Đồng chí Bùi Văn Thơ, Chủ tịch UBND xã Gia Mô cho biết: Năm 2010, xã được đầu tư xây dựng công trình nước sạch, phục vụ 530/750 hộ ở 6/6 xóm trong xã, tổng đường ống 25 km với kinh phí đầu tư trên 3 tỷ đồng. Năm 2011, công trình đi vào hoạt động đã đem lại niềm vui cho bà con, nhất là với những xóm còn khó khăn về nước sinh hoạt như xóm Trang và xóm Bo. Nguồn nước ổn định, giá thành hợp lý (3.500 đồng /m3) nên nhiều hộ trước đó sử dụng nước giếng khơi đã lấp giếng chuyển sang sử dụng nguồn nước của công trình này.

Bể chứa của công trình nước sạch xã Gia Mô (Tân Lạc) trơ đáy sau 1 năm "đắp chiếu”.

Để công trình hoạt động ổn định, hiệu quả, UBND xã Gia Mô đã thành lập tổ vận hành, bảo trì cũng như trực tiếp đi thu tiền nước của bà con. Thế nhưng, đến tháng 5/2016, công trình xảy ra sự cố khi máy bơm nước bị cháy. Theo đồng chí Chủ tịch UBND xã, mặc dù xã đã sửa chữa máy bơm nhưng chỉ đóng điện được khoảng 1 giờ lại tiếp tục bị cháy. Về sau, xã đã tìm mua máy mới thay thế nhưng tất cả đều không vận hành được.

Ghi nhận thực tế tại nhà điều hành của công trình thuộc xóm Trám, ngoài sự hoang vắng, cỏ dại mọc xung quanh, những hạng mục khác của công trình như bể lọc, bể chứa và hệ thống các đường ống dẫn nước vẫn được bảo vệ khá tốt. Nguồn nước phục vụ cho công trình được lấy từ mó Lấm, xóm Trám, cách nhà điều hành hơn 100 mét. Tại đây, máy bơm đã "đắp chiếu”, được đậy tấm tôn che chắn. Anh Bùi Văn Hưng, một hộ dân nằm ngay sát nhà điều hành của công trình chia sẻ: "Công trình không hoạt động nữa nhưng chúng tôi vẫn bảo vệ nguyên vẹn. Rất mong các cấp chính quyền quan tâm, sửa chữa để bà con tiếp tục được hưởng lợi”.

Sau khi công trình dừng hoạt động, đời sống của bà con xã 135 này gặp nhiều khó khăn, trong đó, nhiều hộ dân ở xóm Bo và xóm Trang phải sử dụng nguồn nước lấy từ khe suối ngoài đồi cách xa KDC đến 2 km. "Xóm có 125 hộ, khi công trình hoạt động tốt, trên 90% hộ dân sử dụng nước từ công trình này. Từ khi công trình dừng hoạt động, đời sống của người dân ảnh hưởng rất nhiều, các hộ phải tìm nguồn nước để sử dụng, trong đó, chủ yếu lấy từ các khe nước ở đồi, cách xa khu dân cư. Nguồn nước này thiếu vào mùa khô, đồng thời không đảm bảo vệ sinh. Việc ngăn nước ở các khe suối cũng ảnh hưởng đến nước phục vụ cho sản xuất, nhiều ruộng không đủ nước để cấy”, Trưởng xóm Bo Bùi Văn Dan cho biết.

Phải kéo nước xa hơn 1 km nhưng gia đình ông Bùi Văn Tươm, KDC xóm Bo 2 sử dụng nước khá tằn tiện. "Nước chỉ chảy nhỏ như này thôi, nhiều lúc không chảy vì mùa khô nước ở suối khá nhỏ. Nước không đủ nên sinh hoạt trong gia đình, vệ sinh chuồng trại chăn nuôi cũng rất khó khăn. Hộ dân chúng tôi mong muốn công trình được sửa chữa để có nguồn nước ổn định sử dụng”, ông Tươm bày tỏ. Còn đối với gia đình chị Bùi Thị Thư, KDC xóm Bo 1, sau một thời gian dài phải đi xin nước hàng xóm, dù kinh tế còn khó khăn nhưng gia đình chị đã tích cóp, vay mượn 8 triệu đồng để đào giếng. Đây cũng là một trong những giải pháp mà nhiều hộ ở các xóm lựa chọn sau khi công trình nước sạch "đắp chiếu”. Thế nhưng, ở các xóm có địa hình cao, mạch nước ngầm sâu, bà con vẫn từng ngày ngóng công trình hoạt động trở lại.

Về hướng khắc phục, theo đồng chí Bùi Văn Thơ, Chủ tịch UBND xã Gia Mô cho biết: Sau thời gian tìm mua máy bơm ở các tỉnh miền Bắc nhưng chưa tìm được máy phù hợp để thay thế, đến nay, xã đã liên hệ được một địa chỉ cung cấp máy ở trong miền Nam. Hiện, xã đã làm tờ trình trình lên phòng Dân tộc huyện, Ban Dân tộc tỉnh xin hỗ trợ về kinh phí để sớm mua được máy mới, kịp thời sửa chữa lại công trình cấp nước cho nhân dân.

Là xã đặc biệt khó khăn, mới hoàn thành 9/19 tiêu chí xây dựng NTM, người dân xã Gia Mô đang mong mỏi nước sạch từng ngày. Thực trạng này cần sự quan tâm hơn nữa của cơ quan hữu quan để đảm bảo đời sống dân sinh, không để công trình đầu tư tiền tỷ rơi vào cảnh "đắp chiếu”.

                                                                                               Viết Đào