Theo thông tin từ lực lượng chức năng, trên địa bàn tỉnh có 3 khu nhà chung cư (KCC) và 3 khu nhà ở nhiều tầng đang hoạt động, tập trung chủ yếu ở TP Hòa Bình, hiện có hàng nghìn hộ sinh sống. Trong đó, khu nhà ở xã hội Sao Vàng (phường Quỳnh Lâm) với 3 tòa nhà 15 tầng; tòa nhà ở xã hội chung cư Dạ Hợp (phường Tân Thịnh) có 12 tầng; chung cư thương mại Dạ Hợp (phường Hữu Nghị) 6 tầng. 3 khu nhà ở tập thể nhiều tầng gồm: Khu nhà ở tập thể các tổ 9, 11, 13, phường Hữu Nghị (khu chuyên gia cũ); khu nhà ở tập thể 5 tầng thuộc các tổ 13, 14, 23, phường Tân Thịnh; khu nhà ở tập thể 5 tầng thuộc tổ 3 phường Thịnh Lang. Các KCC hầu hết mới được xây dựng, do vậy đã được quan tâm đầu tư lắp đặt hệ thống báo cháy, PCCC theo quy định. Còn đối với các khu nhà ở tập thể cao tầng đã xây dựng và sử dụng qua hàng chục năm, cơ bản đã xuống cấp. Cùng với đó, các khu nhà ở cao tầng đều chưa được đầu tư trang thiết bị phục vụ công tác PCCC đảm bảo theo quy định.

Trong quá trình sử dụng đã ghi nhận các vụ việc cháy nổ tại tòa nhà chung cư và khu nhà ở tập thể cao tầng. Như rạng sáng ngày 1/8/2017 xảy ra vụ cháy nổ tại KCC B13, phường Thịnh Lang. Sau khi có tiếng nổ lớn và đám cháy với khói mù mịt phát ra từ căn hộ 203, cảnh sát PCCC&CNCH đến, dập được đám cháy thì 1 người đã bị bỏng nặng và tử vong sau đó. Gần đây nhất vào ngày 7/11/2022, tại tòa nhà ở xã hội Dạ Hợp thuộc tổ 5, phường Tân Thịnh đã xảy ra cháy tại căn hộ số 401, do chị Bùi Thị Thu M. làm chủ... Xuất phát từ thực tế và để chủ động đối phó, giảm thiểu nguy cơ cháy nổ tại các KCC, nhà ở cao tầng, thời gian qua, Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH, Công an tỉnh đã phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương và Ban quản lý các tòa nhà chung cư, nhà ở cao tầng thành lập mô hình "Khu dân cư an toàn về PCCC”. Đây được kỳ vọng sẽ là mô hình hiệu quả và có thể nhân rộng.

Theo ghi nhận, phân tích các vụ cháy tại các KCC, nhà ở cao tầng trên địa bàn tỉnh thời gian qua hầu hết nguyên nhân là do sơ xuất, bất cẩn trong sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt. Theo đánh giá của Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH, bất kỳ loại hình nhà ở nào cũng tiềm ẩn nguy cơ cháy, nổ. Do vậy, mỗi gia đình dù đang ở KCC hay nhà riêng lẻ, biệt thự cũng cần  phải chuẩn bị phương án ứng phó với tình huống khi xảy ra cháy nổ. 

Thông thường, nạn nhân trong các vụ cháy sẽ chết vì ngạt khói độc trước khi chết vì bị thương tích hay bỏng do cháy. Vì vậy, ngoài trang bị bình cứu hỏa thì phải chuẩn bị sẵn mặt nạ chống độc. Đối với nhà cao tầng phải có thang dây hoặc các phương tiện giúp đưa người xuống đất hoặc di chuyển đến vị trí an toàn. 

Để nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật về PCCC, thời gian qua, Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH đã phối hợp tổ chức gần 1.000 buổi tuyên truyền trực tiếp về công tác PCCC cho trên 40 nghìn lượt người; gần 60 nghìn lượt tuyên truyền qua hệ thống loa phát thanh. Đặc biệt, đã phối hợp các nhà cung cấp dịch vụ mạng viễn thông gửi gần 4 triệu tin nhắn SMS cùng hàng chục nghìn tin nhắn đến các tài khoản trên ứng dụng zalo, facebook cảnh báo nguy cơ cháy nổ đến người dân. Theo Thượng tá Bùi Vĩnh Lộc, Phó Trưởng phòng Cảnh sát PCCC&CNCH, để mỗi ngôi nhà an toàn trước "giặc lửa”, các cơ quan chức năng, cấp ủy, chính quyền địa phương cần tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, tập trung thực hiện có hiệu quả công tác PCCC. Xây dựng, nhân rộng phong trào toàn dân PCCC; hướng dẫn chính quyền địa phương thực hiện công tác quản lý Nhà nước về PCCC; tham mưu xử lý các cơ sở không đảm bảo yêu cầu về PCCC; củng cố, xây dựng các đội dân phòng đáp ứng phương châm "4 tại chỗ”; rà soát, bổ sung, xây dựng và tổ chức thực tập phương án chữa cháy, CNCH tại các khu dân cư, chung cư, nhà ở cao tầng. Ngoài ra, mỗi hộ gia đình cần trang bị bình chữa cháy xách tay trong nhà, đặt nơi thuận tiện, dễ thấy, dễ lấy, hướng dẫn cho tất cả thành viên sử dụng thành thạo. Bởi lẽ, khi xảy ra tình huống cháy nổ, chỉ có "5 phút vàng” để dập tắt đám cháy khi nó chưa bùng phát mạnh. Sau thời điểm đó, đám cháy lan nhanh, mạnh thì việc dập tắt trở nên khó khăn hơn và chắc chắn có thiệt hại. Nếu có điều kiện, các gia đình nên trang bị hệ thống báo cháy, thang dây, dây hạ chậm, mặt nạ phòng khói trong nhà.

Thực tế, các vụ cháy gây thiệt hại lớn về người chủ yếu do điều kiện thoát nạn, kỹ năng thoát nạn của người dân chưa đảm bảo. Do vậy, các cơ quan chức năng khuyến cáo khi xảy ra cháy, nhất là cháy ở các KCC, nhà ở cao tầng, mỗi người cần phải bình tĩnh xử lý tình huống; nhanh chóng di tản ra khỏi khu vực cháy. Đóng các cửa trên đường lan truyền để giới hạn sự lan tràn của lửa, khói. Nhằm chống nhiễm khói, lấy khăn thấm nước che kín miệng, mũi để lọc không khí khi hít thở hoặc sử dụng mặt nạ chống khói. Khi muốn thoát ra khỏi đám lửa, dùng chăn vải nhúng nước trùm lên toàn bộ cơ thể và chạy nhanh ra ngoài để tránh bị lửa cháy gây bỏng. 

Không sử dụng thang máy, chỉ sử dụng thang bộ để thoát nạn. Khi sinh sống, làm việc trong tòa nhà cao tầng phải để ý các đường, lối, sơ đồ thoát nạn. Nếu bị kẹt trong đám cháy, phải nằm xuống sàn nhà cách nơi khói càng xa càng tốt, dùng khăn thấm nước che mặt, đóng hết các cửa lớn, cửa sổ lại để cô lập đám cháy. Nếu có khói, lửa đang lan đến gần, phải dùng vải, quần áo chèn vào các khe hở, sử dụng bình chữa cháy cố gắng khống chế đám cháy. Khi thoát ra ngoài cửa sổ hay hành lang phải dùng mọi cách làm cho nhân viên cứu hỏa nhận ra, bằng cách vẫy tay, la hét; không mở cửa nếu thấy cửa ấm hoặc nóng. Nếu thấy cửa không bị tác động nhiệt thì đè sát người vào cửa, mở từ từ, nhanh chóng thoát ra ngoài và đóng lại, không được khóa. Trên đường thoát nạn báo cho mọi người cùng biết. Khi bị lửa làm cháy quần áo, cần nằm xuống và lăn qua, lăn lại cho đến khi dập tắt lửa. Không được nhảy vào hồ bơi, bể chứa hay thùng nước vì nước có thể bị lửa tác động làm nhiệt độ tăng nhanh. Kịp thời báo cho lực lượng chữa cháy chuyên nghiệp theo số điện thoại 114 để được hỗ trợ.