(HBĐT) - Hiện nay, đồng bào các dân tộc thiểu số (DTTS) chiếm 74,3% dân số toàn tỉnh. Thực hiện Quyết định số 33/2020/QĐ-TTg, ngày 12/11/ 2020 của Thủ tướng Chính phủ về tiêu chí phân định vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (DTTS&MN) theo trình độ phát triển giai đoạn 2021-2025, tỉnh có 145/151 xã, phường, thị trấn thuộc vùng DTTS&MN, trong đó, 60 xã khu vực III, 12 xã khu vực II, 73 xã khu vực I và 82 thôn thuộc diện đặc biệt khó khăn (ĐBKK).

Xác định vấn đề đoàn kết các dân tộc, nâng cao đời sống của đồng bào các DTTS là nhiệm vụ trọng yếu của cả hệ thống chính trị, do vậy, công tác dân tộc đã được Tỉnh ủy, UBND tỉnh lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện đồng bộ với những nhiệm vụ, giải pháp cụ thể. Trong đó, ưu tiên nguồn lực thúc đẩy KT-XH khu vực nông thôn miền núi, khu vực có đông đồng bào DTTS sinh sống, nhất là đối với thôn, xóm, xã có điều kiện KT-XH diện ĐBKK.

Trên con đường xây dựng cuộc sống mới, xã Quý Hòa (Lạc Sơn) tuy vẫn còn nhiều gian khó, song không thể phủ nhận xã vùng 135 này đang có sự chuyển mình tích cực. Qua trò chuyện với Chủ tịch UBND xã Bùi Văn Dát được biết, bộ mặt nông thôn đổi mới có vai trò quan trọng từ việc xã thực hiện có hiệu quả các chương trình, dự án đầu tư xây mới, nâng cấp cơ sở hạ tầng, triển khai các mô hình hỗ trợ phát triển sản xuất, từ đó đã nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân. Năm 2020, thực hiện Chương trình 135 và từ nguồn vốn NTM, xã hoàn thành, đưa vào sử dụng và sửa chữa các công trình giao thông như: ngầm ở xóm Khả, đường nội thôn xóm Thung 1, đường Thang - Vẹ, ngầm suối Vắng xóm Thung, đường nội đồng xóm Thang Khả. Ngoài ra, xã đầu tư sửa chữa các công trình thủy lợi, điện để nâng cao hiệu quả sử dụng, phục vụ sản xuất, đời sống. Từ hưởng lợi qua các chương trình, dự án và tham gia đóng góp của người dân, đến nay, xã có 70% đường liên thôn được bê tông hóa; tỷ lệ hộ sử dụng điện an toàn đạt 99%; hệ thống thủy lợi cơ bản đảm bảo tưới tiêu cho sản xuất.

Thực tế chứng minh, từ nhiều năm qua, việc triển khai các chính sách dân tộc theo phương châm hướng về cơ sở, từng hộ dân là đối tượng thụ hưởng trực tiếp đã tạo đòn bẩy để vùng đồng bào DTTS phát triển, đời sống được cải thiện. Ban Dân tộc tỉnh chủ động tham mưu UBND tỉnh ban hành các văn bản chỉ đạo, tổ chức triển khai thực hiện đầy đủ, đồng bộ công tác dân tộc, thực hiện chính sách dân tộc. Đồng thời, hướng dẫn các huyện, thành phố triển khai thực hiện vốn đầu tư cơ sở hạ tầng, vốn sự nghiệp Chương trình 135; đôn đốc đẩy nhanh tiến độ giải ngân, tăng cường công tác quản Nhà nước nhằm nâng cao hiệu quả đầu tư các nguồn vốn. 

Trong năm 2020, với tổng nguồn vốn 122.658 triệu đồng từ dự án hỗ trợ đầu tư cơ sở hạ tầng, trong đó, ngân sách T.Ư 118.059 triệu đồng, vốn Nhân dân đóng góp 4.599 triệu đồng, đã triển khai đầu tư  201 công trình giao thông, thuỷ lợi, điện, nhà văn hóa sinh hoạt cộng đồng, giáo dục, nước sinh hoạt... Hỗ trợ phát triển sản xuất, đa dạng hoá sinh kế với kinh phí 27.886 triệu đồng (nguồn vốn T.Ư 25.082 triệu đồng, vốn Nhân dân đóng góp 2.804 triệu đồng), đã hỗ trợ giống cây trồng, vật nuôi, máy móc thiết bị, vật tư, xây dựng mô hình cho hơn 7.200 hộ hưởng lợi… Nhân rộng 27 mô hình giảm nghèo về nuôi bò, dê sinh sản; nuôi lợn bản địa; chăn nuôi gà, ngan với gần 680 hộ hưởng lợi.

Thực hiện chính sách đặc thù hỗ trợ phát triển KT-XH vùng DTTS&MN giai đoạn 2017-2020 theo Quyết định số 2085/QĐ-TTg, bằng nguồn vốn được T.Ư phân bổ 24.916 triệu đồng, đã hỗ trợ nước sinh hoạt phân tán cho 800 hộ DTTS nghèo ở các xã khu vực ĐBKK; đầu tư 4 công trình đường, 1 công trình xử lý khắc phục sạt lở, giúp 160 hộ nghèo ĐBKK vay vốn tín dụng.

Triển khai Đề án tăng cường hợp tác quốc tế hỗ trợ phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS theo Quyết định số 2214/QĐ-TTg, trong năm 2020, từ sử dụng nguồn vốn viện trợ ODA không hoàn lại của chính phủ Ailen đã thực hiện đầu tư 21 công trình trên địa bàn 20 xã ĐBKK. Đối với nguồn vốn viện trợ không hoàn lại của chính phủ Ailen theo định mức vốn phân bổ tài khóa 2019, thực hiện năm 2020, đã triển khai 22 công trình.

Ngoài ra, các địa phương đã quan tâm thực hiện tốt chính sách đối với người có uy tín trong đồng bào DTTS; chính sách cấp một số ấn phẩm báo, tạp chí cho vùng DTTS&MN, vùng ĐBKK. Đồng thời, chú trọng thực hiện các đề án về giảm thiểu tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống; công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, tuyên truyền, vận động đồng bào vùng DTTS&MN; hoạt động bình đẳng giới vùng DTTS. 

Từ việc thực hiện hiệu quả các chính sách dân tộc trên địa bàn tỉnh đã đóng vai trò quan trọng thu hẹp dần khoảng cách giữa các vùng, miền; củng cố niềm tin và xây dựng vững chắc khối đại đoàn kết các dân tộc.