Báo cáo tại hội nghị cho thấy, sau 20 năm thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/TW, khu vực KTTT đã trải qua các giai đoạn phát triển khác nhau với những thuận lợi, khó khăn nhất định. Nổi bật nhất là sự thay đổi mô hình HTX kém hiệu quả sang mô hình HTX tự chủ, tự chịu trách nhiệm. Khu vực KTTT với nhiều loại hình tổ chức kinh tế hợp tác đa dạng, trong đó nòng cốt là HTX đã khắc phực được một phần tình trạng yếu kém kéo dài, từng bước đổi mới gắn với cơ chế thị trường, bước đầu khẳng định là nhân tố quan trọng góp phần đảm bảo an sinh xã hội và sự phát triển kinh tế của đất nước.

Luật HTX năm 2012 là khung pháp lý cơ bản cho việc thành lập, tổ chức và hoạt động của khu vực HTX. Các HTX bước đầu thể hiện chuyển biến về chất lượng, hiệu quả, chứng tỏ ngày càng rõ nét hơn vai trò quan trọng và có ý nghĩa toàn diện về kinh tế, chính trị, xã hội.

Đến ngày 31/12/2021, cả nước có trên 27.000 HTX, gấp 2,5 lần so với năm 2001; khu vực HTX thu hút gần 6 triệu thành viên và tạo việc làm cho khoảng 1 triệu lao động. Doanh thu, lợi nhuận của HTX tăng qua các năm. Năm 2021, doanh thu bình quân của 1 HTX đạt 2.657 triệu đồng (gấp 2,5 lần so với năm 2001); lãi bình quân 215,65 triệu đồng/HTX, tăng 123,6 triệu đồng/HTX/năm; thu nhập bình quân của người lao động đạt 51,67 triệu đồng/năm (gấp 6,4 lần so với năm 2001)…

Tại hội nghị, đại diện các bộ, ban, ngành, địa phương đã phát biểu tham luận, phân tích, đánh giá toàn diện những kết quả nổi bật sau 20 năm thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/TW và 10 năm thi hành Luật HTX năm 2012. 

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, đồng chí Phạm Minh Chính, Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh, KTTT và HTX có vai trò quan trọng trong phát triển KT-XH của đất nước. Đồng chí đánh giá cao kết quả đạt được trong 20 năm thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/TW và 10 năm thi hành Luật HTX năm 2012. Bên cạnh đó, Thủ tướng Chính phủ chỉ ra những hạn chế trong thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/TW và Luật HTX năm 2012 như: Nhận thức của nhiều cấp ủy, tổ chức Đảng, chính quyền, đảng viên và người dân về bản chất, vị trí, vai trò của khu vực KTTT, HTX chưa đầy đủ, thiếu thống nhất; người dân còn tâm lý e ngại khi tham gia vào mô hình KTTT, HTX. Tỷ trọng đóng góp của KTTT, HTX vào GDP còn thấp. Công tác quản lý Nhà nước chưa chặt chẽ, chính sách hỗ trợ dàn trải; công tác thanh tra, kiểm tra chưa thường xuyên; chưa coi trọng công tác thống kê…

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu, thời gian tới các bộ, ngành, địa phương phải coi trọng công tác chỉ đạo, xây dựng cơ sở dữ liệu để làm cơ sở ban hành các chính sách phát triển KTTT, HTX. Đồng thời, tiếp tục hoàn thiện thể chế và tháo điểm nghẽn về thể chế. KTTT, HTX cần vận dụng sáng tạo khoa học công nghệ trong chuyển đổi sang nền kinh tế xanh; huy động mọi nguồn lực để phát triển KTTT, HTX; tạo sự cạnh tranh lành mạnh, xây dựng thương hiệu cho sản phẩm; nâng cao trình độ, năng lực đội ngũ cán bộ…