(HBĐT) - Giai đoạn 2017 - 2021, trên địa bàn tỉnh có 7 người tử vong do bị chó dại cắn. Con số này đã giảm nhiều so với giai đoạn trước nhưng có thời điểm, tỉnh vẫn được coi là địa phương trọng điểm về bệnh dại. Tiêm vắc xin phòng dại cho đàn chó, mèo hàng năm; người bị chó, mèo nghi ngờ nhiễm bệnh dại cắn cần đến cơ sở y tế để điều trị phơi nhiễm là những giải pháp để khống chế và tiến tới loại trừ bệnh dại.

Là địa bàn miền núi, tỉnh có số lượng đàn chó lớn, chủ yếu nuôi theo hình thức thả rông để trông giữ nhà, làm cảnh nên hàng năm, số người bị chó, mèo nghi nhiễm bệnh dại cắn phải điều trị phơi nhiễm khá lớn. Theo thống kê của UBND tỉnh, giai đoạn 2017 - 2021, toàn tỉnh có 9.733 người tiêm phòng và điều trị phơi nhiễm với bệnh dại tại các cơ sở y tế do bị chó, mèo nghi dại cắn; có 7 trường hợp tử vong do bệnh dại. Con số này đã giảm so với giai đoạn trước, tuy nhiên, năm 2018, Hòa Bình vẫn được coi là khu vực trọng điểm về bệnh dại khi có đến 4 trường hợp tử vong (tại huyện Lương Sơn) do bệnh dại. Theo đánh giá của ngành chức năng, nguyên nhân chính dẫn tới những cái chết thương tâm trên là do đàn chó, mèo hàng năm chưa được tiêm phòng triệt để. Cùng với đó là tâm lý chủ quan của nhiều người khi bị chó, mèo cắn không đi tiêm phòng và điều trị phơi nhiễm, mà chữa trị bằng các bài thuốc nam.

Mới đây, UBND tỉnh đã tổ chức hội nghị tổng kết công tác phòng, chống bệnh dại trong giai đoạn 2017 - 2021, với nhiều vấn đề còn tồn tại cần có giải pháp khắc phục để tiến tới loại trừ bệnh dại. Trong đó, tỷ lệ tiêm vắc xin phòng bệnh dại cho đàn chó, mèo trên địa bàn tỉnh giảm so với đầu giai đoạn. Nếu năm 2017, tỷ lệ tiêm phòng đạt 77,25% thì trong 2 năm tiếp theo, con số này giảm xuống 69,5%; năm 2020 chỉ đạt 58,4% trên tổng đàn; 5 tháng đầu năm nay, tỷ lệ này còn thấp hơn khi chỉ đạt hơn 56% tổng đàn.

Trong các huyện, thành phố chỉ có huyện Lạc Sơn thực hiện tương đối tốt việc triển khai tiêm vắc xin phòng bệnh dại cho đàn chó hàng năm. Đây cũng là địa phương có tổng đàn chó, mèo cao nhất tỉnh. Tỷ lệ tiêm phòng của huyện Lạc Sơn bình quân đạt trên 80% tổng đàn, cao nhất là năm 2017 đạt 99,1%, thấp nhất là năm 2020 đạt 73% tổng đàn. Nhiều năm qua, Mai Châu là huyện có tỷ lệ tiêm phòng đạt thấp nhất, cao nhất cũng chỉ đạt gần 37% tổng đàn; các năm 2018, 2020 và 5 tháng đầu năm nay, tỷ lệ tiêm chỉ đạt hơn 10%. Lý giải nguyên nhân, theo đồng chí Nguyễn Văn Lâm, Chủ tịch UBND huyện Mai Châu, công tác tuyên truyền về tiêm vắc xin phòng bệnh dại cho người dân của nhiều xóm, xã trên địa bàn huyện hạn chế. Là địa bàn rộng, dân cư phân bố thưa thớt, nhiều người dân không hợp tác trong việc tiêm vắc xin phòng bệnh dại cũng là nguyên nhân khiến tỷ lệ tiêm hàng năm ở huyện Mai Châu đạt kết quả chưa cao.

Theo số liệu thống kê của UBND tỉnh, hiện, tổng đàn chó, mèo trên địa bàn tỉnh có trên 115 nghìn con. 5 tháng đầu năm nay, các địa phương đã triển khai tiêm vắc xin phòng bệnh dại cho chó, mèo đợt 1. Tuy nhiên, chỉ có huyện Lạc Sơn và Kim Bôi có tỷ lệ tiêm đều đạt trên 80%, huyện Tân Lạc xếp thứ 3 với tỷ lệ tiêm đạt hơn 76% tổng đàn, còn lại đều đạt rất thấp. Cá biệt như huyện Yên Thủy tỷ lệ tiêm chỉ đạt 5,64%, huyện Mai Châu gần 12%, Đà Bắc hơn 26%. Tiêm vắc xin phòng bệnh dại cho chó, mèo chính là để bảo vệ con người. Đây là giải pháp quan trọng nhất để khống chế, tiến tới loại trừ bệnh dại. Tuy nhiên, với những kết quả nêu trên thì bệnh dại vẫn tiềm ẩn và có thể bùng phát bất cứ lúc nào.

Giải pháp nào để nâng cao tỷ lệ tiêm vắc xin phòng bệnh dại cho đàn chó, mèo? Theo đồng chí Chủ tịch UBND huyện Mai Châu Nguyễn Văn Lâm, song song với việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền qua các phương tiện thông tin đại chúng, cần phải có biện pháp xử lý nghiêm đối với trường hợp chủ nuôi chó, mèo không chấp hành các quy định của pháp luật. Như hành vi thả rông vật nuôi tại các khu dân cư hoặc nơi công cộng; không tiêm vắc xin phòng bệnh dại cho động vật bắt buộc tiêm phòng; không đeo rọ mõm cho chó hoặc không xích giữ chó, không có người dắt khi đưa chó ra nơi công cộng. Ý kiến này nhận được sự đồng tình của nhiều địa phương và cơ quan chuyên môn.

Ngoài ra, để không còn xảy ra những cái chết thương tâm vì bệnh dại thì khi bị chó, mèo nghi nhiễm bệnh dại cào, cắn (kể cả chó, mèo đã được tiêm vắc xin phòng bệnh), người dân cần đến ngay cơ sở y tế để được điều trị. Việc chủ quan, tìm cách chữa trị bằng các bài thuốc nam thiếu cơ sở chính là nguyên nhân của những cái chết thương tâm trong những năm gần đây.