Để có chất lượng mật tốt, các thùng ong của Hợp tác xã Green Life, xã Hợp Tiến (Kim Bôi) được đặt tại khu vực sát rừng.

"Lộc trời” vùng rừng Mường Động

Xã Hợp Tiến nằm trong Khu bảo tồn thiên nhiên Thượng Tiến (Kim Bôi), được biết đến là địa phương có một số nông sản đặc hữu như mật ong, rau an toàn, gà thả vườn, lợn bản địa… Trong khu vực rừng đặc dụng có nhiều loại cây dược liệu quý như xạ đen, ba kích… là điều kiện lý tưởng để phát triển nghề nuôi ong lấy mật. Từ khoảng những năm 2000, nghề nuôi ong lấy mật đã tạo sinh kế cho nhiều gia đình. Đến năm 2021, HTX Green Life, xã Hợp Tiến do anh Đinh Công Thuần làm Giám đốc được thành lập. Những thanh niên có chung chí hướng, ý tưởng đã tập hợp lại, cùng tham gia vào HTX để bắt đầu hành trình sản xuất nông nghiệp xanh, thân thiện với môi trường, đa dạng sản phẩm sạch, an toàn từ nguồn mật ngọt tại địa phương, giúp cải thiện sinh kế và xây dựng thương hiệu cho nông sản của xã.

Trong khu nhà xưởng ngăn nắp, những lọ mật ong được thành viên HTX cẩn thận dán tem, đóng nắp và kiểm tra lần cuối sau khi hoàn thành các công đoạn để phát hiện lỗi, vết. Năm qua, cùng với tiêu thụ tại thị trường trong nước, mật ong rừng Hợp Tiến đã được giới thiệu sản phẩm và chào hàng tại các thị trường Hàn Quốc, Anh quốc. Anh Đinh Công Thuần, Giám đốc HTX Green Life chia sẻ: Để sản phẩm đảm bảo được các yêu cầu về an toàn thực phẩm, đặc biệt là các yêu cầu của nước nhập khẩu khó tính mà vẫn giữ nguyên độ ngọt, hương thơm, toàn bộ mật ong sau khi thu về đều được xử lý tách lượng nước bên trong bằng công nghệ hạ thủy phần.

Theo đó, quy trình hạ thủy phần của mật ong bắt đầu từ khâu lọc thô, mật ong được lọc qua rây bằng inox, sau đó được làm nóng gián tiếp để tiêu diệt vi sinh vật không mong muốn và nấm men. Sau quá trình thanh trùng, mật ong được hút tự động bằng lực hút chân không vào hệ thống lọc tinh để loại tạp chất, rồi được đưa đến bộ phận hạ thủy phần (bay hơi chân không) để thực hiện tách nước và cho ra mật thành phẩm. Điểm nhấn của công đoạn này là hạ thủy phần ở nhiệt độ thấp giúp giữ nguyên dưỡng chất trong mật; loại bỏ nước hiệu quả, giúp mật sánh mịn, bảo quản lâu hơn. Quá trình này diễn ra trong môi trường kín, mật ong sau khi hạ thủy phần có độ ẩm giảm xuống còn 18 - 19%, đạt chuẩn chất lượng xuất khẩu sang thị trường châu Âu.

Đồng chí Bùi Thanh Thụ, Phó Chủ tịch UBND xã Hợp Tiến cho biết: Được thiên nhiên ưu đãi cho thời tiết ôn hòa, địa hình và nguồn thực vật phong phú, đa dạng, người dân Hợp Tiến đã tạo ra những giọt mật ngọt hương vị đặc trưng mà không phải nơi nào cũng có được. Mật ong rừng Hợp Tiến là 1 trong 2 sản phẩm OCOP 4 sao đầu tiên của huyện Kim Bôi, đồng thời là sản phẩm mật ong đầu tiên của tỉnh đạt chứng nhận OCOP 4 sao. Chất lượng ngày càng được khẳng định trên thị trường, sản phẩm này hiện đã có mặt tại khắp mọi miền Tổ quốc, thậm chí đã vươn ra thị trường quốc tế.

Với mục tiêu không ngừng cải tiến kỹ thuật để nâng cao chất lượng sản phẩm, hướng tới xuất khẩu, mật ong Hợp Tiến được sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, ISO 22000:2018, được dán tem truy xuất nguồn gốc, nhãn mác đầy đủ và được đóng chai, lọ thủy tinh, thể tích 1 lít, 500ml, 350ml với mẫu mã, hình thức đẹp mắt và kỳ vọng sẽ chinh phục được thị trường ngoài nước trong thời gian tới.

Củ nén "bén” đất Yên Thủy

Củ nén hay còn được gọi là hành tăm đã được trồng trên đồng đất huyện Yên Thủy nhiều năm nay. Hiện toàn huyện có gần 100ha trồng hành tăm, tập trung chủ yếu tại xã Phú Lai. Từ loại cây gia vị được sử dụng trong bữa ăn hàng ngày, với sự đồng hành của hệ thống chính trị, sự nỗ lực của nông dân, hành tăm dần trở thành cây hàng hóa, góp phần chuyển đổi cơ cấu cây trồng trong sản xuất nông nghiệp, đem lại nguồn thu nhập khá cho các hộ trồng. Đến năm 2020, sản phẩm hành tăm Yên Thủy đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp chứng nhận đăng ký nhãn hiệu. Đó là tiền đề để những hộ trồng hành tăm, các HTX sản xuất xây dựng và phát triển thương hiệu này. Năm 2022, sản phẩm hành tăm muối Yên Thủy do HTX nông nghiệp Phú Lai sản xuất đã được công nhận OCOP 3 sao cấp tỉnh.

Hợp tác xã nông nghiệp Phú Lai (Yên Thủy) tuyệt đối không sử dụng chất bảo quản trong quá trình sản xuất hành tăm muối.

Hành tăm thường được thu hoạch từ vụ hè thu. Từ khâu thu hoạch đến phân loại mất nhiều thời gian và công sức, nên để làm ra được sản phẩm hành tăm muối có chất lượng, công dụng tốt và đảm bảo an toàn thực phẩm là cả một quá trình. Cuối năm là thời điểm HTX nông nghiệp Phú Lai tập trung sản xuất để đảm bảo đủ nguồn hàng phục vụ nhu cầu biếu, tặng dịp Tết của người tiêu dùng.

Thăm khu sản xuất của HTX vào trưa muộn, các thành viên vẫn miệt mài hoàn thành một đơn đặt hàng. Từ sau khi được nông dân thu hoạch, HTX thu mua hành tăm và tiến hành phân loại, sơ chế. Những củ hành cùng kích cỡ, tròn mẩy, trắng bóc sẽ được ngâm nước muối, lên men theo quy trình. Để giữ hành được lâu, ăn giòn mà vẫn lưu giữ mùi đặc trưng và các tinh chất dược liệu quý bên trong, hành tăm muối sẽ được cho vào lọ thủy tinh để bảo quản. Bà Nguyễn Thị Hiền, thành viên HTX cho biết: Để sản phẩm đạt tiêu chuẩn xuất khẩu, HTX tuyệt đối không sử dụng chất bảo quản trong quá trình sản xuất. Bên cạnh đó, tỉ lệ thành phần pha chế nước muối ngâm hành cũng phải đảm bảo chuẩn, có như vậy mới bảo quản được lâu. Mỗi lọ hành tăm muối đều được dán nhãn mác, mã số, mã vạch, thông tin truy xuất nguồn gốc. Ngoài ra, phục vụ nhu cầu khách hàng làm quà tặng, HTX in thông tin, nguồn gốc xuất xứ đầy đủ lên túi đựng sản phẩm. Các sản phẩm xuất khẩu được HTX đóng lọ đảm bảo quy cách, yêu cầu của nước nhập khẩu với trọng lượng 390gram/lọ.

Chuyến hàng gồm 2 sản phẩm nông sản chế biến đầu tiên của tỉnh được xuất khẩu chính ngạch, chào hàng sang thị trường Vương quốc Anh tuy số lượng chưa nhiều nhưng là dấu mốc quan trọng trong hoạt động xuất khẩu nông sản của tỉnh. Đồng thời, khẳng định tiềm năng, chất lượng các mặt hàng nông sản chủ lực cũng như trình độ thâm canh, tư duy sản xuất của các hộ nông dân, doanh nghiệp, HTX sản xuất, chế biến nông sản trong tỉnh ngày càng được nâng lên.

Bà Nguyễn Thị Thanh Hương, Giám đốc điều hành Công ty cổ phần R.Y.B cho biết: Trước khi được xuất khẩu, phía nhà nhập khẩu cũng như công ty đã lựa chọn kỹ các mặt hàng trong số hàng nghìn sản phẩm OCOP do các địa phương sản xuất. Trong đó, 2 sản phẩm mật ong rừng Hợp Tiến và hành tăm muối Yên Thủy đều có tiềm năng ở thị trường nước ngoài. Bởi đây là 2 sản phẩm chế biến, bảo quản được lâu, có thể sử dụng ngay. Đặc biệt là được sản xuất từ nguồn gốc thiên nhiên và có tác dụng tốt cho sức khỏe người dùng nên hoàn toàn phù hợp với xu hướng và nhu cầu của một số thị trường xuất khẩu hiện nay. Từ đơn chào hàng đầu tiên của 2 sản phẩm sang thị trường Anh, công ty sẽ phối hợp với địa phương, đơn vị sản xuất phát triển thêm thị trường, đơn hàng xuất khẩu nếu như sản phẩm đáp ứng được nhu cầu tại thị trường Anh và phát triển thêm các sản phẩm chế biến tương tự có chất lượng tốt, tiềm năng lớn trong thời gian tới.

Hải Đăng