Ngày 29/2, UBND huyện Lạc Thuỷ tổ chức lễ đón nhận bằng xếp hạng di tích lịch sử cấp tỉnh đền Cò Lào, xã Thống Nhất.
Thừa ủy quyền, lãnh đạo Sở VH-TT&DL trao bằng xếp hạng di tích lịch sử cấp tỉnh đền Cò Lào, xã Thống Nhất (Lạc Thủy).
Đền Cò Lào được xây dựng trên khu đất của làng Côm thuộc Mường Teo xưa, nay thuộc thôn Ninh Thành, xã Thống Nhất. Đền được xây dựng trên khu đất bằng phẳng, chỉ có duy nhất vị trí xây dựng đền nổi lên khác thường so với khu vực xung quanh nên nhân dân gọi là khu "gò lạ” (gò đọc theo tiếng Mường là cò), sau đó từ "gò lạ” đã đọc chệch dần thành "cò lào”. Từ đó đến nay tên "Cò Lào” gọi thành tên của di tích.
Xưa kia, đền được dựng lên để thờ vị thần có công bảo vệ, che chở cho dân làng xã Hậu Bổng, châu Lạc Thuỷ, tỉnh Hà Nam với mỹ tự là "Linh Phù Dực Bảo Trung Hưng Bản Cảnh Thành Hoàng Tôn Thần”. Ngôi đền đã góp phần đáp ứng nhu cầu thụ hưởng tâm linh của nhân dân trong và ngoài vùng Mường Teo xưa. Đây là nơi bảo lưu, gìn giữ bản sắc văn hoá quê hương. Bên cạnh yếu tố tôn giáo, tín ngưỡng, ngôi đền cổ còn mang ý nghĩa lịch sử nhằm tôn vinh, thể hiện sự tri ân công đức các bậc tiền nhân, các danh nhân đã có công trong sự nghiệp dựng nước, giữ nước. Tại đền còn lưu giữ năm đạo sắc phong do các triều đại phong kiến nhà Nguyễn phong tặng cho vị thần được thờ phụng tại đền.
Hằng năm, ngày mùng 6 - 7 tháng Giêng, lễ hội tại di tích được tổ chức. Lễ hội đã khơi dậy truyền thống tốt đẹp "Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc ta, răn dạy con cháu hướng tới cái thiện để xây dựng cuộc sống tốt đẹp hơn. Bên cạnh đó, lễ hội cũng là dịp để nhân dân trong làng có thời gian bên nhau, cùng tham gia các trò chơi dân gian để tăng tình đoàn kết, cấu kết cộng đồng, góp phần xây dựng thôn xóm đoàn kết, văn minh và vững mạnh.
Với quá trình hình thành, phát triển và những giá trị về lịch sử, văn hoá, du lịch, di tích đền Cò Lào được UBND tỉnh ban hành quyết định xếp hạng là di tích lịch sử cấp tỉnh năm 2023.
Trong khuôn khổ chương trình, lãnh đạo Sở VH-TT&DL, huyện Lạc Thuỷ, các đại biểu và nhân dân đã dâng hương tại đền Cò Lào.
Đinh Thắng
