Đơn vị chức năng khám sơ tuyển nghĩa vụ quân sự năm 2023 tại xã Hòa Bình (TP Hòa Bình).

Số liệu thống kê cho thấy, 13 công dân phải bù đổi nguyên nhân do: mắc các bệnh liên quan đến tim mạch (6 công dân), bệnh lý ngoại khoa (2 công dân), thính lực (1 công dân), sỏi túi mật và nang thận (2 công dân)… Những trường hợp này đều không phát hiện bệnh lý trong quá trình khám tuyển.

Hiện nay, quá trình sơ tuyển, khám tuyển của các địa phương duy trì ở cấp độ khám lâm sàng (chiều cao, cân nặng, nghe, gõ, sờ, hỏi...) nên rất khó phát hiện những vấn đề phức tạp về bệnh lý, sức khỏe. Trang bị vật tư y tế Hội đồng khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự (NVQS) các địa phương thiếu nhiều như: búa phản xạ, đèn soi đáy mắt, bảng thị lực màu, nhiệt kế, bộ khám răng, tủ sấy, tủ đựng hồ sơ… Việc tổ chức các đoàn khám, phòng khám một số huyện chưa chặt chẽ, điều hành khám chưa khoa học. Còn buông lỏng công tác giám sát, chưa phân công cán bộ phụ trách hết các phòng khám, đặc biệt là phòng xét nghiệm. Kỹ thuật khám của y, bác sỹ một số đoàn khám chưa đúng quy định như khám thể lực; 1 bác sỹ khám 2 chuyên khoa tai mũi họng - răng hàm mặt; quá trình khám không lập biên bản xác nhận hình xăm, chữ xăm; kết quả khám của Hội đồng khám sức khỏe NVQS một số địa phương chưa cao…

Đồng chí Bùi Thu Hằng, Giám đốc Sở Y tế cho biết: Bên cạnh những lý do chủ quan thì việc sơ tuyển còn để xảy ra sai sót do công dân cố tình gian dối trong khám tuyển, dẫn đến chất lượng sơ tuyển chưa chính xác. Cụ thể như: sử dụng các loại thuốc, chất kích thích, chất cấm; tự gây thương tích, tổn hại sức khỏe bản thân... Mặt khác, nội dung khám sức khỏe NVQS tại địa phương và nội dung khám phúc tra sức khỏe NVQS tại đơn vị chưa thống nhất. Khi công dân nhập ngũ về đơn vị thì quá trình khám phúc tra sức khỏe có khám thêm 2 nội dung là chụp X quang và siêu âm ổ bụng, nội dung này ở địa phương không có. Do đó, chúng tôi mong muốn các địa phương ban hành đầy đủ các quyết định thành lập, kiện toàn tổ sơ tuyển; hội đồng khám, đoàn khám; có kế hoạch và tổ chức tập huấn các đoàn khám sức khỏe NVQS. Quá trình khám cần tăng cường trang thiết bị hiện đại, lập được biên bản xác nhận hình xăm, chữ xăm; tổ chức, điều hành khám khoa học.

Bên cạnh những hạn chế trong công tác khám tuyển, tuyển chọn, gọi công dân nhập ngũ còn bộc lộ một số vấn đề, như bỏ sót nguồn nhập ngũ tương đối lớn. Đồng chí Nguyễn Việt Hùng, Phó Chủ tịch UBND TP Hòa Bình cho rằng: Nắm và quản lý nguồn là khâu quan trọng nhất trong công tác tuyển quân. Vì nhiều nguồn thì không lo thiếu quân và sẽ tuyển chọn được quân tốt để giao cho các đơn vị. Tuy nhiên, do công tác đăng ký, quản lý thiếu chặt chẽ nên khi tổ chức gọi sơ tuyển, khám tuyển vẫn còn bỏ sót nguồn nhập ngũ tương đối lớn, đặc biệt là số công dân đã học xong CĐ, ĐH, công dân đi làm ăn xa không có mặt ở địa phương. Nội dung này mặc dù đã được chỉ đạo sát sao nhưng vẫn còn tồn tại, gây lãng phí nguồn và chưa tạo ra sự công bằng trong công tác tuyển quân. Thực tế có tình trạng nhiều công dân, gia đình công dân có tư tưởng không muốn thực hiện NVQS. Do đó tìm mọi cách để trốn tránh. Thống kê trong đợt khám sức khỏe NVQS năm 2023 của TP Hòa Bình, có đến 203/757 công dân (tương đương 27%) có hình xăm trên cơ thể; số công dân không đủ tiêu chuẩn sức khỏe do liên quan đến các bệnh tim mạch, huyết áp chiếm 14%; mắc các tật khúc xạ về mắt chiếm 24%; 10 công dân có kết quả xét nghiệm máu, nước tiểu dương tính với chất gây nghiện.

Từ những hạn chế trên, nhất là đối với vấn đề nắm, quản lý nguồn công dân trong độ tuổi sẵn sàng nhập ngũ, các địa phương thống nhất đề xuất cần làm tốt việc đăng ký NVQS. Đồng thời quản lý chặt chẽ số công dân di chuyển đăng ký NVQS về các trường CĐ, ĐH. Đề nghị các nhà trường nơi công dân nhập học phải có giấy tiếp nhận đăng ký NVQS gửi về địa phương để cơ quan quân sự theo dõi, khi công dân hết thời gian đào tạo theo quy định của nhà trường, địa phương sẽ bổ sung số công dân trên vào nguồn gọi sơ tuyển, khám tuyển. Đối với những công dân đi làm ăn xa phải yêu cầu đến cơ quan quân sự làm thủ tục đăng ký quân sự tạm vắng theo quy định. Ngoài ra, các địa phương quan tâm, có chế độ đãi ngộ tốt hơn đối với công dân nhập ngũ và xuất ngũ khi hoàn thành nhiệm vụ trở về quê hương.

Dương Liễu