã chiến đấu và phối hợp chiến đấu 683 trận, bắn rơi 49 máy bay, bắt sống giặc lái và lập được nhiều chiến công xuất sắc. Những chiến công mang đậm tính sáng tạo, mưu trí của con người Hòa Bình như bắn máy bay bay thấp bằng súng bộ binh của quân và dân Liên Hòa (Lạc Sơn), Mường Chiềng, Trung Thành (Đà Bắc), Mỹ Hòa (Tân Lạc), Mông Hóa (TP Hòa Bình)... và sự phối hợp vây bắt giặc lái và đánh trả lực lượng giải cứu ở Đồi Bù thuộc xã Cao Sơn (Lương Sơn)... đã góp phần cùng quân và dân cả nước đánh bại chiến tranh xâm lược của đế quốc Mỹ. Điều đó khẳng định rằng, bất luận hoàn cảnh nào, dưới sự lãnh đạo của Đảng, tinh thần yêu nước, truyền thống cách mạng của Nhân dân các dân tộc trong tỉnh luôn được phát huy. Trong khó khăn, gian khổ, ác liệt, hy sinh lại càng sáng lên những nét đẹp truyền thống anh dũng, quật cường để giành thắng lợi.

Tiếp nối truyền thống vẻ vang đó, ngày nay, thanh niên trong tỉnh nô nức tòng quân thực hiện nghĩa vụ quân sự. Hàng năm, tỉnh luôn hoàn thành tốt công tác tuyển quân, đảm bảo về chất lượng, số lượng, được cấp trên đánh giá cao. Thực hiện nhiệm vụ huấn luyện hàng năm, Bộ CHQS tỉnh đều hoàn thành kế hoạch huấn luyện cho các đối tượng lực lượng thường trực, dân quân tự vệ, dự bị động viên. Các đơn vị dân quân tự vệ thường xuyên được kiện toàn, có số lượng hợp lý, chất lượng cao. Lực lượng dự bị động viên được đăng ký, quản lý chặt chẽ, huấn luyện theo đúng chỉ tiêu quy định. Các cơ quan, đơn vị duy trì nghiêm chế độ trực sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ), nắm chắc tình hình, không để bị động, bất ngờ. Quá trình huấn luyện được đầu tư cơ sở vật chất, ứng dụng công nghệ thông tin, trong đó chú trọng huấn luyện nâng cao trình độ của chỉ huy cơ quan. Tổ chức huấn luyện cho các đối tượng theo đúng phương châm "Cơ bản, thiết thực, vững chắc” sát với nhiệm vụ, địa bàn. 

Xây dựng LLVT tỉnh vững mạnh về chính trị, Đảng ủy, Bộ CHQS tỉnh đã lãnh đạo hoàn thành chương trình giáo dục chính trị, tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho các đối tượng. Thực hiện phong trào thi đua Quyết thắng gắn với các phong trào thi đua yêu nước của địa phương, các cuộc vận động lớn đã có nhiều đổi mới, sáng tạo, hiệu quả thiết thực. 100% CB, CS LLVT tỉnh có bản lĩnh chính trị vững vàng, tuyệt đối trung thành với Đảng, Tổ quốc và Nhân dân. Tiếp tục triển khai đồng bộ, có trọng tâm, trọng điểm cuộc vận động "Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” gắn với Chỉ thị số 05 của Bộ Chính trị. Đẩy mạnh thực hiện 3 khâu đột phá, tạo sự chuyển biến về tổ chức, biên chế; huấn luyện và đào tạo; xây dựng chính quy, chấp hành kỷ luật, pháp luật của bộ đội và cải cách hành chính quân sự. Xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, "tiêu biểu, mẫu mực” từng bước đem lại hiệu quả.

Bên cạnh đó, đảm bảo đầy đủ, kịp thời mọi mặt hậu cần cho các nhiệm vụ thường xuyên và đột xuất của LLVT tỉnh. Duy trì thực hiện tốt các nền nếp, chế độ hậu cần SSCĐ, huấn luyện và xây dựng chính quy ngành hậu cần. Trong tình hình dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, Đảng uỷ, Bộ CHQS tỉnh đã lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt công tác phòng, chống dịch và tổ chức tốt các đợt cách ly tập trung cho công dân. LLVT tỉnh duy trì quân số khoẻ bình quân đạt 99,06%. Bảo đảm tốt vũ khí, trang bị, phương tiện kỹ thuật cho các nhiệm vụ; thực hiện có hiệu quả phong trào phát huy sáng kiến cải tiến kỹ thuật và Cuộc vận động 50 về "Quản lý, khai thác vũ khí trang bị kỹ thuật tốt, bền, an toàn, tiết kiệm và an toàn giao thông”. 

Công tác dân vận trong LLVT có nhiều đổi mới, sáng tạo, mang lại hiệu quả thiết thực. Nổi bật trong năm 2021 như: LLVT tỉnh đã quyên góp ủng hộ quỹ phòng, chống dịch Covid-19 qua UB MTTQ tỉnh 30 triệu đồng, ủng hộ quân và dân một số tỉnh, thành phố khu vực phía Nam gần 380 triệu đồng; xây dựng được 33 mô hình "Làng, bản văn hóa - quốc phòng” ở tất cả các huyện, thành phố; thông qua huấn luyện kết hợp làm công tác dân vận gắn với xây dựng nông thôn mới, LLVT tỉnh đã huy động trên 2.300 ngày công tu sửa, phát quang hơn 171 km đường giao thông nông thôn, sửa chữa trên 957 km kênh mương nội đồng; phong trào "Đồng hành cùng em đến trường” tiếp tục trở thành điểm nhấn với 270 chiếc xe đạp gửi tặng học sinh nghèo năm học 2021 - 2022, tổng trị giá hơn 400 triệu đồng; mô hình "Góc học tập 100 đồng”, LLVT tỉnh đã trao 60 chiếc cặp sách, 22 góc học tập, trị giá gần 35 triệu đồng.

Trước yêu cầu nhiệm vụ cách mạng trong tình hình mới, CB, CS LLVT tỉnh cần xây dựng bản lĩnh chính trị vững vàng, thực sự là lực lượng chiến đấu, lực lượng chính trị trung thành, tin cậy của cấp ủy, chính quyền và Nhân dân địa phương. Tiếp tục quán triệt sâu sắc đường lối, quan điểm quân sự, quốc phòng của Đảng. LLVT tỉnh và Nhân dân các dân tộc tỉnh Hòa Bình không ngừng ra sức xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận chiến tranh nhân dân, xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh ngày càng vững chắc; ngăn ngừa, làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn "diễn biến hòa bình”, "bạo loạn lật đổ" của các thế lực thù địch, góp  phần cùng với quân, dân cả nước bảo vệ vững chắc độc lập chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội và nền văn hoá; bảo vệ Đảng, Nhà nước, Nhân dân, chế độ xã hội chủ nghĩa, sự nghiệp đổi mới và lợi ích quốc gia, dân tộc. Đẩy mạnh thực hiện phong trào thi đua Quyết thắng gắn với Chỉ thị số 05 của Bộ Chính trị, Chỉ thị số 87 của Thường vụ Quân ủy T.Ư về "Ðẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” và cuộc vận động "Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”.

Cấp uỷ, chỉ huy các đơn vị cần duy trì nghiêm chế độ trực SSCĐ, nắm chắc tình hình; xây dựng kế hoạch phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn, kịp thời xử lý mọi tình huống. Tập trung đổi mới phương pháp huấn luyện, nâng cao chất lượng huấn luyện kỹ thuật, chiến thuật cho các lực lượng. Huấn luyện sử dụng thành thạo các loại vũ khí, trang bị có trong biên chế. Tổ chức tốt công tác bồi dưỡng kiến thức QP-AN cho các đối tượng theo quy định và diễn tập phòng thủ tại các địa phương. Tiếp tục xây dựng LLVT tỉnh có cơ cấu, tổ chức hợp lý, tinh gọn, bảo đảm cân đối về số lượng, đồng bộ về chất lượng, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.